EU-Grens- en Kustwacht van start

De Europese Commissie deed op 15 december 2015 een voorstel voor de oprichting van een Europese grens- en kustwacht. Dit initiatief volgde op de terreuraanslagen in de EU en op de tot dusver ongekende toevloed van migranten. Voor beide kwesties is immers een vlotte en snelle uitwisseling van informatie een absolute noodzaak indien Europa het vrij verkeer voor personen en goederen binnen de Schengenzone niet in gevaar wil laten komen.

Het Europees Parlement en de Raad keurde het voorstel dit jaar op 6 juni goed. Het draagt ertoe bij om migratie doeltreffender te beheersen, de veiligheid in de EU te versterken en het vrije verkeer van personen te waarborgen. De oprichting van het nieuwe Europese grens- en kustwacht-agentschap zorgt voor een sterk en gedeeld beheer van de buitengrenzen.

Het vervangt het vroegere EU-agentschap Frontex (Frontières Extérieures), maar kan tevens putten uit een door de lidstaten geleverde permanente reservoir van mensen en materieel. Het reservekorps bestaat uit minimaal 1.500 manschappen en moet in staat zijn om noodsituaties in een oogwenk het hoofd te bieden. Ons land zal voor 30 manschappen zorgen.

De lidstaten behouden hun bevoegdheid en soevereiniteit over hun grenzen en blijven met het dagelijks grensbeheer belast. De Europese grens- en kustwacht kan ze wel ondersteuning bieden, zwakke punten in een vroeg stadium opsporen en snel verhelpen vooraleer het te laat is. Het kan echter ook zelf ingrijpen wanneer een lidstaat zijn grensbewakingstaken niet nakomt. De door sommige lidstaten ingevoerde grenscontroles binnen de Schengenzone moeten ook verdwijnen.

De Europese grens- en kustwacht krijgt ook extra bevoegdheden inzake het terugsturen van illegalen en de strijd tegen grensoverschrijdende criminaliteit. Op eigen initiatief of op vraag van lidstaten kan het vliegtuigen charteren om afgewezen asielzoekers terug te sturen naar hun land van oorsprong.

Het nieuwe agentschap trad op 6 oktober voor het eerst in werking aan de Bulgaars-Turkse grens. Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) was daar aanwezig en noemde het een grote stap voorwaarts.

Jammer dat het er niet eerder is gekomen. Bondskanselier Merkel had dan geen hachelijke deal moeten sluiten met Turkije waardoor de EU haast volkomen afhangt van de goede wil van Erdogan die daardoor de oeverloze migrantenstroom naar believen kan beheersen of aanwakkeren.

Foto: © Reuters