JavaScript is required for this website to work.
post

Donald Trump: zijn eerste presidentiele reis

Herman Matthijs27/5/2017Leestijd 4 minuten

President Donald Trump was voor het eerst op visite in Europa. Herman Matthijs besluit dat hij stevig in het zadel zit.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

De laatste weken blijkt het nieuws over de Amerikaanse President vooral te gaan over Russische connecties, oplopende ruzies met de media, lekken uit het Witte Huis enzovoort. Maar los van de talrijke roddels en achterklap is het toch eens interessant om de eerste buitenlandse reis van de 45e Amerikaanse President te analyseren. Maar laat ons beginnen met de Russen.

Russen

De laatste weken heeft de Amerikaanse president twee top ersonen ontslagen. Michael Flynn moest al na drie weken de baan ruimen als de nationale veiligheidsadviseur. Wat nu zijn banden zijn met Rusland en Turkije is niet duidelijk. Maar hij weet aardig wat van geheime dossiers. Generaal Flynn was in de periode zomer 2012-‘14 het hoofd van de militaire inlichtingsdienst (DIA: Defense Intelligence Agency) en daar aangesteld door President Obama.

Gewezen FBI-chef ( 013-17 )James Comey is een Bush-aanstelling van het begin van deze eeuw, eerst als federaal aanklager in New York (2002-‘03) en later als ‘Under secretary’ op Justitie (2003-‘05). Daarbij mogen we niet vergeten dat de Bush-familie er niet mee kan lachen dat broer Jeb volledig naast de Republikeinse nominatie heeft gevist. Maar in het najaar van 2016 vroegen de democraten het ontslag van Comey omdat die, in volle verkiezingstrijd , het dossier over het onbeveiligde e-mailverkeer van Hillary Clinton ging onderzoeken. De vraag moet ook gesteld worden waarom president Obama toen niet heeft ingegrepen?

Er loopt ook al een even lang verhaal over de ‘ongeoorloofde’ banden tussen Rusland en Trump alsook de Russische inmenging bij de verkiezingen van november vorig jaar. Maar tot op heden heeft niemand iets concreet over die Russische inmenging. De vraag stelt zich waarover het nu in feite gaat? Hebben de Russen de kiesgang belemmerd of gemanipuleerd? 

Bestellingen

De Amerikaanse president heeft een mooi geschenk voor zijn economie, namelijk een bestelling van zowat 300 miljard dollars aan wapens, energie materialen, instrumenten tegen cyber aanvallen … uit de golfstaten. Het bedrijfsleven en de arbeidende klasse klagen niet. Bovendien heeft president Trump zijn verkiezingsoverwinning vooral te danken aan Florida en de industriële ‘rust belt states’ aan de grote meren.

Arabische wereld en Israël

Dat de Amerikanen hun banden aanhalen met de soennitische wereld komt China en Rusland minder goed uit, omdat beide landen gerelateerd zitten op Iran en Syrië. Bovendien klinkt de kritiek van president Trump op de ‘Iran deal’ van Obama en de EU als muziek in de oren van Saoedi-Arabië en zijn buren, eveneens Israël! Deze diplomatieke aanpak van het Amerikaanse staatshoofd kan men moeilijk beschouwen als iets pro Poetin!

De afgelopen weken heeft de Amerikaanse president de Israëlische en de Palestijnse leiders ontvangen en zijn bezoek aan Israël kan zijn populariteit bij de Amerikaanse Joden alleen maar doen toenemen. Deze groep kiest wel overwegend Democratisch. Maar het is een publiek geheim dat president Obama geen geweldige relatie had met de Israëlische premier Netanyahu. Bovendien zijn er al enige tijd tekens dat diverse Golfstaten toenadering zoeken tot het door de Amerikanen beschermde Israël. President Trump kan hiermee diverse vliegen in een klap slaan: het relatieve Arabische isolement van Israël doorbreken, een brede coalitie opzetten tegen Iran en Syrië en tot slot misschien de Netanyahu en Abbas terug rond de tafel krijgen.

Vaticaan

Een bezoek aan de paus kan President Trump altijd verkopen aan de Amerikaanse katholieken, die met een kleine meerderheid voor hem hebben gestemd. Bovendien wordt deze groep steeds belangrijker door de groeiende ‘Hispanic’ bevolking.

NAVO

De opening van het nieuwe NAVO-hoofdkwartier in Brussel geeft President Trump de mogelijkheid om de Europese leiders allemaal eens te ontmoeten. Als kanselier Merkel en president Macron effectief hun defensiebudget snel willen optrekken naar de 2% bbp-NAVO-norm, dan is het voor president Trump een makkie om al de andere slechte leerlingen – waaronder België – daar ook op te wijzen. Het nieuwe NAVO-hoofdkwartier kost 1,1 miljard euro en de Amerikanen zijn de grootste betaler. België heeft zowat 45 miljoen euro bijgedragen. In ieder geval heeft SG Stoltenberg ook duidelijk gemaakt dat o.a. België meer geld op tafel moeten gaan leggen voor defensie. Niemand heeft hem tegengesproken en Trump heeft de NAVO in de coalitie tegen IS gekregen. Bovendien is Europa heden niet in staat om voor zijn eigen veiligheid te zorgen.

G 7

Op Sicilië rest dan nog de G7 top voor de Amerikaanse president. Maar hij zit daar ook in een sterkere positie door het feit dat zowel de dames Merkel en May als president Macron en de Italianen voor electorale uitdagingen staan. Veel lossen deze tops niet op. Maar opvallend was wel dat op deze met president Trump, de Russische president er ook niet was. Over terrorisme waren de zeven het eens – en at was het dan. Want vele dossiers bleven onopgelost door de verdeeldheid in deze groep. Het klimaatverdrag van Parijs passeerde ook nog eens de revue. De belangrijkste opmerkingen met dergelijke klimaatakkoorden zijn dat ze veel te technisch zijn en eenzijdig veel geld kosten aan de westerse landen. Maar er is vooral het probleem dat de allerbelangrijkste factor nooit een element is van een desbetreffend akkoord, namelijk de demografische groei.

De bedoeling van president Trump is duidelijk: ik geef toe aan de andere landen dat ik lid blijf van dit akkoord maar ik betaal minder. Maar wie gaat dan dat tekort betalen?

Democraten

Het ziet ernaar uit dat de Democraten leiden aan een ‘postelectorale depressie’. De voormalige vicepresident Joe Biden kwam enige dagen geleden verklaren dat Hillary Clinton geen goede kandidate was. Die analyse is meer dan juist, maar komt wel een jaar te laat.

Besluit

Deze eerste buitenlandse reis van het Amerikaanse staatshoofd was een succes voor president Trump en nogal wat media wisten niet goed wat ze daarmee moesten aanvangen. Zijn eerste diplomatieke reis wordt positief onthaald. Terug in Washington DC stelt zich de vraag of het mediagevecht opnieuw zal beginnen. Maar zolang er geen ‘smoking gun’ is en de Republikeinse partij hem blijft steunen, is er geen politiek probleem voor president Trump.

Foto: (c) Reporters 

Herman Matthijs doceert publieke en openbare financiën aan de UGent en de VUB. Hij volgt o.m. overheidsadministratie en -begrotingen op, maar evenzeer de politiek van de VS.

Commentaren en reacties
Gerelateerde artikelen

‘Dit is een tijd voor mensen die over grenzen durven nadenken, die grenzen durven stellen en grenzen bewaken’, zegt Mark Elchardus in ‘Over grenzen’. Het werk is ons boek van de week.