Bekende Vlamingen en Nederlanders die van toeten noch blazen weten

Dat de cultuurverschillen tussen Vlaanderen en Nederland groot zijn is algemeen bekend. Maar als het om het inzetten van Bekende Nederlanders en Vlamingen gaat die te pas en te onpas worden uitgenodigd om hun mening te geven over iets wat mijlenver van hun expertise ligt, dan is dat soms wel eens hilarisch. Zoals toen Tom Lanoye bij ‘De Afspraak’ mocht aanschuiven om te praten over de vermogensaanwasbelasting. Kennelijk is in de strijd om de kijkcijfers alles geoorloofd.  

Van beroep ben ik media- en debattrainer  Tijdens een mediatraining zeg ik voortdurend dat je niet alleen op inhoud maar vooral in een relatie communiceert. Maar dat betekent nog niet dat je op een mediagenieke wijze zomaar onzin kunt bezigen. Misschien dat je dan ook het nieuws haalt, maar niet op de manier waarop je gehoopt had … Dit laatste zouden programmamakers van het Nederlandse programma ‘DWDD’ of het Vlaamse programma ‘De Afspraak’ (Canvas) zich ook eens ter harte moeten nemen. Want te pas en te onpas worden daarin Bekende Nederlanders (BN-ers) en Bekende Vlamingen (BV-ers) opgevoerd. Niet omdat ze verstand hebben van een bepaald onderwerp, maar wel om de lolbroek te komen uithangen. Veel kijkers zitten daar niet op te wachten.

Bekende Vlamingen en Nederlanders is Big Business

Vaak heb ik me afgevraagd waarom veel programmamakers hiermee doorgaan. Is het een gebrek aan creativiteit om niet van de gebaande wegen af te durven wijken? Is het pure voorzichtigheid, dus liever op zeker spelen? Want een bekende lolbroek is voor de kijkcijfers meestal wel een schot in de roos. Of is het een wereldje van ons-kent-ons waar men elkaar zoveel mogelijk de bal probeert toe te spelen? Want laten we eerlijk zijn: BN-er of BV-er zijn is big business!  

Hoe het ook zij: als het gaat om de kijkcijfers is alles geoorloofd. Dit geldt niet alleen voor de commerciële zenders maar ook voor de staatszenders. Gaat het bijvoorbeeld over de wereldpolitiek of over de vermogenswinstbelasting dan zou je verwachten dat er echte experts aan tafel aanschuiven. Maar de werkelijkheid is anders. Zo blijkt dat Jan Mulder al meer dan 250 keer heeft mogen aanschuiven bij DWDD. Niks te na over zijn voetbalexpertise, maar als hij daar dan ook nog de Amerika-deskundige moet gaat uithangen of zoiets, dan vind ik dat op zijn minst toch bedenkelijk. Ook heb ik hem al in de rol van asielbeleidspecialist gezien en zelfs al als macro-econoom. Natuurlijk kunnen BN-ers en BV-ers het in de regel wel uitleggen. Maar het moet natuurlijk wel geloofwaardig blijven. Er lopen echt wel voldoende echte specialisten rond die het uitstekend kunnen uitleggen. Temeer daar veel bedrijven en instellingen de laatste jaren bewust veel geld in mediatraining hebben geïnvesteerd om hun beleidsmensen en specialisten in staat te stellen om moeilijke onderwerpen op een toegankelijke manier voor het voetlicht te brengen. 

Tom Lanoye als vermogensaanwasspecialist

Ook de Vlaamse televisie is Bekende-Vlaming-verslaafd. Net als in Nederland lijdt men daar aan dezelfde bloedarmoede om hoofdzakelijk bekende Vlamingen uit te nodigen. Zo mag Tom Lanoye met een zekere regelmaat komen uitleggen waarom bepaalde politieke partijen niet deugen, of nog erger, zijn mening ventileren over de vermogensaanwasbelasting, zoals ik laatst in het tv-programma ‘De Afspraak’ zag. Tom Lanoye zal ongetwijfeld veel verstand hebben van boeken schrijven, maar schoenmaker blijf bij je leest zou ik zeggen. Zeker als hij niet gehinderd door kennis grote onzin uitkraamt en om zijn onkunde te camoufleren de draak gaat steken met een andere studiogast die wellicht vanwege haar politieke kleur hem onwelgevallig was.  Spectaculaire tv, ja dat wel. Maar zo wordt informatie infotainment en daar zitten veel kijkers niet op te wachten. Zeker als ze naar meerwaarde op zoek zijn. 

Over de auteur: Evert van Wijk geeft mediatraining aan het bedrijfsleven en de politieke wereld. Voor meer informatie:www.mediatrainingbenelux.nl ofwww.mediatraining.be 

Foto: (c) Reporters