Boon tussen viezentist en Nobelprijs

Na een telefoon van de Zweedse ambassade met mevrouw Boon, de dag dat Boon stierf, gaat iedereen ervan uit dat Boon Nobelprijskandidaat was. Had hij langer geleefd, dan … Op de webstek van het Boonjaar wordt de man dan ook vaak ‘kandidaat Nobelprijswinnaar’ genoemd. Maar goed, het Boonjaar BOON! Aalst │2012 of voor de rest van de wereld BOON!│2012 wil de aandacht vestigen op de actuele betekenis van Boon, met de nadruk op ‘Boon als schrijver’. Bedoeling is dat jonge mensen geprikkeld worden om Boon te ontdekken, lezen of herlezen. Niet alleen Boons literaire maar ook zijn kunstzinnige gedachtegoed. Dat gebeurt allemaal door ook de figuur van Boon zelf in de schijnwerpers te stellen. De rebelse kant van Boon, met zijn sympathieën en tegendraadse figuren en bewegingen, en zijn voorliefde voor vrouwelijk schoon, wordt niet uit de weg gegaan. Literaire invalshoeken worden aangevuld met volkse initiatieven zoals een Boonparade, of een enscenering van Jan De Lichte, gedragen door sociaal-artistieke organisaties uit Aalst en omgeving, de volkse pleiter Jef Vermassen als zijn advocaat. Maar het Boonjaar breekt ook uit de Aalsterse cocon. Zowel Antwerpen (Letterenhuis, Behoud de Begeerte, Louis Paul Boon-documentatiecentrum, filosofiehuis Het zoekend hert), Gent (De Vooruit) als Brussel (Passa Porta, het Vlaams-Nederlands Huis deBuren, Louis Paul Boonkring) werken activiteiten uit naar aanleiding van het Boonjaar.

Blinde adoratie

Kritiek is er alvast van Karim Van Overmeire, Vlaams parlementslid (N-VA) uit Aalst. Over de literaire waarde van Boon wil hij zich niet uitspreken, maar hij ergert zich aan de blinde adoratie voor Boon in Aalst. De socialistische schepenen van Cultuur focusten en focussen nu opnieuw te sterk op Boon. Het lijkt op de duur een soort religieuze aanbidding. Volgens Van Overmeire is het passend dat er iets gebeurt rond de honderdste verjaardag van Boon, maar hij vindt de 60 000 euro die de stad daarvoor uittrekt te veel. Van Overmeire stelt zich ook de vraag of er geen andere figuren zijn in Aalst die het vieren waard zijn. De citymarketing van Aalst is te sterk gecentreerd rond de figuur van Boon, zeg maar.

Luckas Vander Taelen is ook Vlaams parlementslid (Groen), een geboren Aalstenaar en een bewonderaar van het werk van Boon. Volgens Vander Taelen is Boon één van de grootste schrijvers van de vorige eeuw, een schrijver op Europees niveau, die in een bevlogen, schijnbaar heel natuurlijke stijl heel sterk gestructureerd werkte. Vander Taelen is blij met het Boonjaar, zo komt de onderschatte schrijver weer voor het voetlicht.

Is die a- of depreciatie afhankelijk van politieke voorkeuren? Spontaan rijst in een deel van Vlaanderen de vraag of het niet een zoveelste viering is van de oude getrouwe club ‘progressieve cultuurliefhebbers’, verheerlijkers van de linkse artiest Boon. Stelt de linkse figuur ‘Boontje’, de literaire Boon niet in zijn schaduw? Volgens Karim Van Overmeire is Boontje deel van de figuur. De adoratie van de sp.a voor Boon heeft veel te maken met de ideologische achtergrond van de auteur. Je kan je de vraag stellen of er een even grote inspanning zou gedaan worden voor een groot Vlaams katholiek auteur. Volgens Luckas Vander Taelen overstijgt het oeuvre van Boon de figuur van Boontje. Vander Talen noemt als voorbeeld het Geuzenboek: Boon slaagt erin om een complexe fase van de geschiedenis te vertellen in een meeslepend boek, dat daarnaast veel vertelt over Vlaming zijn vandaag. Volgens Vander Taelen beseffen de Vlamingen te weinig hoe uitgebreid het werk van Boon wel is. Het Boonjaar komt op zijn plaats, hij verdient het om herlezen te worden.

De vraag is dan toch hoe het komt dat goede Vlaamse schrijvers wegdeemsteren. Boon is niet de enige, stelt Vander Taelen. Het is een probleem voor het hele Nederlandse taalgebied. Vander Taelen pleit voor een uitgebouwde pocketreeks die de Nederlandstalige klassieken vlot toegankelijk maakt voor het grote publiek. Want nu zijn klassieke werken in het Nederlands vaak helemaal niet te krijgen, tenzij je geluk hebt en er net een feestjaar of een heruitgave is.

[kadertje met logo internet]

In het kader van het Boonjaar zijn er activiteiten van 15 maart 2012 tot 7 oktober 2012. Meer info en het volledige programma is te vinden op www.boon2012.be