7 maart. Net binnen: Gwijde van Dampierre overleden

Elk jaar   In Tibet het Grote Gebedsfestival (Mönlam), in het Tibetaans boeddhisme gevierd van de 4de t/m de 11ste dag van de eerste maand van de Tibetaanse kalender bij ons dus van donderdag 24 februari t/m zondag 13 maart 2022.

Het evenement werd in Tibet in 1409 opgezet door Tsongkhapa, de oprichter van de plaatselijke boeddhistische traditie. Het is het grootste religieuze festival voor pelgrims in Tibet waarbij monniken van onder andere de drie grootste kloosters (Drepung, Sera en Ganden) bij elkaar kwamen voor ontmoetingen en religieuze rituelen bij de Jokhangtempel in Lhasa. Een feestdag in Tibet.

1995   De Amerikaanse staat New York herintroduceert de doodstraf. Die was daar in 1963 afgeschaft. Het is de 38ste staat van de VS die daartoe overgaat.

1972   De Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap kiest Brussel als zijn vestigingsplaats. Dat betekende concreet dat alle plenaire vergaderingen van de Cultuurraad plaatsvonden in het halfrond van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en dat de Cultuurraad voor zijn commissievergaderingen de commissiezalen en de infrastructuur van de Kamer kon gebruiken.

1955   Overlijden in Borgerhout (Antwerpen) van Dr. Jan Laureys. Deze bedrijfsarts van de koolmijn in Winterslag treedt in de Eerste Wereldoorlog toe tot het activisme. In 1918 wordt hij gearresteerd. Na 13 maanden in voorarrest wordt hij in december 1919 vrijgesproken voor de rechtbank van Tongeren. Hij verhuist naar Antwerpen, waar hij actief is in het bestuur van de Frontpartij. Hij en zijn vrouw adopteren Fernand De Bruyker (1906-1964), zoon van professor Dr. Caesar De Bruyker, activist en vurig pleitbezorger van de vernederlandsing van de Gentse universiteit, die in 1924 was overleden, kort na zijn vrijlating uit de gevangenis. Dr. Laureys staat mee aan de wieg van Het Vlaamse Kruis waarvan hij van 1927 tot 1930 voorzitter wordt.

Jan Laureys veroordeelt het economische systeem dat de samenleving volgens hem doet desintegreren en voorziet het einde van het kapitalisme. Iedere Vlaamsgezinde moest per definitie een tegenstander zijn van de bestaande inrichting van de maatschappij. Hij wordt een nationaal-revolutionair, in de zin van de Conservatieve Revolutie (Armin Mohler)

In de Tweede Wereldoorlog stapte Laureys in de collaboratie als tandarts bij de Organisation Todt. Bij de bevrijding wijkt hij uit naar Duitsland. In 1947 werd hij door de Antwerpse krijgsraad tot een jaar gevangenis veroordeeld. Zijn zoon, Stefaan, die vrijwilliger was geweest in Finland en aan het Oostfront, werd ter dood veroordeeld en geëxecuteerd.

1937   De stichting van de Katholieke Vlaamse Volkspartij (KVV) wordt definitief goedgekeurd door de afgevaardigden der 17 Vlaamse arrondissementen. Hetzelfde gebeurt iets later aan Franstalige zijde. De Vlaamse en de Franstalige vleugel vormden samen het Blok der Katholieken, maar beschikten over een ruime autonomie.

1931   Overlijden in Davos (Zwitserland) van Theo van Doesburg (47), pseudoniem van Christian Kupper, Nederlandse kunstschilder, architect, schrijver en typograaf. Hij is in onze streken een van de belangrijkste vertegenwoordigers abstracte kunst in de 20ste eeuw. Oprichter en redacteur van tijdschrift De Stijl.

Jules Lemire (1853-1928)

1928   Overlijden in Hazebroek (Frans-Vlaanderen) van Jules Lemire, Frans-Vlaams voorman, volksvertegenwoordiger van 1898 tot 1918 en burgemeester van Hazebroek van 1914 tot zijn dood. Lemire was een Vlaams en sociaal geëngageerd priester in de trant van priester Daens. Hij stond de scheiding van kerk en staat voor en maakte zich na de Eerste Wereldoorlog zeer verdienstelijk bij de wederopbouw, onder meer door de oprichting van een hypotheekbank, een ziekenhuis en de elektrificatie van Hazebroek.

1924   De Vlaamse Kringen van Frans-Vlaanderen vergaderen op de Katsberg en besluiten zich te verenigen onder de naam Union des Cercles Flamands, later Vlaams Verbond van Frankrijk. Algemene secretaris wordt Jean-Marie Gantois.

1923   In het bezette Rijnland deporteren de geallieerden 1000 spoorwegarbeiders en hun families, samen meer dan 7000 personen, naar andere gebieden in Duitsland, omdat ze hebben geweigerd voor de Frans-Belgische spoorwegmaatschappij te werken.

Carel Willink (1900-1983) en Sylvia Quiël (°1944)

1900   Geboorte in Amsterdam van de kunstschilder Carel Willink. Ambachtelijke meester, schildert eerst abstract, maar ontwikkelt later een eigen magisch-realistische stijl vol vervreemding en een beklemmende suggestie van leegte. Willink zelf hield niet van de benaming ‘magisch realisme’, hij noemde het liever imaginair realisme: het zo realistisch mogelijk schilderen van de verbeelding. In zijn schilderijen combineert Willink technische perfectie, fotorealisme en een extreem gevoel voor detail met een dreigende, mysterieuze en onwerkelijke sfeer.

Hij was vier keer getrouwd en overleed in 1983. Zijn laatste echtgenote was de kunstenares Sylvia Quiël. Zij stelt in 1999 de biografie Een eeuw Willink samen. Ter gelegenheid van zijn honderdste geboortedag werd in Amsterdam aan de Ruysdaelkade een door Sylvia vervaardigd borstbeeld van Carel onthuld. Die plek heet sindsdien het Carel Willinkplantsoen.

1876   De Amerikaanse uitvinder Alexander Graham Bell krijgt patent op de telefoon. Drie dagen later slaagt Bell erin voor het eerst een telefoongesprekje te voeren met zijn assistent: ‘Watson, kom onmiddellijk, Ik heb je nodig’.

De uitvinder van de eerste telefoon was echter niet Bell, maar de Italiaan Antonio Meucci (1808-1889). Het apparaat van Bell was waarschijnlijk gebaseerd op gestolen of gekochte aantekeningen van Meucci. Maar Bell slaagde erin het apparaat middels zijn bedrijf Bell Telephone Company tot een commercieel succes te maken.

1875   Geboorte in Cibourne (Frans Baskenland) van de componist en pianist Maurice Ravel. Hij had een Baskische moeder, een Zwitserse vader en Franse nationaliteit. Bekende werken van hem zijn onder meer Boléro, Gaspard de la nuit, L’heure espagnole. Hij schreef een concerto voor de linkerhand, op vraag van een Oostenrijkse pianist die in de Eerste Wereldoorlog aan het front zijn rechterarm had verloren. Ravel overlijdt in 1937.

Piet Mondriaan (1872-1944)

1872   Geboorte in Amersfoort (Utrecht) van Piet Mondriaan, pionier van de abstracte schilderkunst en theosoof. Hij is vooral bekend om zijn schilderijen met lineaire en geometrische vormen en de kleuren rood-geel-blauw. Zijn geboortehuis in Amersfoort is nu het museum Mondriaanhuis. Hij overleed in 1944.

1852   Overlijden in Heerenveen (Friesland) van Francijntje Martens de Boer (67), dienstmaagd en schrijfster van met name succesvolle kindergedichten. Tussen 1815 en 1825 publiceerde ze vier dichtbundels, waarvan drie voor de jeugd. Ze had zelf geen kinderen.

1765   Geboortedag Franse chemicus en uitvinder Joseph Nicéphore Niépce (1765-1833), in Chalon-sur-Saône. Fotografie-pionier. Hij wordt beschouwd als één van de uitvinders van de fotografie en hij vervaardigde de eerste houdbare fotografische beelden ter wereld. Zijn proces, dat hij ‘heliografie’ noemde (schrijven met de zon) vroeg een extreem lange belichtingstijd. Hij stierf in 1833, zonder dat zijn uitvindingen officieel waren erkend.

1305   Gwijde van Dampierre, graaf van Vlaanderen, sterft in Compiègne na lange jaren in Franse gevangenschap te hebben doorgebracht.

321   De Romeinse keizer Constantijn decreteert dat de Dies Solis (dag van de zon), de tegenwoordige zondag, de officiële rustdag is in het West-Romeinse Rijk.