Brandende ambities van Parijs

Toen Frankrijk in januari 2013 aan een militaire operatie in Mali begon, bleef het stil aan het pacifistische front. Weinig mensen die er zich vragen bij stelden, weinig mensen die op straat kwamen om te demonstreren. Het zou wel andere koek geweest zijn, mochten de Amerikanen daar een ijzeren vuist gemaakt hebben. Vandaag de dag ontplooit la Grande Nation tienduizend troepen in Afrika (zie kaartje). De Franse generaal Vincent Desportes ontwaart er als het ware een geopolitieke (of goddelijke?) bestemming in: ‘La France ne peut pas échapper à l’Afrique’ (Frankrijk kan niet ontsnappen aan Afrika). Zijn stelling komt er op neer dat als Europa niet bijdraagt tot de stabilisering van Afrika, de problemen ervan – zoals de explosieve bevolkingsgroei en het jihadisme of moslimfundamentalisme – zullen terugslaan op Europa.

DNA

Maar Europa zit volgens de generaal met een probleem: ‘L’ADN de l’Europe, c’est la paix’ (Het DNA van Europa heet vrede). Hij denkt dat dit vooral opgaat voor de Noord-Europese landen. De Zweden zijn niet zinnens om te sterven in Afrika. Duitsland kan je helemaal afschrijven: ‘ce pays a peur de la guerre et même du soldat allemand’ (Dat land heeft schrik van de oorlog en zelfs van de Duitse soldaat). De militaire middelen van Spanje en Italië zijn beperkt omdat beide landen onder de economische crisis lijden en Groot-Brittannië heeft al zoveel militaire energie verbruikt in Irak en Afghanistan. Blijft dus over: Frankrijk. Of in de woorden van de generaal: ‘La France ne peut pas tout faire en Afrique mais il se trouve qu’elle est la seule qui sache le faire’ (Frankrijk kan niet alles doen in Afrika, maar het blijkt de enige te zijn die het kan doen) en dat omwille van zijn militaire capaciteiten, zijn terreinkennis, en ongetwijfeld ook zijn wil om aanwezig te zijn op het terrein.

Ambitie

Waarop stoelt de brandende ambitie van Frankrijk om iets te betekenen in de wereld? De Franse economie ligt op apegapen, maar in Afrika ontplooit zich het Franse leger; de Franse taal verliest aan belang in de wereld, maar toch is ze nog één van de twee officiële talen van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO); Frankrijk is een van de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties (VN) maar kan bezwaarlijk gerekend worden tot de ‘Siegermächte’ van de Tweede Wereldoorlog, landen als de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten van Amerika en Groot-Brittannië die Nazi-Duitsland hadden bedwongen.

Naties

Afgezien van die ambities die sluimeren in de machtscenakels in Parijs legt de generaal ook de vinger op de wonde als hij het heeft over ‘l’inadéquation entre une politique interventionniste et une armée qui n’est plus capable d’en être l’outil’ (het gebrek aan overeenstemming dat er bestaat tussen een interventionistische politiek en een leger dat niet in staat is daarvan het instrument te zijn). Maar het is niet alleen het Franse beleid waar hij kritisch tegenover staat. Ook het vroegere koloniale beleid ten opzichte van Afrika haalt hij over de hekel: ‘Le problème, c’est que nous avons laissé des Etats, créés par nous-mêmes, qui n’étaient pas des nations’ (Het probleem is dat we door onszelf gecreëerde staten achtergelaten hebben die geen naties waren).

Anders dan een of andere affaire haalt het geopolitieke en militaire beleid van Frankrijk de krantenkoppen niet. Geldt ook hier het woord: Et alors?

FOTO: Franse ‘first lady’ op bezoek bij Franse militairen in Mali. © Reporters

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>