JavaScript is required for this website to work.
Media

DE POSTFACTISCHE WERELD VAN DE VRT

Een journaliste die dringend Ingrid Riocreux eens moet lezen.

Miel Swillens20/1/2017Leestijd 1 minuut

En als dat te moeilijk is, moet ze minstens even een woordenboek ter hand nemen, en de term ‘generiek’ opzoeken

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Is dit een journaliste of een activiste? Of is dat tegenwoordig hetzelfde bij de VRT-redactie? Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken ergerde zich aan het woordgebruik van journaliste Marjan Temmerman in haar liveverslag op Radio 1 over het ‘vluchtelingenkamp’ in Duinkerke. Temmerman had het in haar emotioneel gehypete reportage over vluchtelingen, terwijl in Duinkerke de diehards van het Britse eldorado samenklitten, migranten dus. De reactie van Inge Vrancken, hoofdredacteur van het VRT-journaal, op de tweet van Theo Francken is op zijn minst merkwaardig te noemen:

Bij een algemeen verslag vanuit een kamp als dat van Duinkerke kiezen we ervoor om een term als vluchtelingen te gebruiken. Wij doen aan journalistiek voor een breed publiek, niet aan politiek.

De bewoners van het kamp in Duinkerke migranten noemen – wat ze juridisch en de facto ook zijn – betekent dus volgens de hoofdredacteur ‘aan politiek doen’. En daar wil de VRT zich ver vanaf houden. Daarom moest de journaliste de benaming vluchtelingen gebruiken. Want vluchtelingen, zo beweert Vrancken, is een generieke term. Daarmee bedoelt ze – als ik het goed heb – dat vluchtelingen een ruimer begrip is dan migranten, terwijl je evengoed het omgekeerde kunt beweren. Meer dan een semantische goocheltruc is dat dus niet.

Wanneer de VRT weloverwogen een correcte benaming door een misleidende vervangt, dan schuilt daar een bedoeling achter. Dan is er sprake van framing. De openbare omroep is op dat punt niet aan zijn proefstuk toe. Zo werden, tegen alle evidentie in, de ‘vluchtelingen’ maandenlang voorgesteld als Syrische dokters en ingenieurs met lieftallig ogende kinderen. Maar de werkelijkheid beschrijven zoals die is, dat zou ‘aan politiek doen’ zijn. Dat is toch wat de hoofdredacteur in haar reactie beweert. Zo geeft Inge Vrancken ons onverwacht een mooie inkijk in de postfactische wereld van de VRT-verslaggeving.

Miel Swillens is een Vlaamse columnist en oud-medewerker van het weekblad Tertio. Hij studeerde Germaanse filologie aan de RUG en is een oud-leraar van het Sint-Jozef-Klein-Seminarie in Sint-Niklaas en ook van de Vrije Handelsschool Sint Joris in Gent. Hij schreef in het verleden teksten voor Miek en Roel, zoals Het Verdronken Land Van Saeftinge (1970) en Het Land Van Nod (1970). Miel overleed in augustus 2017.

Meer van Miel Swillens

De auteur van dit essay Jan-Werner Müller is hoogleraar politiek aan Princeton University, maar werkt momenteel als onderzoeker rond het thema populisme aan de universiteit van Wenen. Wat is populisme? is gebaseerd op lezingen die Müller gaf aan het Weense Institut für die Wissenschaften vom Menschen en draagt daar ook de sporen van. Een vlot leesbare tekst kan je het niet echt noemen. Daarvoor is de toon en de aanpak te academisch. Of wat dacht je van volgende zin?

Commentaren en reacties