Engelse taalcursus voor omaatje van 95

De communautaire kwestie kan ook ingrijpende gevolgen hebben in het dagelijkse leven van de doorsnee burger. Bijvoorbeeld als Vlaams patiënt in een Brussels ziekenhuis terechtkomen, waar vooral de taal van Molière wordt gesproken: het kan je gezondheid schaden. Op basis van communicatiestoornissen is een verkeerde diagnose vlug gesteld en verlopen behandeling en operatie navenant. Het gebeurt misschien niet veel, maar er zijn gevallen van ‘mismeesteren’ bekend. Over de maatregelen die in België genomen worden om zulke problemen aan te pakken, over taalexamens en quota, het buitenland doet er vaak lacherig over. Zo van: waar zijn die Belgen toch mee bezig? Hoe kleingeestig is dat toch niet allemaal!

Geluk

Tot zulke problemen ook in het buitenland beginnen op te duiken. De globalisering als internationale vervlechting is daar niet vreemd aan. Ook niet de Europeanisering die daarvan de continentale verschijning is. De grenzen binnen Europa worden opengegooid, meer en meer mensen beproeven hun geluk in een ander land. Ook de crisis brengt hen ertoe werk te zoeken in het buitenland. Sommige landen trekken al wat meer immigranten aan dan andere. Duitsland bijvoorbeeld doet het economisch goed. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat vele mensen uit door de crisis getroffen Zuid-Europese landen er een job proberen te bemachtigen. Of uit Centraal-Europa dat traditioneel ook gericht is op Duitsland.

Slaafs

Die nieuwe situatie brengt nieuwe problemen met zich mee, bijvoorbeeld door de toevloed van buitenlandse artsen in Duitsland. In 2012 was er een stijging met 15% en werden er al 32 548 geteld (op een bevolking van pakweg 82 miljoen). Veel van die artsen komen uit Roemenië, Griekenland, Hongarije, Bulgarije en Slowakije. Hun kennis van het Duits laat soms te wensen over. Goed, ze moeten een taaltest afleggen, maar de voorwaarden verschillen van deelstaat tot deelstaat. Dat betekent dan ook niet dat ze zich allemaal perfect kunnen uitdrukken in het Duits. Wat nu? Zwaardere testen? Of de spies omdraaien? Guntram Schneider, de sociaaldemocratische minister van Werk van de deelstaat Noordrijn-Westfalen, stelt voor dat de Duitse patiënt Engels leert. Dat zo een voorstel in Duitsland gelanceerd wordt, is niet verbazingwekkend. Duitsers uit ‘hogere kringen’ schakelen stante pede over naar het Engels als ze een buitenlander tegenkomen. Trots op de eigen taal valt te mijden. Zelfs het Goethe-Institut,dat zich dient te bekommeren om de Duitse taal en cultuur, organiseert regelmatig activiteiten in het Engels met als argument dat je de mensen moet bereiken met wat je inhoudelijk brengt. Het voorstel van Guntram Schneider (SPD) past dus in een traditie van slaafse aanpassing aan een andere cultuur (maar ook bij ons vinden we heel wat Baas Gansendonck-types die zich te pas en te onpas van het Engels menen te moeten bedienen).

Oma

Niet verbazingwekkend dus. Verbazingwekkend was wel dat er verzet rees tegen het voorstel van de sociaaldemocraat. Zo vroeg de christendemocraat Peter Preuß (CDU) zich af of een ‘Duits omaatje van 95’ eerst Engels moet leren vooraleer ze bij een in haar buurt werkende buitenlandse arts op consultatie gaat. Ook de Duitse Orde van Geneesheren gaat niet mee in de ideeën van Schneider. Een buitenlandse arts zou niet alleen een gewone test Duits moeten afleggen maar ook een over Duitse medische vaktaal. Bovendien, de relatie tussen arts en patiënt heeft ook een emotionele dimensie. De arts moet empathie opbrengen voor de patiënt, hij of zij moet daarom ook het culturele ‘Umfeld’ (milieu) van de patiënt kennen en begrijpen.

Kortom, de Belgische situatie is niet uitzonderlijk. Maar ze heeft ons veel vroeger dan andere volken geleerd welke wezenlijke rol het respect voor de eigen taal en cultuur in een meertalige omgeving speelt. Misschien kan Guntram Schneider eens een werkbezoek brengen aan Brussel?

Foto: © Reporters