Aandelen in de wapenindustrie zijn absoluut hot. Neen, laat maar, u bent te laat. In februari van vorig jaar, bij de Russische inval in Oekraïne, schoot het aandeel van Rheinmetall, fabrikant van onder meer de gegeerde Leopard-II tank (zie verder), in een paar dagen tijd van 90 naar 200 euro. Tel uit uw winst. Wie toen doorhad dat een inval nakend was, kon snel geld verdienen. Jonathan Holslag bijvoorbeeld, altijd goed bij de les, volgen die man. In tegenstelling tot zijn collega, ‘kenner’-politicoloog Hendrik Vos die niet geloofde dat Poetin ooit tot de daad zou overgaan.

Oké, Oekraïne heeft die tanks nodig om de Russische linies op zijn grondgebied te kunnen doorbreken. Geen zinnig mens die dat recht betwist. Maar als Zelensky zijn zin kreeg, zou hij wel met 500 tanks over de Krim walsen en wie weet waar stoppen. Het is dus voor zijn Europese bondgenoten-niet-op-het-slagveld gas geven met de handrem op, een tactiek die bondkanselier Scholz meesterlijk toepaste.

Het einde van de geschiedenis

js

Ludivine Dedonder: ‘Je kan niet geven wat je niet hebt’.

Laat duidelijk wezen: vandaag is hét criterium van internationaal prestige in de westerse wereld het aantal gedoneerde gevechtstanks aan Oekraïne. Behalve de 31 Amerikaanse M1 Abrams en de 14 Britse Challenger-II’s, doet dus ook Duitsland zijn duit in het zakje met 14 Leopard-II’s. Dat is nog bescheiden, want het zuinige Nederland is bereid om er zo maar eventjes 18 (van de Duitsers geleasde) stuks tegenaan te gooien. Polen, buurland van Oekraïne en al lang vragende partij voor meer steun, stuurt er 14. Slovakije, ook in de achtertuin, gaat voor 30 stuks. Zelfs het bescheiden Portugal wil er 4 afstaan. De rest van de EU kijkt, op het moment van dit schrijven, nog even de kat uit de boom.

België niet: we hebben gewoon geen tanks. Wat defensieminister Ludivine Dedonder (PS) de uitspraak ontlokte: ‘Je kan niet geven wat je niet hebt’. Variatie op het Antwerpse gezegde: ‘Het schoonste meiske kan niet meer geven dan wat ze in huis heeft’. En ze kan er echt niets aan doen. Midden de financiële janboel van Verhofstadt, eind de jaren ’90, werd namelijk al beslist om de dienstplicht te schrappen en het leger grondig af te slanken. De muur was gevallen, het einde van de geschiedenis was afgekondigd, de wereld werd één grote vrolijke marktplaats.

Dat laatste had ondernemer Freddy Versluys heel goed begrepen. Hij kocht in volle pacifistische euforie de Leopard 1-tanks van het Belgisch leger op voor een prikje (het juiste bedrag varieert: 15.000 euro per stuk zegt Dedonder, 37.000 beweren insiders), stalde ze op in een hangar in Doornik, en biedt ze nu datzelfde leger weer te koop aan voor een half miljoen ’t stuk (ook dit bedrag varieert enigszins volgens de bron). In de staat zoals ze zich bevinden uiteraard. Anders zou het eerder naar het miljoen gaan (ook weer bij benadering: in sommige media lees ik 3 à 4 miljoen).

Geef maar toe: Freddy is een slimme jongen, én vooruitziend. Terwijl alle militaire strategen dachten dat het tanktijdperk definitief schluss was, geloofde hij eerder in de Nietzscheaanse Ewige Wiederkehr. Freddy is een filosoof en een analist waarvoor ik onbenul professor Hendrik Vos met veel plezier uit de TV-studio’s zou kieperen.

Wunderwaffe

js

Reichsminister Hermann Göring spreekt de arbeiders van Rheinmetall toe (1939).

De Belgenmop dat het leger nu peperduur zijn eigen tanks moet terugkopen, allicht enkel om de speeltuinen in Oekraïne op te smukken, neemt niet weg dat het bedrijf van Versluys ook geavanceerde systemen in de etalage heeft staan. Met alleen buitenlandse klanten. Andermaal: defensie is booming business.

De Duitsers zijn dan wel nog altijd wat beschroomd om de twee militaire operaties die ze in de 20ste eeuw op hun naam hebben staan, in de fabricage van geavanceerd oorlogstuig bleven ze top. De Leopard-II wordt door experts beschouwd als het beste, meest performante tankvoertuig van deze planeet. Hij wordt geproduceerd in Düsseldorf door Rheinmetall, een bedrijf met een lange staat van dienst.

Gesticht in 1889 is Rheinmetall een parel aan de kroon van de Duitse economie en vaste leverancier van het leger, ook tijdens de twee wereldoorlogen, samen met concurrent Krupp. Na het Verdrag van Versailles in 1918 waren ze gedwongen zich op niet-militaire producten te richten zoals schrijfmachines, maar gelukkig kwam daar in 1921 al een einde aan en kon er weer schiettuig geproduceerd worden. Na een fusie met lokomotievenfabrikant Borsig verwierf het Duitse Rijk een meerderheidsparticipatie, en tijdens de tweede wereldoorlog stond de wapenfabriek onder het directe gezag van Wehrmacht-chef Hermann Göring.

Het pronkstuk van de fabriek was toen ontegensprekelijk het 7,5 cm Pak 40 antitankkanon, speciaal ontwikkeld om de Sovjettanks vanop lange afstand uit te schakelen. De Duitsers waren, door hun numerieke minderheid, gebiologeerd door het idee van een Wunderwaffe, een supergeavanceerd wapen waarmee ze de oorlog konden winnen. Op zich een tamelijk fantaisistisch idee dat vooral in de propaganda gestalte kreeg. Hitler, die als korporaal de slachtpartijen van de eerste wereldoorlog had overleefd, was verzot op tanks (Panzer), waarmee snel terreinwinst kon gerealiseerd worden zonder te groot verlies van manschappen.

Het vredesdividend

js

Russische soldaten planten de Sovjetvlag op het Berlijnse Reichstaggebouw (1945).

Wat ons terugbrengt naar de geostrategische situatie van het moment. Het zogenaamde vredesdividend van de jaren ’90  -een van de belachelijkste termen die onze taal rijk is – was een zeepbel van lieden die dachten dat de NATO (als militaire poot van het eengemaakt Europa) kon opschuiven tot aan de Russische grens. Oekraïne bleek de druppel te veel, en het was wachten op de ex-KGB’er Vladimir Poetin om het uiteengevallen Sovjetrijk te reanimeren, en met onvervalste nazi-peptalk alle tegenstanders tot nazi’s te bombarderen.

Die tanks vormen een keerpunt in zijn propaganda. Nu de Duitse Leopards over Oekraïne zullen denderen, kan Poetin de Russen eindelijk weer een Stalingrad-gevoel aanpraten, en zal hij finaal zijn grootste wapen uitspelen: eindeloos veel kanonnenvlees. Honderdduizenden Slavische zielen tegen een paar honderd NATO-tanks: het zal er nog stuiven. Nu al wordt op regimezenders verwezen naar de Sovjetvlag die in 1945 op de Reichstag in Berlijn werd gehesen.

Tot in Berlijn zullen ze niet geraken, ik geef u op een briefje: we zullen grosso modo eindigen met de grenzen van vóór februari 2022, en dan zal er onderhandeld worden. Alleen al omdat Biden het dan welletjes vindt en Poetin politiek wil overleven. Waarbij mogelijks als toegift faciliteiten worden toegekend voor de Russisch sprekende bevolking in de oostelijke oblasten Donetsk en Loehansk. De Krim kan dan worden opgedeeld of tot neutraal gebied worden uitgeroepen, meteen de basis voor een volgend conflict.

Was het dat dan allemaal waard? Natuurlijk niet. Maar het is goed voor de economie, wapens dienen nu eenmaal om te gebruiken, en Freddy Versluys zie ik nog Ondernemer van het Jaar worden. Dat vrede alleen bestaat door afschrikking en machtsevenwichten, het is een realiteit waar we maar beter aan wennen. Zolang geen gek op het idee komt om op die rode knop van het ultieme wonderwapen te duwen, valt ermee te leven. Iran en Noord-Korea kijken alleszins met meer dan gewone interesse toe.