De apologie van Tom Naegels

Ombudsman Tom Naegels is niet gelukkig met de kritiek uit ‘conservatieve, rechtse en/of Vlaams-nationalistische middens’ op de berichtgeving in De Standaard. Zo blijkt uit het essay Wat een kwaliteitskrant lijden kan, waarmee hij uitpakt in de krant van zaterdag 30 januari. Hoewel hij Doorbraak niet met name vermeldt, is het duidelijk dat Naegels vooral onze website viseert. ‘Conservatief’, ‘rechts’, ‘Vlaams-nationalistisch’, de etiketten zijn bekend. Naegels noemt de kloof tussen de media en de publieke opinie ‘de meest uitdagende kwestie’ voor de ombudsman die hij is. Maar toch neemt hij de kritiek uit ‘conservatieve, rechtse en/of Vlaams-nationalistische middens’ niet au sérieux. Integendeel, hij neemt zelfs een loopje met die lezers en ontpopt zich van ombudsman tot fervent apologeet van het redactionele beleid van zijn krant.

In die rol schrikt Tom Naegels niet terug voor enige sofisterij. Zijn rechtse en conservatieve lezers ontevreden over De Standaard, welnu ze zijn niet alleen! Zo oreert Naegels. Ook vele anderen zijn ontevreden: moslims, joden, uiterst linkse lezers, katholieke lezers, mensen in armoede, vakbondslui, ouderen, mensen met een beperking, rijke mensen, mensen met schizofrenie. Zo wordt de kritiek van het traditionele lezerspubliek van De Standaard opgelost in de onvrede van wat de ombudsman ‘rivaliserende tegenculturen’ noemt. Die truc is bekend en heet noyer le poisson: je rekt de discussie op tot datgene waarover het moet gaan aan de horizon verdwijnt. Dat valt mij toch wat tegen van iemand wiens columns ik indertijd graag heb gelezen. Maar zoals het gezegde gaat: de functie maakt de man.

Staat mijn krant je niet aan, lees dan een andere krant, windt de ombudsman zich verder op. Naegels weet natuurlijk verdomd goed dat de Vlaamse kwaliteitspers beperkt is tot twee titels: De Standaard en De Morgen (De Tijd is meer een nichekrant.) Beide kranten zitten op dezelfde golflengte, hebben ideologisch nagenoeg dezelfde invalshoek en zijn politiek hypercorrect. Wie in Frankrijk Le Monde te links vindt, kan Le Figaro lezen. Wie in het Verenigd Koninkrijk The Guardian niet lust, kan kiezen voor The Times of The Daily Telegraph. In Vlaanderen heb je die keuze niet. Dat verklaart ook de sterke positie van De Standaard: ontevreden lezers kunnen nergens naartoe.

Maar het ergste van al is nog dat Tom Naegels de ‘rechtse’ en ‘conservatieve’ lezers van zijn krant voor idioten houdt. Hoe verklaar je anders dat hij durft te stellen dat zijn krant de ideale ontmoetingsplaats is voor ‘de twee Vlaamse culturen’, waarmee hij doelt op een ‘links’ en een ‘rechts’ cultureel blok. ‘De Standaard,’ zo schrijft Naegels, ‘is net een van de weinige plaatsen waar botsende culturen elkaar nog ontmoeten.’ De Standaard, die elke niet politiek-correcte mening op een veilige afstand houdt. De Standaard, waarvan de opiniepagina’s uitpuilen van monotone, tot op de draad versleten politiek-correcte bijdragen. De Standaard, waarin een islamogauchistische brulboei als Abou Jahjah zonder wederwoord te keer mag gaan tegen ‘de bange blanke man’, tegen Israël, tegen het Westen.

Hier verliest Naegels elke geloofwaardigheid. Toegegeven, heel occasioneel laat de krant ook eens een niet politiek-correcte stem aan het woord, zoals onlangs de islamkritische auteur Hafid Bouazza. Maar meteen wordt dan diens zuster, een illustere onbekende, opgetrommeld om Hafid ervan langs te geven. Vreemd dat zoiets nooit gebeurt wanneer De Standaard een Rik Coolsaet of een Jan Goossens weer eens een donderpreek laat houden. Hebben die geen familielid met een andere mening?

Als Tom Naegels echt wil weten waar die ‘rechtse’ kritiek op zijn krant op slaat, moet hij eens een tijdje de Duitse kwaliteitskrant Die Welt lezen. In die krant zal hij een echte diversiteit aan opinies aantreffen, en niet de nepdiversiteit van De Standaard. In Die Welt wordt de berichtgeving over asiel en migratie ook niet geframed met ideologische of pedagogische bijbedoelingen, en worden sentiment en emotie uit de weg gegaan.

Ik zie in De Standaard nog niet zo vlug een kop verschijnen als: ‘Ist Merkel schuld an Flüchtlingskrise? Wer sonst?’ ‘Heeft Merkel schuld aan de vluchtelingencrisis? Wie anders?’ Kop boven een interview met de gerenommeerde Oxford-econoom en migratiewetenschapper Paul Collier (Die Welt 29/1). Of komt daar binnenkort verandering in?