JavaScript is required for this website to work.
Multicultuur & samenleven

De saga van de slachtofferallochtoon

Gespletenheid

ColumnJulien Borremans31/10/2019Leestijd 4 minuten
Mars in Brussel tegen racisme.

Mars in Brussel tegen racisme.

foto © Reporters / STG

De ‘slachtofferallochtoon’ en de ‘excuusallochtoon’ symboliseren de gespletenheid van onze samenleving. Deze polarisatie verstikt het debat.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

‘Het tij keert,’ schrijft Mark Elchardus in de Morgen, ‘Wereldwijd wordt het belang van grenzen herontdekt, eigenheid en identiteit staan bovenaan op de politieke en culturele agenda.’ Catalonië, Koerdistan, Schotland, Vlaanderen… vragen meer autonomie. De natiestaat wordt ervaren als een probaat middel tegen de uitwassen van het harde, neoliberale globalisme. Er is een groeiende ergernis over ‘de post-nationale wereld van open grenzen, vrij verkeer van kapitaal, goederen en mensen, aan nationale identiteit voorbij.’

De uitwassen van de open grenzen

Maar de irritatie zal nog toenemen. De politieke vertaling van de vele frustraties tegen de kosmopolitische en post-nationale elite uit zich onvoldoende in structurele veranderingen en strategische beslissingen. De ‘Heimat’ wordt niet beschermd tegen de uitwassen van de open grenzen en het ééndimensionale, liberale vrijhandelsdenken dat elke vorm van vrij verkeer tot in het absurde wil doortrekken. Jan Jambon mag dan al wat betreft het inburgeringsbeleid de puntjes op de ‘i’ zetten en het onderwijs op identitaire leest schoeien, haar slagkracht blijft beperkt.

Het migratie- en vluchtelingenbeleid, de sociale zekerheid… blijven op federaal niveau verankerd. Internationale en Europese rechtsnormen bepalen nog steeds de politiek over asiel en migratie. ‘De loop van de rivier ligt vast,’ stelt Theo Francken, ‘De kiezer kan de kajakken die daarop varen bij verkiezingen ietsjes naar links of naar rechts sturen, daarom kan er maar weinig echt veranderen.’ De Vlaamsnationale partijen mogen dan al bijna de helft van de zitjes in het Vlaams Parlement halen, op federaal niveau wordt haar invloed zoveel mogelijk gemarginaliseerd. Op Europees niveau is ze onbestaande.

Domrechts, domblank, blanken zijn moordenaars…

Daarnaast is er nog een culturele, academische en journalistieke elite die op zijn minst kokhalst van alles wat identitair – neerbuigend omschreven als ‘domrechts’ – is. Alles wat ‘blank’ of ‘wit’ is, sleurt bewust of onbewust eeuwen van discriminatie en racisme met zich mee. Dit vertaalt zich in achterstelling en nepotisme. Hebben we ons in Afrika niet rijk geplunderd en daarbij miljoenen slachtoffers gemaakt? Intersectionaliteit of het kruispuntdenken vormt daarbij het nieuwe sociologische toverwoord.

Culturele minderheden ondervinden in een samenleving discriminatie en onderdrukking op basis van een veelvoud van factoren: racisme, structurele discriminatie, de gevolgen van de slavernij, leegroven van Afrika, Azië, Zuid-Amerika… De allochtoon, de nieuwkomer, de zwarte… zijn slachtoffers – pur sang – van het gulzige, superieure machtsdenken van de stoute blanke man. Lekker negentiende-eeuws. Alles wat blank is wordt opgezadeld met een erfzonde. Hoe hard je ook schrobt, je ziel blijft bezoedeld. Vooreerst moet de blanke man bewust zijn van zijn erfzonde. Vergeving is pas mogelijk wanneer de zelfverwerping totaal is en er naar een nieuwe multiculturele identiteit wordt gestreefd. Zo krijgt politiek een religieuze, sacrale dimensie. De hogepriesters van de multicultuur wanen zich moreel almachtig en excommuniceren de ‘foute’ blanke man.

De vertegenwoordigers van de nieuwe, fundamentalistische moraal.

slachtofferallochtoonPolis

Cover van het boek van Reni Eddo-Lodge.

Reni Eddo-Lodge en Dalilla Hermans zijn vertegenwoordigers van deze nieuwe, fundamentalistische moraal. In haar nieuwe boek Waarom ik niet langer met witte mensen over racisme praat  schenkt Reni Eddo-Lodge troebele, maar politiek correcte wijn. Volgens de Eddo-Lodge is er genoeg bewijs dat als je zwart bent, je meer kans hebt om werkloos te zijn, onder je niveau te werken of een hogere gevangenisstraf te krijgen. ‘Als je als kleurling een baan krijgt, verdien je minder dan je witte evenknieën. Wat onderwijs betreft: docenten geven lagere cijfers wegens je etniciteit. Dat is getest door docenten anoniem cijfers te laten geven aan kinderen die ze geen lesgaven. Als je dat bij elkaar optelt, is de kans groter dat je in armoede leeft als je zwart bent.’

De marxistisch mantra over de kapitalistische onderdrukking van de proletarische klasse wordt aangevuld met een racistische dimensie. De onderdrukte klasse is niet langer hagelwit. Integendeel. De stratificatie van de samenleving is compleet. Los van de excuusallochtonen, zijn de bovenste lagen hagelwit, maar de onderste lagen eerder veelkleurig. Volgens de Britse journalist is dit zeker geen toeval, maar een gevolg van de discriminerende en ronduit racistische machtsstructuren die mensen op genetische basis achterstellen. ‘Je kunt zoveel op klasse focussen als je wilt, maar als je naar de data over armoede kijkt, moet je ook racisme adresseren. Hetzelfde geldt voor gender.’

Tja… de politiek correcte pers is ook overwegend blank

Ook in de media zet deze discriminatie zicht door. Ondanks de verwoede poging van de VRT, VTM, De Standaard, De Morgen… om allochtonen een journalistieke baan te geven, is een flink deel van de opiniemakers blank. Eddo-Lodge: ‘Ondanks het feit dat Londen één van de meest multiculturele plekken in het Verenigd Koninkrijk is, is 94 procent van de media wit.’

Dalilla Hermans zit op dezelfde golflengte. In De Standaard doet ze een boekje open over de vele incidenten die ze achter de schermen met de openbare omroep de laatste jaren had. Ze werd – naar eigen zeggen – van het kastje naar de muur gestuurd. Hermans: ‘Maar als je al zoveel jaren aan het ontvangende einde van kleine fouten staat, kun je op den duur niet anders dan een patroon herkennen en het hele instituut in vraag stellen.’ Is de VRT nu ook al racistisch? In De Standaard krijgt ze daarvoor een paginagroot artikel om haar ongenoegen te ventileren. Identitaire denkers moeten het met veel minder stellen en worden bovendien nog overstelpt met tal van verdachtmakingen.

Volgens Hermans en Eddo-Lodge heeft Kolonialisme en slavernij daar ook mee te maken. ‘We leven met een nalatenschap van raciale categorieën. En we zijn daar niet echt van afgestapt, ondanks dat we weten dat er geen biologische basis voor is.’ Allochtoon, zwart, kleurling… zijn sociale constructies die zo rigide zijn geformuleerd, dat ze weinig nuance in de samenleving toelaten. Aangezien de allochtonen, de nieuwkomers… de snelst groeiende categorieën in onze samenleving zijn, is de ontmanteling van het racisme urgent.

‘We kunnen niet tolereren dat een samenleving scheurt langs een religieuze lijn.’

Het gaat zelfs zo ver dat we aan de nieuwkomer, de allochtoon, de zwarte… niet meer mogen vragen om zich aan onze ‘Leitkultur’ aan te passen. Volgens Bart Somers – Vlaams minister van Inburgering en Gelijke Kansen – moet niet alleen de nieuwkomer, maar ook de autochtoon zich aanpassen. Onzin, toch?

De Vlaamse strijd was vooral een sociale strijd, omdat de onderbuik van Vlaanderen recht had op een eigen taal, eigen onderwijs, eigen administratie, eigen instellingen, eigen symbolen, eigen trots… De Vlaamse onderbuik vraagt enkel dat nieuwkomers de taal leren, werk zoeken en zich schikken naar heersende normen en waarden. Als je met je moeder wilt gaan zwemmen of jouw zus wilt naar een Vlaamse school, dan moet ze niet zo nodig de gebruiken en symbolen van hun religie meezeulen. Om dat nog duidelijker te maken wordt het integratiebeleid  strenger en komt er een Vlaams canon.

Nogmaals: ‘We moeten de Verlichtingswaarden van onze gemeenschap durven verdedigen en we mogen van nieuwkomers verwachten dat zij zich die waarden toe-eigenen… Men moet aanvaarden dat de leidcultuur wordt vooropgesteld als uitgangspunt voor de organisatie van onze publieke cultuur.’ Allochtonen, nieuwkomers… kunnen actief aan onze samenleving deelnemen, maar dan moeten we dezelfde software delen.

Julien Borremans studeerde architectuur, wijsbegeerte en management. Hij is werkzaam in het onderwijs. Borremans publiceerde voor verschillende tijdschriften en kranten. Hij werkt mee aan verschillende internetfora.

Commentaren en reacties
Gerelateerde artikelen

‘Dit is een tijd voor mensen die over grenzen durven nadenken, die grenzen durven stellen en grenzen bewaken’, zegt Mark Elchardus in ‘Over grenzen’. Het werk is ons boek van de week.