De Welshe draak bijt – welke draak?

Nu de voetbalploeg van Wales (Cymru in het Welsh) in de kwartfinale de Rode Duivels heeft verslaan is er in het Europees voetbal een nieuwe speler van belang opgestaan. Welshe supporters mogen trots zijn op hun voetbalploeg. Gisteren heeft de Welshe draak met 3-1 zijn tanden laten zien. Maar vanwaar komt die Welshe draak? Net zoals zijn krullerige staart doet vermoeden, heeft het symbool er een kronkelig parcours op nagehouden.

Het militair symbool van een vliegende draak of draco als standaard zou volgens de meeste geleerden afkomstig zijn van de verschillende nomadenvolkeren die Oekraïne en de oostelijke steppen doortrokken – kandidaten zijn de Thraciërs, Scythen, Sarmaten of Daciërs. De draco verbindt zich uiteindelijk met de Daciërs die het noordoosten van de Balkan bevolkten toen deze in contact kwamen met nog een volk van krijgers: de Romeinen. Toen de Romeinse keizer Trajanus in 101–102 en 105–106 de Daciërs overwon en de provincia Dacia aan het rijk toevoegde, verscheen de Dacische draak in het imperium Romanum. De Romeinen, die immer openstonden voor praktische innovaties uit andere culturen, zien brood in de afschrikwekkende draak, en rond de termijn van keizer Marcus Aurelius werd de draak een veel geziene standaard in de Romeinse legioenen.

De Romeinse strategie om legioenen op een andere plaats te stationeren dan waar ze gerekruteerd zijn – een veelbeproefde strategie om lokale opstanden te vermijden, want wie vermoordt zijn volksgenoten? – deed de Dacische draak verhuizen, onder andere naar Wales. Een grafsteen gevonden in Deva Victrix, het moderne Chester aan de grens met het huidige Wales, vertoont een Dacische ruiter met de draak, en verschillende documenten uit de regio vermelden het regiment cohors I Aelia Dacorum – een regiment dat gedurende bijna heel zijn bestaan op het Britse schiereiland gestationeerd was. Daciërs in Wales dus.

Gedurende de late oudheid en de vroege middeleeuwen wist de Dacische draak in Wales te overwinteren. De Historia Brittorum, geschreven begin 9e eeuw, vermeldde bijvoorbeeld een gevecht tussen een rode en een witte draak – lees: een gevecht tussen een regiment met een witte en een leger met een rode drakenbanier. De draak die eerst rondgezworven had op de steppen in de Balkan, gevangen door de Romeinen en was achtergelaten in Brittannië zou uitgroeien tot het nationale symbool van Wales.

Ooit zei een Nederlands voetbalcoach dat voetbal oorlog is. De Welshe, Romeinse, Dacische, Parthische … draak bewijst dat er in de strijd van Europees voetbal geen echte winnaar is; allen zijn we Europeanen – allen zijn we zonen van de zonen van Romulus.