JavaScript is required for this website to work.
post

Exit Hollande

Theo Lansloot4/12/2016Leestijd 3 minuten

Hollande haakt af. Hoe liggen de kansen nu?

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Donderdagavond 1 december kondigde de Franse president François Hollande op tv aan geen kandidaat meer te zijn bij de presidentsverkiezingen op 23 april en 7 mei 2017. Het is de eerste keer sinds 1958 dat een president geen aanspraak maakt op een tweede ambtstermijn.

Zijn lichaamstaal was begrijpelijk die van een geslagen man. Uit opiniepeilingen enkele dagen voordien bleek immers dat hij slechts 7.5 – 8,5 % van de stemmen zou binnenhalen. Op de eerste plaats kwam François Fillon met 28 – 31 % en op de tweede Marine Le Pen met 23-25 %. Hollande is dus Frankrijks minst populaire president sinds lange tijd.

Hij verdedigde niettemin zijn beleid. Frankrijk is op de goede weg, zo zei hij, maar de resultaten komen te laat om volgend jaar een succesvolle kiescampagne te voeren. Hij voegde er aan toe dat een extra kandidaat links nog meer zou verdelen en dus de mogelijkheid zou verminderen om centrumrechts (Fillon) en extreemrechts ( Marine Le Pen) te verslaan.

In werkelijkheid is Frankrijk zowat helemaal op drift. De openbare schuld dreigt volgens de OESO, in 2018 de 100% van het BNP te overschrijden. De werkloosheidsgraad is in het derde kwartaal met 0,2 procentpunt gestegen in vergelijking met het tweede kwartaal. Hij bedraagt nu 10,2 procent van de actieve bevolking. Dit is het hoogste niveau sinds 1997. Meer dan 2,9 miljoen mensen zijn momenteel werkloos. Vele Fransen achten ook zijn veiligheidsbeleid beneden peil. Zijn schuchtere poging om de arbeidswetgeving te hervormen joeg massa’s de straat op.

Geen wonder dus dat de besluitvaardig lijkende gewezen premier François Fillon met een daverende meerderheid van 41,1 % als kandidaat van de centrumrechtse partij ‘Les Républicains’ uit de bus kwam. Hij reageerde op het afhaken van Hollande nuchter met: ‘De presidentheeft met luciditeit zijn mislukking toegegeven’.

Links één chaos

Dertien kandidaten hebben zich reeds gemeld. Een van hen is premier Manuel Valls. Hij begroette het afhaken van Hollande als de keuze van een staatsman en gaf uiting aan zijn emotie, respect, trouw en genegenheid. Hij zou het beleid van Hollande blijven verdedigen. Volgens hardnekkige geruchten staat Valls zelf op het punt zijn kandidatuur aan te kondigen. Als dat zo is, neemt hij best afstand van de bijzonder impopulaire Hollande. Valls heeft als premier en voordien als Binnenlandminister zich nogal een imago van sterke man kunnen opbouwen op grond van zijn optreden bij de vele terreuraanslagen in 2015 en 2016. Dit kan een van de fundamenten zijn om zijn kiescampagne op te bouwen.

 

De vroegere minister van Economie van Hollande, Emmanuel Macron, heeft zich ook reeds als presidentskandidaat uitgesproken. Hij is inmiddels uit de PS gestapt en heeft zijn eigen beweging ‘En Marche’ opgezet. Hij is veeleer links-liberaal dan socialist. Macron noemde het opstappen van Hollande een “moedige beslissing”. Voor hij in de regering stapte was hij een succesrijk bankier. Hij kan rekenen op Erik Orsenna, raadgever van Mitterrand, Prix Goncourt-winnaar, academicus en vooral succesrijk auteur. Minder bekend is dat die tevens adviseur is bij verschillende grote ondernemingen. Macron heeft charisma en intelligentie te koop en vindt ‘links’ en ‘rechts’ voorbijgestreefde concepten. Of hij daardoor met de overwinning aan de haal gaat is echter weinig waarschijnlijk.


Fillon potentieel president

In Frankrijk hakt nu zowel de linkerzijde als het FN stevig in op François Fillon, maar dat is niet terecht, zegt Mia Doornaert in een zeer lezenswaardig stuk in De Standaard van 30 november. Links vreest voor de afschaffing van De wet-Veil (1975) die abortus legaliseert en de wet-Taubira (2013) over het homohuwelijk. Zij vrezen ook een ‘sociale afbraak’ want Fillon wil Frankrijk een flinke dosis liberalisme toedienen. Erger nog, Fillon heeft durven zeggen dat er ‘een probleem is met de islam’ in Frankrijk wat overigens blijkt uit de vele bloedige aanslagen van de afgelopen twee jaar in de naam van Allah. Maar volgens links mag dat niet, omdat dit de hele Franse moslimgemeenschap stigmatiseert. Alle mogelijke intentieprocessen tegen een praktiserend katholieke kandidaat zijn echter wel geoorloofd.

Fillon is ook gewonnen voor toenadering tot Poetin en Assad om aldus beter het IS-kalifaat te kunnen bestrijden. Zijn redenering is dat Churchill en Roosevelt zelfs samenwerkten met de dictator Stalin om Hitler te verslaan.

Waarschijnlijk wordt Fillon de tegenkandidaat van Marine Le Pen. Mogelijk kan hij Macrons steun in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen nog goed gebruiken. Of hij de verkiezingen wint valt nu nog niet te voorspellen. In de politiek zijn de enkele maanden tot aan de eerste verkiezingsronde in april 2017 een eeuwigheid. Bij de tweede ronde is het best mogelijk dat links voor Fillon moet stemmen om te vermijden dat Le Pen wint.

Fillon en de EU

Hij is een koele minnaar van de EU. Hij rekent er wel op dat de kiezer zal terugdeinzen voor de uittreding uit de unie waar het Front National voor staat.

Een andere vraag is of de Frans-Duitse as binnen de EU het aantreden van Fillon als president overleeft. Merkel kon bijzonder goed met Hollande opschieten mede omdat hij geen partij was om tegen haar in te gaan. Of dat met Fillon nog zo zou zijn valt te betwijfelen. Hij is duidelijk voorstander van een verschuiving van de macht binnen de EU van de Commissie naar de Europese Raad, naar de lidstaten dus. De Franse stem moet daar opnieuw sterker klinken.

De EU is hoe dan ook aan en grondige hervorming toe. Het gebeurde de jongste tijd al te vaak dat Duitsland, samen met drie kwakkelende Zuid-Europese lidstaten zoals Frankrijk, Italië en Spanje, binnenskamers beslissingen troffen en ‘de kleintjes’ pas achteraf daarvan te horen kregen. Het valt echter te vrezen dat zulke hervorming slechts ijdele hoop is.

 

Foto: © Reporters

Theo Lansloot (1931 -2020) was licentiaat handels- en financiële wetenschappen. Hij was als ambassadeur op rust publicist bij verschillende media. Door zijn professionele achtergrond was hij welbeslagen inzake diplomatie en internationale politiek. Ook volgde Theo de verhoudingen tussen Nederland en Vlaanderen op de voet.

Commentaren en reacties