Artsencontigentering, na 25 jaar eindelijk een oplossing?

We schrijven 1997. Franstaligen en Vlamingen sluiten een federaal akkoord af met betrekking tot het aantal artsen dat in de toekomst een Riziv-nummer zal krijgen. Dit is de zogenaamde contingentering. De idee erachter is heel simpel. Hou de gezondheidszorg — lees: de uitgaven — onder controle en zorg dat wie afstudeert ook aan de bak kan als arts of tandarts. Eensgezindheid op alle banken over dit principe.

Geringeloord door de zuiderburen

Vlaanderen schikte zich meteen netjes naar deze afspraak en organiseert een ingangsexamen zodat de studenten na een lange, zware studie de garantie hebben aan de slag te kunnen. De Franstaligen daarentegen… zij kijken liever de kat uit de boom. Sterker nog: zij zien meer brood in ‘laisser faire, laisser passer’. Met hun ‘système de lissage’ hebben ze al meermaals een voorschot genomen op de toekomstige Riziv-nummers, met als gevolg dat er momenteel meer dan 1500 Riziv-nummers in overtal aan Franstalige afgestudeerde artsen en tandartsen zijn uitgereikt. Of 30% meer Franstalige artsen actief in verhouding tot de bevolkingsaantallen en zelfs 42% meer specialisten dan in Vlaanderen! Hoeveel jonge Vlamingen zagen hun droom niet ingevuld om arts of tandarts te worden?

Onder Vlaamse druk trachtte de eerste regering Michel om vanaf 2023 het evenwicht te herstellen en de nadelige effecten van die ‘lissage’ gespreid over 15 jaar — dus tegen 2038! — weg te werken. Leg maar eens uit aan studenten dat er slechts een beperkt aantal Riziv-attesten overblijven omdat er de voorgaande jaren iets te kwistig mee is omgesprongen.

Nog steeds in overtal

Ondanks die hernieuwde afspraken uit 2017 en de opstart — weliswaar met lange tanden — van toelatingsproeven langs Franstalige kant, laat de Franstalige Gemeenschap ook komend academiejaar met 1100 studenten voor 505 plaatsen aanzienlijk meer studenten toe tot de studies dan er voorzien is in de planning van de contingentering. En met de zegen van de bevoegde ministers Maggie De Block en Frank Vandenbroucke werden de jongste jaren weer heel wat overtallige Franstalige artsen geregulariseerd!

Afgelopen academiejaar studeerden er al 293 Franstalige geneeskundestudenten méér af dan toegelaten. Echter, van een responsabiliseringmechanisme is er nog steeds geen sprake. Al wordt ons dat wel beloofd… begin 2022, 25 jaar na de eerste overeenkomst. Over het verleden wordt eens te meer de spons geveegd.

Splitsen, nu

Maar wie gelooft nog dat er in 2022 überhaupt een akkoord zal komen en wie garandeert dat de Franstalige Gemeenschap het akkoord ook deze keer niet aan haar laars lapt?

Wordt het geen tijd dat we het recept van de gewezen KUL-rector Rik Torfs volgen, die reeds in 2016 stelde dat ‘indien de artsenquota niet gerespecteerd worden, de sociale zekerheid best gesplitst wordt’? Splitsing van de sociale zekerheid is immers de beste en enige garantie op eigen verantwoordelijkheid en op een beleid op maat van de eigen inzichten en noden.