‘Duurzame doelstellingen VN enkel haalbaar als we echte prioriteiten stellen

Er zijn 169 ‘Sustainable Development Goals’ opgesteld door de VN. Door ze allemaal tegelijk aan te pakken, kan je net zo goed niets doen, betogen Lomborg en Peterson. En ze geven meteen twee voorbeelden van prioritaire en betaalbare oplossingen. 

Dr. Bjorn Lomborg is een Deense politicoloog. Als stichtend voorzitter van het Copenhagen Consensus Center denkt hij na over de efficiëntste manieren om verbetering te verwezenlijken in de wereld. Binnen zijn denktank werkt hij samen met honderden van ’s werelds beste economen en zeven Nobelprijswinnaars om de meest effectieve oplossingen te vinden en te promoten voor ’s werelds grootste uitdagingen, van ziekte en honger tot klimaat en onderwijs. Samen met de gerenommeerde Canadese psycholoog Jordan B. Peterson schreef hij een opiniestuk over de stand van zaken voor de verwezenlijking van de duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN, dat we u bij deze kunnen aanbieden. 

Geen juiste prioriteiten

In 2015 probeerden wereldleiders de grootste problemen van de mensheid aan te pakken door de Sustainable Development Goals (Duurzame Ontwikkelingsdoelen) op te stellen – een verzameling van 169 doelen die in 2030 bereikt moeten zijn. Elk denkbaar streven stond op de lijst: het uitroeien van armoede en ziekte, het stoppen van oorlog en klimaatverandering, het beschermen van biodiversiteit en het verbeteren van onderwijs.

Dit jaar zijn we halverwege tussen 2016 en 2030, maar nog lang niet halverwege met het behalen van onze doelstellingen. Zoals het nu gaat zullen we ze een halve eeuw te laat bereiken. Wat is de belangrijkste oorzaak van ons falen? Ons onvermogen om prioriteiten te stellen. Er is weinig verschil tussen 169 doelen hebben en er geen hebben. We hebben kerndoelen zoals het uitroeien van kindersterfte en het voorzien in basisonderwijs op dezelfde voet geplaatst als goedbedoelde maar perifere doelen zoals het stimuleren van recycling en het bevorderen van een levensstijl in harmonie met de natuur. Als we alles tegelijk proberen te doen, lopen we het risico dat we helemaal niets doen, zoals we de afgelopen zeven jaar hebben gedaan.

Het is daarom hoog tijd om onze meest cruciale doelen te identificeren en te prioriteren. De denktank Copenhagen Consensus heeft samen met diverse Nobelprijswinnaars en meer dan honderd vooraanstaande economen precies dàt gedaan.

Honger bestrijden

We kunnen bijvoorbeeld echt haast maken met het beëindigen van honger. Ondanks grote vooruitgang hebben nog steeds meer dan 800 miljoen mensen niet genoeg te eten. Zorgvuldig economisch onderzoek helpt om ingenieuze en effectieve oplossingen te vinden. Honger komt het hardst aan in de eerste duizend dagen van het leven van een kind, vanaf de conceptie tot twee jaar daarna. Kinderen die een tekort hebben aan essentiële voedingsstoffen en vitamines groeien langzamer, zowel lichamelijk als intellectueel. Ze gaan minder vaak naar school, halen lagere cijfers en zijn als volwassene armer en minder productief.

We kunnen op een effectieve manier essentiële voedingsstoffen leveren aan zwangere moeders. Het verstrekken van een dagelijks multivitamine/mineraalsupplement kost iets meer dan twee dollar per zwangerschap. Dat helpt de hersenen van baby’s om zich beter te ontwikkelen, waardoor ze productiever zijn en beter betaald worden in hun volwassen leven. Elke uitgegeven dollar zou een verbazingwekkende 38 dollar aan sociaal voordeel opleveren. Waarom zouden we niet eerst deze weg inslaan? Omdat we, in een poging om het iedereen naar de zin te maken, aan alles een beetje uitgeven, waardoor we in wezen de meest effectieve oplossingen negeren.

Onderwijs verbeteren

Bedenk ook wat we zouden kunnen bereiken op het gebied van onderwijs. De wereld is er eindelijk in geslaagd om de meeste kinderen naar school te krijgen. Helaas zijn de scholen vaak van lage kwaliteit en meer dan de helft van de kinderen in arme landen kan op tienjarige leeftijd nog geen eenvoudige tekst lezen en begrijpen. Op scholen zitten alle twaalfjarigen meestal in dezelfde klas, hoewel ze heel verschillende kennisniveaus hebben. Het maakt niet uit op welk niveau de leerkracht lesgeeft, velen zullen de draad kwijtraken en anderen zullen zich vervelen. De oplossing, wereldwijd getest? Laat elk kind één uur per dag doorbrengen met een tablet die het onderwijs precies aanpast aan het niveau van dat kind. Zelfs als de rest van de schooldag onveranderd blijft, zal dit in een jaar tijd hetzelfde leerproces opleveren als drie jaar normaal onderwijs.

Wat zou dat kosten? De gedeelde tablet, oplaadkosten en extra leerkrachtinstructie kosten ongeveer 26 dollar per leerling, per jaar. Maar het verdrievoudigen van de leersnelheid gedurende slechts één jaar maakt elke leerling productiever op volwassen leeftijd, waardoor ze een extra 1700 dollar in het huidige geld kunnen genereren. Elke geïnvesteerde dollar levert 65 dollar aan voordelen op de lange termijn op.Als we onze aandacht versnipperen en proberen het iedereen naar de zin te maken, eindigen we met het implementeren van oppervlakkig aantrekkelijk maar verschrikkelijk inefficiënt beleid. Naast honger en onderwijs zijn er nog een tiental andere, ongelooflijk effectieve beleidsmaatregelen, zoals het drastisch terugdringen van tuberculose en corruptie. Dat zijn doelen die we kunnen en moeten halen. De morele plicht is duidelijk: we moeten eerst de beste dingen doen, Best Things First.

Dr. Bjorn Lomborg is voorzitter van de Copenhagen Consensus en gastdocent aan het Hoover Instituut van Stanford University. Zijn laatste boek is Best Things First.

Dr. Jordan B. Peterson is emeritus hoogleraar aan de Universiteit van Toronto en auteur van Maps of Meaning, 12 Rules for Life en Beyond Order.