Eind deze maand trekt premier Alexander De Croo (Open Vld) naar de NAVO-top in Madrid. Hij hoopt daar een duidelijk Belgisch engagement voor te leggen rond het behalen van norm om 2% van het BNP te investeren in defensie. Hierover werd gisteren in de commissie Defensie van het federaal parlement gediscussieerd. Daar liggen twee resoluties voor – één van N-VA en één van MR – die het behalen van de 2% voorop stellen. Tot een stemming kwam het niet. Binnen de Vivaldi-regering bestaat er nog geen consensus waardoor ook binnen de commissie geen knopen worden doorgehakt.

Groen-Ecolo ligt dwars

Binnen Vivaldi is het vooral de groene fractie die dwars ligt. Zij zien het verhogen van defensie-uitgaven niet zitten, al zeker niet in NAVO-verband. Zij leggen liever de focus op de droom van een Europees georganiseerde defensie. Alleen is niet duidelijk wat daar het eventuele kostenplaatje van zou zijn.

Commissievoorzitter Peter Buysrogge (N-VA) staat daar sceptisch tegenover. ‘Groen-Ecolo wil niet weten van het verhogen van het defensiebudget naar de NAVO-norm van 2% van het bnp’, meent Buysrogge. ‘Als reden geven ze op dat ze defensie liever op Europees niveau regelen. Alleen vrees ik dat ze niet goed beseffen wat die optie zou kosten. Niet alleen zouden we zo de betrouwbare veiligheidsparaplu van de NAVO verliezen. Het organiseren van een Europees defensiebeleid, los van de NAVO, gaat ook verschrikkelijk veel geld en middelen vragen. Waarbij ons land voor heel wat meer dan 2% van het BNP zou kunnen opdraaien. Volgens mij hebben ze hier nooit een degelijke analyse van gemaakt.’

Blamage voor De Croo?

België geniet niet alleen van de NAVO-veiligheidsparaplu. We herbergen ook het militaire en diplomatieke hoofdkwartier van de trans-Atlantische veiligheidsorganisatie. Eigenlijk zijn we het aan die status verplicht om gemaakte afspraken rond bijdragen en investeringen op zijn minst te respecteren. Het zou dan ook een blamage zijn voor De Croo wanneer hij in Madrid geen duidelijk Belgisch engagement kan voorleggen op de NAVO-top.

De Croo lijkt zich echter al in te dekken tegen een mislukking. Zo liet hij dinsdag in Den Haag op een bijeenkomst ter voorbereiding van de top optekenen dat het niet zozeer van belang is hoeveel we uitgeven, maar wel hoe we dit doen. Hij lijkt hiermee te anticiperen op een groene blokkering van de initiatieven om onze norm voor het Defensiebudget af te stemmen op die van de niet-nucleaire lidstaten van de NAVO.

Commissie hakt knoop daags voor top door

Ondertussen is de stemming over de twee resoluties in de commissie Defensie op de lange baan geschoven. ‘Er is afgesproken om de bespreking op een later tijdstip te hervatten’, weet Buysrogge. ‘Er is binnen de Vivaldi-regering duidelijk nog geen overeenstemming over waarover we zouden moeten stemmen. Er werden door MR nog amendementen ingediend op de eigen resolutie, een klassiek vertragingsmanoeuvre waardoor de leden van de vergadering zich over de nieuwe toevoegingen kunnen buigen. Er is nu afgesproken dat we dinsdag 28 juni, daags voor de start van de top in Madrid, een bespreking en stemming van de resoluties houden in de commissie.’

In beide resoluties wordt vooropgesteld de 2%-norm te halen. MR wil dit bereiken tegen 2030. In de resolutie van de N-VA is geen streefdatum opgenomen. ‘Voor ons mag dit zo snel mogelijk verwezenlijkt worden’, stelt Buysrogge. ‘2030 zou mooi zijn, maar 2028 nog mooier.’