JavaScript is required for this website to work.
Europa

De EU is dom bezig

Theo Lansloot2/5/2014Leestijd 3 minuten

Oud-ambassadeur Theo Lansloot vindt de EU belangrijk, maar niet goed bezig. Ook captains of industry zijn er zich van bewust dat Europa beter kan, moet. Misschien helpt wat meer eurorealisme?

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

De angst voor ‘het Gele Gevaar’ is een oud gegeven. Destijds niet zozeer van China maar vooral van het toen militair sterke en expansionistische Japanse keizerrijk. China was lang na de val in 1911 van het vermolmde keizerrijk nog steeds een reus op lemen voeten.

Na de Tweede Wereldoorlog veranderden de machtsposities grondig en dit niet alleen in Azië maar in heel de wereld. Ook de Europese winnaars kwamen verzwakt uit de oorlog. Kolonies werden onafhankelijk en mede daardoor verloor Europa op wereldvlak veel van zijn invloed.

Een poging om Europa terug op de kaart te zetten was de oprichting in 1958 van de Europese Economische Unie (EEG) die in 1993 veranderde in een meer politiek gerichte Europese Unie (EU) die het oude continent vrede, stabiliteit en voorspoed zou brengen. De EU kan bogen op wezenlijke stappen in die richting. Toch is de vrede in Europa vooral aan de NAVO te danken. De recente ontwikkelingen in Oekraïne en in de oostelijke EU bewijzen dit andermaal. Het bleef zijdens de EU bij wat herrieschoppen op Maidan. Over sancties tegen Rusland en financiële steun aan Oekraïne bleef de EU verdeeld.

De EU is inmiddels uitgegroeid tot een duur, ingewikkeld en log apparaat. De bevoegdheden van de talrijke instellingen zijn niet altijd even duidelijk. De oorspronkelijk in de verdragen niet eens vermelde Europese Raad (staatshoofden en regeringsleiders) stippelt in feite grotendeels het beleid van de EU uit. De Commissie dient het algemeen belang van de Unie in haar geheel te behartigen. In tegenstelling tot een in een democratie normale procedure kan het Europees Parlement haar echter niet het vertrouwen ontzeggen. De EU heeft een buitenland-coördinator maar geen echt buitenlandbeleid. Als Obama of Putin iets met Europa wil aankaarten benaderen zij de jongste tijd vooral de Duitse bondskanselier en niet een van de EU-bonzen.

In het weekblad Trends (25 april 2014) waarschuwde Wim van der Leegte ervoor dat ‘Europa stom bezig is’. Hij is de man achter de VDL Groep die Nedcar van de ondergang redde. Vanaf juli rollen in het Nederlands-Limburgse Born, op nog geen 30 kilometer van Ford Genk, miniauto ’s van de band en het is misschien niet helemaal uitgesloten dat hij ooit  ook Ford Genk aanpakt.

Wim van der Leegte had de productie in Nederland evengoed naar China of Roemenië kunnen verhuizen met als bonus  een jaarlijkse besparing van makkelijk 30 miljoen euro. Hij heeft uiteraard die berekeningen gemaakt maar wil toch liever in Nederland of Vlaanderen slagen want,zegt hij : ‘je kan je medewerkers het best motiveren in de eigen moedertaal’.

De industrieel klaagt wel het EU- vrijhandelsbeleid aan. Met de EU willen wij immers samen sterker zijn tegen de opkomende markten in Azië en Amerika. Maar wat gebeurt er in de praktijk? De Europese Unie werkt niet samen. Als wij een auto uit de Europese Unie willen exporteren naar China, moeten we 100 procent invoerrechten betalen. Naar Zuid-Korea is het 250 procent, Brazilië heft 62 procent invoerrechten. Als we een auto willen uitvoeren naar de Verenigde Staten, moet 70 procent van de onderdelen Amerikaans zijn. Al die landen kunnen hun producten hier zomaar invoeren, met 0 procent invoerrechten. Europa laat zich leegzuigen door China en India, zonder dat we op tafel slaan. Terwijl we 30 miljoen werklozen hebben in Europa.”

Voor de Chinese concurrentie is Wim van der Leegte niet bang. Wel klaagt hij er over dat wij in de EU zo stom bezig zijn. Overal waar hij daarover gaat spreken is iedereen het daarmee eens maar in de praktijk verandert er niets.

Niettemin wordt zowat 80 procent van onze wetgeving Europees gesmeed Alleen al daarom is en blijft de EU belangrijk voor ons allemaal. Toch neemt de jongste tijd het euroscepticisme in heel wat EU-lidstaten aanzienlijk toe. De EU zit dus met een ernstig imagoprobleem en een groot gebrek aan geloofwaardigheid. De kloof tussen Brussel en de Europese burger vergroot in plaats van te verkleinen.
Tijd dus voor eurorealisme: niet tegen de EU maar ook niet blind voor de tekortkomingen van de Unie tegenover haar burgers. Die hebben zowel een sterke EU nodig als de positieve inbreng in haar beleid van de lidstaten die hun eigen verantwoordelijkheid opnemen. De eurocrisis mag dan nu wel een pak minder acuut zijn als voor enige tijd, zij blijft niettemin nog een voortdurend dreigend gevaar. Wie beweert dat ze bedwongen is, droomt hardop.

Is de tijd misschien rijp voor een EU-confederatie?


De auteur is ambassadeur op ruste van België.

Foto: (c) Reporters

Categorieën

Theo Lansloot (1931 -2020) was licentiaat handels- en financiële wetenschappen. Hij was als ambassadeur op rust publicist bij verschillende media. Door zijn professionele achtergrond was hij welbeslagen inzake diplomatie en internationale politiek. Ook volgde Theo de verhoudingen tussen Nederland en Vlaanderen op de voet.

Commentaren en reacties