De voetbalcompetitie is dit seizoen niet gespaard gebleven van allerlei incidenten. In die mate zelfs dat het ook op het bord van minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) terechtkwam.

Samen met de CEO’s van de Pro League en de voetbalbond, Lorin Parys en Peter Bossaert, heeft de minister gewerkt aan een actieplan om wangedrag aan te pakken.

Incidenten houden aan

‘Het is geen geheim dat er de laatste maanden veel incidenten zijn geweest’, is minister Verlinden niet blind voor de realiteit. ‘Wekelijks trekken duizenden supporters naar het stadion en bij een overgrote meerderheid gaat dat zonder problemen. Het moet stoppen dat een minderheid onder het mom van zogenaamde sfeerbeleving het voetbal imagoschade berokkend. Er dient een mentaliteitswijziging te komen om het kwalijk gedrag van die minderheid van de aanwezigen een halt toe te roepen.’

Ook in de voorbije weken hielden de incidenten nog aan. Of het nu in Union – Beerschot, Seraing – RWDM of Club Brugge – Antwerp was. Hoe sneller dat actieplan op tafel lag, hoe beter dus, zodat genomen maatregelen vanaf volgend seizoen in kunnen gaan. ‘Ik denk niet dat we nog langer moeten wachten om de intenties duidelijk te maken. We hebben nog een aantal matchen dit seizoen en hopen dat die zo veilig mogelijk verlopen. Door het nu aan te kondigen, is er de komende weken en maanden ook een periode om de vertaalslag te doen naar alle clubs.’

Het is het startpunt van een traject, waarvan geleidelijk aan de effecten zichtbaar moeten worden met als doelstelling: een veiligere voetbalbeleving. ‘En zo wordt ook de maatschappelijke perceptie van een stukje straffeloosheid weggewerkt. De timeline moet hand in hand gaan met respect voor de Europese regelgeving. Bijvoorbeeld het gebruik van camera’s gebeurt met respect voor de privacyregels.’

Buitenlanders

Ook in buitenlandse competities is een stijging van het aantal incidenten vastgesteld. Is dan ook naar andere landen gekeken om bepaalde maatregelen hier te implementeren?

‘Zeker. Ook elders doen er zich zo’n situaties voor, waarbij de wetenschap en het regelgevend kader weliswaar niet altijd identiek zijn. Het zijn wel dezelfde problemen waar ze mee geconfronteerd worden. Er zijn ook heethoofden die de grenzen oversteken om in een ander land voor dezelfde wantoestanden te zorgen. Er moet dus een goede samenwerking zijn en een grensoverschrijdende toepassing van de stadionverboden. Buitenlanders die hier een match bijwonen, moeten zich gedragen volgens onze regels.’

Maar wat staat er inhoudelijk nu juist in dat actieplan? Er zijn een vijftal pijlers, waar de Pro League en de voetbalbond zich mee zullen bezighouden. Die draaien onder meer rond toegangscontrole, het treffen van strengere sancties en die dan ook sneller af te handelen. Op deze vlakken en meer hebben de vernoemde instanties ook bijstand nodig van de FOD Binnenlandse Zaken.

Acties overheid

Dus wat gaat de overheid juist doen?

De minister kondigt zes concrete acties aan en wil inzetten op:

– reglementering voor de ticketing;
– stadionverboden;
– het versterken van het juridisch kader rond controles;
– betere bescherming van het veiligheidspersoneel;
– strafverzwaring, eventueel via wijziging van de voetbalwet;
– adequate handhaving van inbreuken.

Veiligheidspersoneel

Een groep mensen die een belangrijke rol spelen in de strijd voor een veiligere voetbalomgeving, zijn de stewards. Hun taak is verre van evident. ‘Geweld tegen veiligheidspersoneel en diegenen die zich inzetten om voetbalmatchen in de meest veilige omstandigheden, is onaanvaardbaar’, klinkt het. Om dat te vermijden, zal vooral ook de kwaliteit van de handhaving cruciaal zijn.

‘Binnen het huidig wettelijk kader, is er al heel wat mogelijk’, maakt Annelies Verlinden zich sterk. ‘De voetbalcel kan er ook strenger op toekijken. Er bestaat al een mogelijkheid op een perimeterverbod en dat kan nog verder vereenvoudigd worden, om te zorgen dat het gemakkelijk toepasbaar is voor de politie’, somt ze een voorbeeld op.

In overleg met fans

Het is nu uitkijken hoe dit alles binnenkomt bij de fans van de profclubs, want uiteindelijk zijn de grootste gevolgen voor hen. Ook voor zij die zich correct gedragen, als het over preventie gaat. ‘We hebben al discussies met supporters gehad. We beseffen dat het gevoel ligt. Het is ook voor hen belangrijk dat we alles doen om risico’s en accidenten te voorkomen. Het is een beetje hetzelfde als de veiligheid in de wagen.’

De onderliggende gedachte is dat ook families met jonge kinderen zorgeloos naar het voetbal moeten kunnen gaan, zonder voor hun veiligheid te moeten vrezen. In die zin is het misschien ook een mogelijkheid voor CD&V om dit thema op te eisen. Onlangs bleek uit De Stemming dat de christendemocraten met geen enkel specifiek thema in verband gebracht worden.

Gezinspartij

CD&V, dat was toch de gezinspartij bij uitstek?

‘Absoluut. We willen ons richten naar die families en hun leefwereld. We denken dat meer families met jonge kinderen zullen overwegen om naar het voetbal te gaan als het daar een veiligere omgeving kan zijn. Dat is een win-win. Voor gezinnen en jonge mensen, dat zij er een activiteit bij krijgen, en voor het voetbal, dat er meer supporters zouden kunnen komen kijken.’

Afwachten maar of dit actieplan écht iets kan veranderen en supportersgeweld kan weren, want wat dat betreft zijn er al dikwijls goede bedoelingen geweest, maar is het moeilijk gebleken om daar wat aan te doen. ‘Als blijkt dat we qua veiligheid niet bereiken wat we willen bereiken en er nog bijkomende acties nodig zijn, zullen we bijsturen waar dat nodig is. We blijven de situatie opvolgen, maar geloven in de strategie die we nu hebben bepaald.’

Niet nog meer politie

En als het dan wél de goede richting uitgaat, zien we dan na verloop van tijd minder of meer politiediensten bij voetbalwedstrijden?

‘Er is al heel veel inzet van politie voor het bewaken van de veiligheid rondom de stadions. We hopen dat we door het geheel van maatregelen zeker niet naar meer politie moeten gaan. Het is ook niet altijd zo dat de beleving verbetert door een aanpak met meer politie. Als de organisatie op een veilige manier kan verlopen, kunnen we denken aan minder politie, maar ik zeg niet dat dit morgen al het geval zal zijn.’