Eentaligheid troef in Brussels parlement

Wie graag zitting wil hebben in het Brusselse parlement, is verplicht een keuze te maken voor een taalrol. Voor de Nederlandstaligen worden 17 van de 89 zetels voorbehouden en dus moeten de kandidaten dingen naar één van die zetels of mikken naar een ‘Franstalig’ zitje.

Filosoof Philippe Van Parijs is één van de bekendste woordvoerders van de stelling dat die indeling achterhaald zou zijn. Brusselaars zijn in eerste instantie Brusselaars, welke taal ze ook spreken. Wat is de plaats overigens van tweetaligen? Zij worden politiek verplicht taalkleur te bekennen en dat botst met de stedelijke realiteit. Steeds minder inwoners van de hoofdstad zijn of/of, het wordt een verhaal van en/en.

Persoonlijke webstek
En toch blijkt die taalgrens soms sterker dan de voorstanders van een eigen volwaardige Brusselse gemeenschap willen doen geloven. Daarvoor volstaat het om even na te gaan hoe de parlementsleden van het Brusselse gewest communiceren met het brede publiek. Dat gebeurt vandaag in veel gevallen via het internet. Voor de 89 gewestelijke parlementsleden verwijst de webstek van het Brussel parlement in 57 gevallen naar een persoonlijk internetadres van een verkozene, wat neerkomt op 64 %. De Vlaamse mandatarissen blijken iets actiever op het net, met 71 % eigen webadressen tegenover 62 % voor de Franstaligen. In drie gevallen (twee Franstaligen en één Nederlandstalige) blijkt die webstek onbereikbaar. Dat brengt ons op 54 Brusselse verkozenen die zich via het net richten tot het publiek, al bij al een voor het jaar 2011 schrale en tegenvallende 60 %.

In liefst 50 van de 54 gevallen is die webstek ééntalig. Niet minder dan 93 % van de Brusselse verkozenen richt zich dus uitsluitend in de eigen taal tot de potentiële kiezers en belangstellenden. Opgedeeld naar de taalgroepen blijken de Franstalige afgevaardigden uitsluitend, dus in 100 % van de gevallen, in het Frans te informeren. Aan Vlaamse zijde wordt wel enige inspanning gedaan om beide taalgroepen te bereiken. Vier ‘Vlaamse’ verkozenen, goed voor 37 %, beschikken over een tweetalige webstek. Daar zit wel één speciaal geval tussen. Sophie Brouhon werd verkozen voor sp.a, maar is in feite Franstalig. Wie haar webstek consulteert, komt eerst op de Franstalige pagina’s terecht.

Aan Franstalige zijde beschouwen de verkozenen de Nederlandstaligen nog steeds als quantité négligable wanneer het er op aankomt informatie te verstrekken over standpunten en werkzaamheden. Zij leven mentaal duidelijk in een eentalig Frans Brussel. Bij de Vlamingen is er meer openheid over de taalbarrière heen, maar de meerderheid houdt het toch ook bij Nederlands. Die feitelijke meertaligheid blijkt in elk geval niet doorgedrongen tot de verkozenen des volks.

Eentalig communicerende allochtonen
Een groeiende groep Brusselaars is van buitenlandse afkomst en die zou in beginsel niet passen in de klassieke taalkundige tweedeling. In het Brussels parlement zitten 22 leden van allochtone origine. De grootste groep, tien in aantal en net niet de helft van het totaal aantal fractieleden, werd verkozen voor de PS. De banken van de Franstalige christendemocraten worden ook bijna voor de helft bezet door nieuwkomers, in het geval van cdH dikwijls afkomstig uit Afrika. Slechts één allochtoon Brussels parlementslid, Faoud Ahidar van sp.a, kwam in het parlement via een Vlaamse lijst. Hij biedt een tweetalige webstek aan.

Maar ook de nieuwe Brusselaars die werden verkozen voor een Franstalige partij communiceren uitsluitend in die taal. Misschien verbaast het, maar zij bieden ook geen informatie aan in het Arabisch, Turks of een andere taal uit het land van oorsprong.

Slotsom: de verkozenen uit het Brusselse gewestparlement informeren haast altijd in één taal en wie toch twee talen gebruikt, is verkozen op een Vlaamse lijst. Nederlandstaligen die het doen en laten van Franstalige verkozenen willen opvolgen, komen met hun eigen taal nergens. Pour les Flamands la même chose.