Darya Safai: ‘Ze bezetten mijn land’

Ze werd in Vlaanderen alom bekend omdat ze het gezicht werd van het verzet tegen Anderlechtvoetballer Mahmoud ‘Trezeguet’ Hassan. Die had op Facebook-foto’s vrouwen in een voetbalstadion weggegomd. Blijkbaar vanuit zijn islamitische overtuiging dat vrouwen in die stadions niet thuishoren. De Egyptische voetballer excuseerde zich wel, maar dat is niet voldoende voor Darya Safai.

Safai was even niet weg te branden uit de media. Afgelopen weekend haalde ze zowat alle kranten. Ook op televisie mocht ze met veel vuur haar afschuw uiten voor de vrouwonvriendelijke daad van de kersverse Anderlecht-voetballer.

Vorige woensdag stelde ze in Antwerpen haar boek voor, uitgegeven bij de jonge uitgeverij De Vliegende Keeper. Lopen tegen de wind, heet het boek. Ondertitel: Let Iranian Women Enter Their Stadiums. Meteen ligt in die slagzin het hele programma samengevat van Safia’s strijd.

Vrouwen moeten voetbalstadions in kunnen. En meer. Het is maar een slogan, een pars pro toto voor veel meer: discriminatie en onderdrukking van vrouwen moet stoppen. In de islamwereld. In Iran. In Teheran.

Dat meisjes ‘anders’ worden behandeld in de religieuze dictatuur die Iran is, besefte ze als kind. Naar school moest ze een bedekkend uniform aan met hoofddoek. De buurjongen mocht in korte broek en t-shirt naar school. Daar begon het, en vrouwen worden hun hele verdere leven gediscrimineerd in Iran. Daartegen kwam ze in het verzet.

In 1999 vluchtte ze met haar man, nadat ze eerder al opgesloten was door de politie, via Turkije naar Europa. Ondertussen hebben ze samen een bloeiende tandartspraktijk. Maar de strijd die ze vanuit de studentenoppositie voerden tegen het regime, staakt ze niet, ook niet vanuit België.

Uitgever Raf Willems noemde haar in zijn inleiding ‘De dame die Anderlecht op de knieën probeert te krijgen’. Het boek behandelt natuurlijk niét het Anderlecht-schandaal. Het probleem is veel groter. In de ‘islamitische republiek Iran’, zoals Iran officieel heet en zoals Darya haar land noemt, is een angstwekkende religieuze dictatuur aan de macht die voortdurend discrimineert. 

 ‘Ze bezetten mijn land,’ zegt ze me voor de boekvoorstelling. De gewone bevolking is haar vrijheid kwijt. ‘Mijn land is niet van hen’. De ayatollahs en de religieuze politie moeten bestreden worden. Het onrecht dat vrouwen wordt aangedaan, is fundamenteel, maar vooral ook een wapen om de ogen in het Westen te openen.

Hét beeld dat ze daarbij gebruikt, en ook in het boek sterk is uitgewerkt, is het stadionverbod voor vrouwen. ‘De Ayatollahs zouden niet liever hebben dan dat Iraanse voetbalploegen verliezen, uit angst voor feestjes’. Toen in 1997 Iran was gekwalificeerd voor het WK voetbal in Frankrijk, brak er in vele Iraanse steden spontane volkseuforie uit. Iedereen begon te feesten, mannen en vrouwen samen, in alle openbaarheid. En dat moet koste wat kost vermeden worden. ‘Er mag niet gefeest worden. Het is verboden te genieten.’ werelden. 

Safai maakt een onderscheid tussen de islam en islam-extremisme. ‘Dat zijn twee aparte werelden.’ Het is tegen dat extremisme dat ze in verzet gaat. Tegen het extremisme van voetballer Trezeguet ook. Zijn excuses zijn voor haar niet voldoende. Anderlecht moet ‘een tegendaad stellen, want veel mensen kijken naar die voetbalsterren op’. 

Darya Safai, ‘Lopen tegen de wind. Let Iranian Women Enter Their Stadiums’ is uitgegeven bij De Vliegende Keeper en kost €24,95.