Dr. Denis Mukwege, Nobelprijswinnaar voor de Vrede in 2018, ontving de afgelopen weken opnieuw doodsbedreigingen, niet voor de eerste keer. Eens te meer staat hij onder de directe bescherming van de VN-vredesmacht, net als zijn ziekenhuis in de buitenwijken van Bukavu, de hoofdplaats van de provincie Zuid-Kivu in het oosten van de Democratische Republiek Congo. Mukwege’s woordvoerder, Maud-Salomé Ekila, zei tegen AFP: ‘Het zijn VN-manschappen die zijn teruggekeerd. Ze hadden zich afgelopen mei teruggetrokken.’

Mukwege liet op Twitter weten: ‘Wij verwelkomen de herplaatsing van Monusco-manschappen (VN-vredesmissie in DR Congo) naar Panzi sinds vanmorgen om de veiligheid van de patiënten en ons personeel te garanderen. Dank aan de Verenigde Naties voor het waarborgen van onze bescherming.’

Volgens een woordvoerder van Monusco moesten deze manschappen, die rechtstreeks belast waren met de beveiliging van de Panzi-kliniek, worden teruggetrokken omdat er gevallen van Covid-19 waren gevonden. Al in 2019 vroeg dr. Mukwege van zijn kant om militaire steun van de Europese Unie om heel Oost-Congo veiliger te maken.

Ondersteuning vanuit Brussel

In de stad Brussel, waar nu een campagne ter ondersteuning van dr. Mukwege loopt, is burgemeester Philippe Close blij met de terugkeer van de VN-manschappen. Hij schrijft hun terugkeer toe aan de mobilisatie van de stad en duizenden burgers. ‘Dankzij uw steunpunten in de sociale netwerken, onze postercampagnes in de hele stad, de mobilisatie van de nationale Europese instanties en andere steden is ons verzoek ingewilligd’, zegt hij. Hij bedankt iedereen die zich voor deze campagne heeft gemobiliseerd. ‘Het bewijs is dat we samen een verschil kunnen maken,’ besluit Close.

Sinds 31 juli dit jaar kreeg de Nobelprijswinnaar voor de Vrede van 2018 verschillende doodsbedreigingen, niet alleen aan zijn adres maar ook gericht aan zijn familie. Kort voordien had hij melding gemaakt van een bloedbad in het dorp Kipupu in Zuid-Kivu. In 2012 was hij al ontsnapt aan een aanval op zijn huis, die een werknemer het leven kostte.

https://t.co/0PUWTQX00b #MappingReport #RDC #DRC @UNHumanRights pic.twitter.com/elRssbtxVE

— Denis Mukwege (@DenisMukwege) July 26, 2020

Bekend om zijn strijd voor vrouwen

Denis Mukwege, een Congolese gynaecoloog en mensenrechtenactivist, is een internationale figuur in de strijd tegen geweld tegen vrouwen, met name genitale verminking en het gebruik van verkrachtingen als oorlogswapen. Hij studeerde biochemie aan het Bwindi Instituut in Bukavu. Twee jaar na zijn afstuderen ging hij naar de medische school in Burundi.  Tijdens een stage in een berghospitaal ontdekte hij de gruwel van de moedersterfte en specialiseerde hij zich in gynaecologie. Hij volgde studies gynaecoloog in Frankrijk, na in 1984 een studiebeurs hebben gekregen.

Vijf jaar later besloot hij terug te keren naar Congo, waar hij directeur werd van het Lemera-ziekenhuis. In 1999 richtte hij het Panzi-ziekenhuis in Bukavu op. Hij ontdekte er een nieuwe ‘epidemie’: de opzettelijke en geplande vernietiging van de geslachtsorganen van vrouwen. Hij besloot toen om slachtoffers van seksueel geweld gratis te behandelen.

Als gevolg van zijn verschillende acties tegen verkrachte vrouwen is Mukwege een van de meest gerespecteerde Congolezen ter wereld. Zijn moedige strijd heeft hem vele internationale prijzen opgeleverd, waaronder de Sacharov-prijs in 2014. Er werden twee documentaires gemaakt over deze buitengewone man. De ene, getiteld ‘Congo, un médecin pour sauver les femmes’ (‘Congo, een dokter om vrouwen te redden’, in z’n geheel te bekijken op de site van TV5Monde Afrique), door Angèle Diabang in 2014, en de andere, ‘L’Homme qui répare les femmes’ (‘De man die vrouwen repareert’), geregisseerd door Thierry Michel en Colette Braeckman in het voorjaar van 2015. In 2018 won hij de Nobelprijs voor de Vrede samen met Nadia Murad.

Verzet tegen regime

Denis Mukwege is een van de mensen die zich verzetten tegen het regime van voormalig president Kabila, dat werd gesteund door het buurland Rwanda. In het oosten van Congo waren en zijn diverse rebellengroepen actief die onveiligheid creëren. Die activiteiten gaan gepaard met veel seksueel geweld.

Mukwege geeft ook nu niet op. Hij blijft druk uitoefenen op de nieuwe president Félix Tshisekedi om vrede te brengen in Congo. Niet alleen in het oosten, maar op het hele grondgebied.

Lees meer over Denis Mukwege in zijn autobiografische Pleidooi voor leven uit 2019, verkrijgbaar in de online boekhandel van Doorbraak.