JavaScript is required for this website to work.
Communautair

Corona: deus ex machina voor België

ColumnBart Maddens18/3/2020Leestijd 3 minuten
Wilmès legt de eed af bij koning Filip, in een overwinning voor het Belgische
systeem

Wilmès legt de eed af bij koning Filip, in een overwinning voor het Belgische systeem

foto © Reporters / GYS

Wilmès II is een overwinning voor het Belgische systeem, hoe je het ook draait of keert, en één waar we niet snel vanaf zullen zijn.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Een nationale ramp doet altijd tricolore tranen rollen. Of het nu gaat om terroristische aanslagen, ongevallen met veel doden, of vandaag het corona-drama: rampspoed creëert onvermijdelijk een patriottisch sfeertje. ‘Tous ensemble’ luidt het tegenwoordig zelfs bij virologen, met een bijklank van Belgische vlaggen en Rode Duivels.

Pro-Belgisch framen

Opiniemakers zijn er ook altijd als de kippen bij om het overheidsfalen bij rampen pro-Belgisch te framen. Negen ministers van volksgezondheid die elkaar voor de voeten lopen, dat is inderdaad vrij belachelijk. Hadden we nu maar een performante Vlaamse staat, met één krachtdadige minister van Volksgezondheid, zou je dan denken. Die voor de hand liggende redenering wordt echter nooit gemaakt in de media. Het is altijd het omgekeerde: hadden we maar één unitair België, zonder die fragmentatie van bevoegdheden. Alsof het unitaire België van vroeger een model was van bestuurskracht.

Maar wat dan met de misselijk makende politieke machinaties van de jongste dagen? Gooien die geen roet in het tricolore eten? ‘Wat een zot en uitgeleefd land’ schreef Carl Devos maandag in De Morgen. Het dégout voor België is onmiskenbaar toegenomen. Toch bij politiek geïnteresseerden. Alleen, hoeveel zijn er dat vandaag nog? De mensen hebben andere zorgen. De kijkcijfers voor de Wetstraat-soap zijn allicht in vrije val. Ik vermoed dan ook dat men de impact van de jongste politieke intriges op de publieke opinie niet mag overschatten.

De formatie is voorbij

De implicaties zijn nochtans groot. Op luttele dagen tijd is de politieke situatie totaal veranderd. De formatie is voorbij. De teller stopt. 296 dagen na de verkiezingen en 455 dagen na het ontslag van premier Michel heeft België opnieuw een volwaardige regering met volheid van bevoegdheden. Laat je inderdaad niets wijsmaken. Dit is geen noodregering, om de eenvoudige reden dat een noodregering constitutioneel niet bestaat. Ofwel is er een volwaardige regering, ofwel niet. Gisteren was die er niet, nu wel.

Hoe je het ook draait of keert, dit is een overwinning voor het Belgische systeem. De politieke blokkering bezorgde de Vlaams-nationalisten een hefboom om het communautaire opnieuw op de agenda te zetten. Dit was aan het lukken. CD&V ging opnieuw de Vlaamsgezinde toer op. Koen Geens legde de staatshervorming op tafel. Vandaag is dat allemaal weggeveegd.

Op naar de volgende crisis

Akkoord, maar Wilmès II blijft toch een minderheidskabinet? Eens de corona-storm is overgewaaid zal die regering toch op zoek moeten naar een meerderheid voor haar wetsontwerpen en haar begroting?  Is het dan niet binnen de kortste keren opnieuw crisis?

Daar ben ik niet zo zeker van. De voorbije negen maanden is proefondervindelijk bewezen dat het in België, zacht uitgedrukt, niet zo gemakkelijk is om een volwaardige regering op de been te brengen. De partijen zullen wel twee keer nadenken voordat ze de stekker van Wilmès II eruit trekken. Niemand zal er verantwoordelijk voor willen zijn om, in volle economische crisis, het land opnieuw in een langdurige politieke impasse te storten.

Regering zonder N-VA

Wel ligt het in de lijn van de verwachtingen dat de partijen die het Wilmès II-complot mee hebben opgezet, groenen en socialisten, uiteindelijk ook zullen toetreden tot die regering.  Er is de voorbije dagen onmiskenbaar een Vivaldi-entente ontstaan.

Overigens hebben wij ook geen cultuur van minderheidskabinetten die onderhandelen met de oppositie.  Groenen en socialisten zullen mee aan de knoppen willen zitten. Ze zullen postjes willen verdelen. Niet dat de liberalen en CD&V hen met open armen zullen ontvangen in de regering. Maar als ze moeten kiezen tussen dat en opnieuw een langdurige politieke blokkering, of nieuwe verkiezingen, dan zal de keuze snel gemaakt zijn.

Aan het einde van de rit krijgen we dus toch een regering zonder de N-VA en zonder Vlaamse meerderheid. Precies wat de PS al vanaf dag één na de verkiezingen wou.  Bien joué zegt men dan. Met dank aan corona.

Bart Maddens (1963) is germanist en politieke wetenschapper. Als student was hij actief in het KVHV van Leuven en in de Volksunie-Jongeren. In de jaren 1990 was hij lid en bestuurder van het IJzerbedevaartcomité. Vandaag publiceert hij regelmatig opiniestukken over de Vlaamse Beweging en de staatshervorming. Hij is auteur van onder meer 'Omfloerst separatisme. Van de vijf resoluties tot de Maddens-strategie'. 

Commentaren en reacties