JavaScript is required for this website to work.
post

13 februari. Net binnen: dichteres M. Vasalis geboren.

VandaagLuc Pauwels13/2/2022Leestijd 4 minuten
M. Vasalis (1909-1998)

M. Vasalis (1909-1998)

foto © Wikimedia Commons/Nationaal Archief

En verder: Aleksandr Solzjenitsyn, Mata Hari en Georges Simenon…

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Elk jaar   Internationaal: Wereld Huwelijksdag (World Marriage Day), iedere tweede zondag in februari. In 1983 in het leven geroepen door het Worldwide Marriage Encounter als eerbetoon aan het huwelijk tussen man en vrouw.

2013   Het Australische parlement keurt een wet goed die de Aboriginals erkent als oorspronkelijke bewoners van het continent.

vandaag

Johanna Sällström (1974-2007)

2007   Overlijden in Malmö van de Zweedse actrice Johanna Sällström, pas 32, door zelfmoord. Het ongelukkige einde van een supertalent. Op haar 15de speelt ze al de rol van Hermia in Shakespeare’s Midzomernachtsdroom. Daarna beheerst ze de bühne in stukken van August Strindberg, Oscar Wilde en H.C. Andersen. Het grote publiek leert haar waarderen als de detective Linda Wallender in de politieserie Wallander. Op vakantie in Thailand met haar driejarig dochtertje Talulah ontsnapt ze in 2004 nog ternauwernood aan de grote tsunami. Op het ogenblik van haar overlijden speelt ze de rol van Nina in De Meeuw van Anton Tsjechov. Haar dochtertje zal in 2014 eveneens zelfmoord plegen, een week voor haar dertiende verjaardag.

1991   Overlijden te Düsseldorf op 91-jarige leeftijd van de Duitse beeldhouwer Arno Breker.

1989   Irans geestelijk leider en politieke dictator ayatollah Khomeini (1902-1989) spreekt een ‘fatwa’ (doodvonnis) uit over de Indische schrijver Salman Rushdie vanwege zijn boek De Duivelsverzen. Rushdie duikt onder tot 1993.

1974   De schrijver en Nobelprijswinnaar Aleksandr Solzjenitsyn wordt verbannen uit de Sovjet-Unie. Die dag komt hij aan op de luchthaven van Frankfurt. Pas 20 jaar later zal de schrijver kunnen terugkeren naar Rusland, zijn vaderland. Het was niet voor het eerst dat de auteur werd verbannen. In 1945 ontdekt de geheime dienst in zijn land dat Solzjenitsyn zich in correspondentie negatief heeft uitgelaten over het beleid van Jozef Stalin. Solzjenitsyn wordt veroordeeld tot acht jaar werkkamp. Nadat hij zijn straf heeft uitgezeten, wordt hij verbannen naar zuidelijk Kazachstan.

Aleksandr Solzjenitsyn werd onder meer bekend met boeken als De Goelag-archipel, waarin hij zijn ervaringen in de Sovjet-strafkampen heeft verwerkt. Tegenwoordig mogen de boeken van de auteur in Rusland weer worden gelezen. De Russische president Vladimir Poetin bestempelde De Goelag-archipel zelfs als ‘verplichte kost’.

1945   Een bombardement door de Britten, met brand- en brisantbommen, verwoest de Duitse stad Dresden (Saksen). In de stad woedt een vuurstorm die alles en iedereen verbrandt. Het doelwit bleek uitdrukkelijk de historische binnenstad en de burgerbevolking te zijn, en niet het grote kazernecomplex in het noorden van de stad. 90% van de binnenstad werd totaal verwoest. De cijfers over het aantal slachtoffers lopen uiteen van 350 000 tot 22 700. Het Internationale Rode Kruis houdt het bij 275 000.

1945   Het Rode Leger neemt Boedapest, de hoofdstad van Hongarije in.

1939   Rex-leider Léon Degrelle blameert in de partijkrant Le Pays Réel openlijk Karel Convent, advocaat en rexistisch volksvertegenwoordiger voor het arrondissement Antwerpen. Convent had in de Kamer de benoeming ondersteund van de arts en gewezen activist Adriaan Martens tot lid van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Geneeskunde. Bij een vertrouwensstemming naar aanleiding van deze affaire wordt de regering gered door de ja-stemmen van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV) en van Convent.

Deze pikt de blaam van Degrelle niet. Samen met de beide andere Vlaamse rexistische volksvertegenwoordigers Paul de Mont en Odiel Daem, en met de Rex-leiders van de Vlaamse provincies, verspreidt hij een communiqué op waarin ze afstand namen van de houding van Degrelle. In het communiqué maken de Mont en Convent ook bekend dat ze ontslag nemen uit Rex. Als reactie hierop ontslaat Degrelle de vijf overige ondertekenaars. En zo werd Rex-Vlaanderen onthoofd en politiek irrelevant.

1930   Oprichting van de Vlaamse Voetbalbond (VVB) met Norbert de Vreese als voorzitter. Initiatiefnemer was scheidsrechter Jules Vranken, die zich verzette tegen de Franse eentaligheid van de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB). Vranken wil de VVB buiten de (partij)politiek te houden en richt zijn energie vooral op het werven van nieuwe clubs. De KBVB schorst de clubs en leden die hun medewerking verlenen aan de VVB.

vandaag

Mata Hari (1876-1917)

1917   De Friese danseres Griet Zelle, beter bekend onder haar artiestennaam Mata Hari, wordt in Parijs gearresteerd omdat ze verdacht wordt van spionage voor Duitsland. Op 25 juni 1917 wordt ze ter dood veroordeeld en op 15 oktober 1917 geëxecuteerd. Ze inspireerde verschillende films met opmerkelijke hoofdrolvertolksters. De eerste dateert van 1920 met Asta Nielsen in de titelrol. Ook het in 1931 uitgebrachte Dishonored van Josef von Sternberg geldt als een overduidelijke Mata Hari-verfilming, al wordt haar naam niet genoemd. Hierin speelt Marlene Dietrich de hoofdrol. De bekendste latere filmvertolkingen van Mata Hari zijn die door Jeanne Moreau in 1964 en door Sylvia Kristel in 1985.

1909   Geboorte in Den Haag van M. Vasalis, geboren Margaretha Leenmans, dichteres en psychiater. Haar pseudoniem bevat geen voornaam. Een te weinig bekend gebleven, fijnzinnige dichteres, ondanks haar Constantijn Huygensprijs 1974 en P.C. Hooftprijs 1983. Gedichten van haar hand: Onweer, Parken en woestijnen, De vogel Phoenix, De dichter en de zee, De oude kustlijn…

vandaag

Georges Simenon (1903-1989)

1903   Geboorte in Luik van de romanschrijver Georges Simenon, geestelijke vader van commissaris Maigret. Verblijft en schrijft in 1929 enige tijd in Delfzijl (Groningen), en bedenkt daar zijn romanheld ‘commissaris Maigret’. Sinds 1966 staat er een standbeeld van Maigret in Delfzijl. Simenon schreef 84 politieromans en 140 psychologische romans.

1883   Overlijden in Venetië van de Duitse componist Richard Wagner. Bekende opera’s van hem zijn Der Ring des Nibelungen, Tannhäuser, Tristan und Isolde, Der fliegende Hollander, Parsifal, Das Rheingold

1731   In Brussel wordt het paleis op de Koudenberg, de vroegere residentie van de hertogen van Brabant, door een brand volledig verwoest.

1568   Filips Willem, oudste zoon van prins Willem van Oranje, wordt in Leuven, waar hij studeerde, op bevel van de Spaanse koning ontvoerd en naar Spanje gedeporteerd. Zijn ouders zien hem nooit meer terug. Pas achtentwintig jaar later, in 1596, komt hij vrij. Hij overlijdt in Brussel op 20 februari 1618.

1457   Geboorte in Brussel van Maria van Bourgondië, vorstin van de Nederlanden tijdens de Bourgondische tijd. Ze erfde van haar vader Karel de Stoute het hertogdom Bourgondië en, hiermee, de voogdij over de Nederlanden. Maria van Bourgondië trouwde met Maximiliaan I van Oostenrijk en kon zo beletten dat Bourgondië in de handen van de Franse koning viel. Ze overleed op 25-jarige leeftijd aan de gevolgen van een val van haar paard.

Luc Pauwels (1940) is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties
Gerelateerde artikelen

‘Dit is een tijd voor mensen die over grenzen durven nadenken, die grenzen durven stellen en grenzen bewaken’, zegt Mark Elchardus in ‘Over grenzen’. Het werk is ons boek van de week.