Brexit zet Europese inbreiding opnieuw op de agenda

De brexit-saga zou zelfs van een fervente EU-scepticus een UK-scepticus maken. Het Britse lagerhuis lijkt wel een soap die niemand meer wil volgen. Een harde brexit is voorlopig van de baan tot 31 oktober. De wondere wereld van Alice May in Brexitland brengt evenwel nog een ander debat aan de oppervlakte. Indien er één groep, over de partijgrenzen heen, consistent was in deze brexit-vaudeville, dan waren het wel de Schotten. In 2016 kleurden alle 32 districten van de Borders tot de Hebriden in het pro-Europese geel, vandaag is dat niet anders. De Schotten willen in Europa blijven. Kan dat zomaar? Volgens Verhofstadt wel. Goed nieuws voor Catalonië?

Geen brexit is de beste brexit

 De Schotten trokken van meet af de pro-Europese kaart. En dit is niet enkel een verhaal van de regerende Schotse Nationale Partij (SNP). In het Schotse Parlement kreeg de intrekking van artikel 50 tijdens de debatten de steun van alle partijen, afgezien van de Conservatieven. By the way, Europe, ik kan het niet laten de parallel te trekken met de Catalanen en mijn bewondering voor de Britse parlementaire cultuur uit te drukken. Ik zie vandaag geen Schotse volksvertegenwoordigers op een Londense beklaagdenbank voor het organiseren van dat debat, what’s up Brussels?

Terwijl sommigen hopen dat de gekochte tijd het brexit-debat tot rust zal laten komen, roffelen ze in Edinburgh de oorlogstrom. 31 oktober? Tijd genoeg voor een referendum! Vraag is nu enkel welk referendum. Als men de burger een referendum moet voorhouden, moet het dan gaan over de brexit of is het beter van hen onmiddellijk te laten kiezen voor Schotse onafhankelijkheid met bijbehorend Europees lidmaatschap? Gedaan met te palaveren over het verlaten van de EU in dat geval, laat de rest van het VK het maar uitzoeken, de Schotten kiezen voor zekerheid.

#brexitref2 of #indyref2?

 Dè vraag die de SNP momenteel bezighoudt of verdeelt: wordt het een Brexitref of een Indyref? In de Britse pers worden de kopstukken tegen elkaar uitgespeeld en vallen er tot ongenoegen van de Schotse first minister Nicola Sturgeon harde woorden. Zij laat liever niet in haar kaarten laat kijken en blust de brandjes in afwachting van het lentepartijcongres, dat toevallig later deze maand zal plaatsvinden. Voor de Schotse strategie is het dus nog wachten tot 28 april.

Maar wacht, hoor ik u denken, is het dan mogelijk voor de Schotten om hun EU-lidmaatschap te behouden? Moesten ze niet een lang en pijnlijk proces ondergaan om terug een zitje aan de Europese tafel te krijgen? Was dat niet wat beide Schotse en Catalaanse burgers werd ingepeperd bij de onafhankelijkheidsreferenda van respectievelijk 2014 en 2017? Blijkbaar niet.

Schotse onafhankelijkheid plots oké

In november liet de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken Joseph Borrell zich in een interview met Politicoal ontvallen dat de Schotten geen Spaans veto moeten vrezen. En nu verklaarde onze favoriete eurofiel Guy Verhofstadt eerder deze week aan een journalist van BBC-Schotland: ‘Als de Schotten beslissen om onafhankelijk te worden, dan worden ze onafhankelijk. En als ze in de Europese Unie willen blijven, dan blijven ze in de Europese Unie.’

Uiteraard vreemd om beide heren enerzijds zelf zo openlijk te horen speculeren over het uiteenvallen van het Verenigd Koninkrijk, maar het anderzijds niet meer dan normaal vinden dat de Catalaanse leiders vervolgd worden voor… hetzelfde. Even vreemd dat wat voor de Catalanen niet mag, voor de Schotten wel aanvaardbaar is. De EU is een Europa van twee maten en gewichten.

Elk heeft zo zijn redenen om van paard te wisselen. De Spaanse minister lijkt te geloven dat hij de Schotten kan verleiden met onafhankelijkheid, indien ze hun hulp aan de Catalanen laten varen. Verhofstadt ziet dan weer, verblind door zijn eigen ideeën, 5.4 miljoen nieuwe brave eurofielen, bevrijd van hun naïeve nationalistische en separatistische ideeën, toetreden tot zijn unie.

Hopen op een hete zomer

Ik hoop dat de Schotten beide heren fout zullen bewijzen en voluit kiezen voor een pro-Europese Schotse onafhankelijkheid. En dit zonder hun kritische denkvermogen over de Europese Unie te laten varen of zonder de rood-geel-blauwe Estelada, die ze nu trots meedragen op hun betogingen, naar de vuilbak te verwijzen.

Met hoop op een nieuw referendum in het verschiet en de groeiende Catalaanse woede over het schijnproces tegen hun leiders, kan Europa zich maar beter opmaken voor een hete zomer. Zijn onafhankelijkheidsbewegingen zullen spoedig weer van zich laten horen.