Alles voor de Amerikaanse economie

Eind juli hebben de Amerikaanse voorverkiezingen hun hoogtepunt gekend met de conventies te Cleveland (Republikeinen) en Philadelphia (Democraten).

Conventies

De conventies waren een bejubeling van de genomineerden en het publiek werd er nog eens uitgebreid op gewezen dat de andere kandidaat Amerika naar de afgrond zal brengen. Trump viel te Cleveland vooral op door het sprekerstalent van zijn familieleden en koos Mike Pence tot ‘running mate’. Deze gouverneur van de staat Indiana moet de conservatieve kiezers afdekken en vooral de Republikeinen aan de zege helpen in de industriële bakermat. De economische neergang heeft echter zwaar toegeslagen in de staten aan het grote merengebied. Als daar enige staten ‘swingen’ naar de Grand Old Party, dan heeft Clinton een probleem. Hillary Rodham kiest voor Tim Kaine uit Virginia. Hij is een veilige keuze te noemen. Met de man uit Virginia hoopt Clinton die staat, samen met North Carolina te houden. Kaine is katholiek en kent Spaans. Maar is  dat genoeg  om de ‘Hispanics/latinos’ te overtuigen?  De aanhangers van Bernie Sanders kregen opvallend genoeg niets van Hillary.

Kapers op de kust?

Zoals gewoonlijk komen er diverse kandidaten op van buiten de twee traditionele partijen. In 2012 was Gary Johnson de derde in de race. Deze kandidaat van de Libertarische Partij  behaalde toen 1,2 miljoen stemmen of 1% van de stemmen. Deze partij is tegen de overheid en is zeer liberaal op ethisch vlak. In de campagne 2016 pleiten de libertariërs voor de legalisering van bepaalde drugs. Ze kunnen stemmen afsnoepen bij ongelukkige kiezers van de twee grote partijen. De Constitutionele Partij is een typische antibelastingpartij, die rond de 0,4% van de stemmen haalt. Maar een echte rol speelt de partij niet. De groenen waren in 2012 ook goed voor 0,4 % met Jill Stein. Deze keer zou deze partij wel eens kunnen genieten van de in Sanders ontgoochelde aanhang bij de Democraten. De apart opkomende gewezen CIA-agent Evan Mc Mullin probeert stemmen te halen bij Trump, maar het is helemaal niet zeker op hij wel op alle stemformulieren kan geraken.

Geschiedenis

De kleinere partijen speelden in het verleden wel een rol in de race naar het Witte Huis. Inderdaad , in november 2000 haalde de groene kandidaat Ralph Nader 2,7% ten koste van Al Gore. Zodoende werd zoon George Bush de 43^ste president. De Texaanse oliemiljardair Ross Perot behaalde in 1992 liefst 19% ten nadele van de zittende president vader George Bush en dat bracht de Clintons in het Witte Huis. Maar de allerlaatste keer dat een derde kandidaat kiesmannen behaalde, was in 1968 met de conservatieve democraat Wallace. Hij haalde 46 kiesmannen en dat was een van de redenen dat de republikein Nixon president werd.

Economie

Enige dagen geleden brachten Trump en Clinton hun economisch programma naar voren. Om te beginnen zitten daar een aantal gelijkenissen in. Beide pleiten voor grootschalige overheidsinvesteringen in de infrastructuur. Maar het plan van Trump is wel grootschaliger te noemen. De financiering van zijn plan is minder duidelijk. Ook Clinton geeft nu zwaar af op de vrijhandelsakkoorden (TTP) en dat is duidelijk een toegeving aan Sanders. Wie ook president wordt, een vrijhandelsakkoord met de EU wordt heel moeilijk verkoopbaar in Washington DC. Maar beide gaan ook voor de herindustrialisering van de VSA. Op dit vlak gaat Trump verder omwille van zijn meer protectionistische politiek. Maar ook in dit dossier neemt Clinton een bocht. Op basis van de programma’s kan men wel stellen dat de periode van de mondiale onbeperkte vrijhandel naar de geschiedenisboeken wordt verwezen.

Op fiscaal vlak pleiten beide topkandidaten voor een belastingverlaging en -hervorming. Maar Trump gaat verder door te pleiten voor de afschaffing van de erfenisrechten, het volledig aftrekken van de kinderopvang, een verlaging van de vennootschapsbelasting en een fiscale amnestie voor Amerikaans geld in het buitenland. Clinton wil de grotere concerns meer laten betalen.

Ten aanzien van de openbare financiën heeft geen van de beide kandidaten een echt plan om de federale begroting met zijn tekort en de desbetreffende schulden op te lossen.

Conclusie

Het is duidelijk dat Clinton naar links is opgeschoven onder druk van de Sanders. Het grootste probleem van Trump blijft zijn ‘onpresidentiële’ uitspraken. Gaan de derde kandidaten een rol spelen in een campagne met veel moddergooien? Vele Amerikanen hebben geen ‘wow’-gevoel bij de genomineerde kandidaten. De ‘swing states’ met op kop Florida’zullen beslissen in de race naar 8 november.    

Prof. Herman Matthijs, doceert o.a. de cursus USA aan de UGent en de VUB.

Foto: (c) Reporters