Fiscale spitstechnologie, dat wel…

Tarara-boem-dijéé! De elektrische SUV van Audi, genaamd Audi e-tron quattro zal in Brussel/Vorst van de band rollen. Schitterend nieuws, tijd voor een bloempotmoment waar excellenties elkaar bijna van de fotoset wurmden.

Minister-president-van-het-Brussels-Hoofdstedelijk-Gewest Rudi Vervoort (PS) bijvoorbeeld, werd via een goed gemikte ellenboogstoot uit het plaatje gekegeld en verdween mokkend in de coulissen. Dit moest namelijk een goed-nieuws-show worden van het centrumrechtse kabinet Michel: ‘België wordt opnieuw sexy voor investeerders’ toeterde de premier, een ietwat rare omschrijving voor een resem steunmaatregelen ter waarde van 140 miljoen waarmee Audi naar hier werd gelokt.

Inderdaad, genereuze overheidssteun, helemaal op maat van de autoconstructeur maar toch goed verpakt, want de Europese Unie duldt geen steun aan individuele bedrijven. Verminderde werkgeversbijdrage, indexsprong, fiscale regeling voor ploegenarbeid, belastingkrediet voor onderzoek en ontwikkeling, een eventuele octrooiaftrek: alles werd uit de kast gehaald. Terloops zullen de gewesten ook nog de opleiding van 650 werknemers bekostigen voor de nieuwe band. Ook mooi meegenomen.

Het ’terrein’ van de terreinwagen

Maar goed, laten we blij wezen in deze bange dagen: 2500 jobs gegarandeerd van 2018 tot 2025, althans volgens de Brusselse regering. Want Andreas Cremer, secretaris-generaal van Audi Brussel, wil dat niet bevestigen en blijft bijzonder zwijgzaam als het over concrete cijfers gaat.

Het probleem is namelijk dat die elektrische terreinwagen een heikel nicheproduct is, bedoeld als antwoord op de Model X van het Amerikaanse Tesla. Echter in de VS kan je nog dagenlang door de woestijn toeren zonder een levende ziel tegen te komen,- bij ons sta je er vooral mee stil op de Antwerpse en de Brusselse Ring. En ja, o ironie: hoe groter het succes van de snel optrekkende Audi e-tron quattro, des te langer worden de wachttijden op de E-411 volgens Hajo Beeckman.

Ook al wordt de Audi-SUV als een ‘hoogtechnologisch product’ omschreven – dat was een van de trucs om de subsidies erdoor te sluizen -, of het een toekomstgericht product is, is dus nog maar de vraag. De terreinwagen ofte SUV (Sports Utility Vehicle) wordt steevast aangeprezen als het stoere droomvehikel waarmee we als vrijbuiters doorheen savanne, gebergte of langs boswegen razen, terwijl wij er in het dicht geslibde Europa vooral mee in de file zullen staan, van en naar het werk. Het ‘terrein’ van de reclamebeelden verschilt dus bij terreinwagens nogal van de echte situatie.

Komt daarbij dat een SUV in het verkeer veel plek inneemt, meer dan een gemiddelde wagen, en u begrijpt: dit soort wagen is problematisch in een verstedelijkt landschap waar sowieso al te veel auto’s zijn. In het gefermettiseerde België, waar lintbebouwing ervoor heeft gezorgd dat de verkavelingsVlaming voor alles, bakker of kruidenier of post, de auto nodig heeft, is ook het buitengebied snel aan het verstedelijken. Het openbaar vervoer kan deze breed vertakte suburbs nooit allemaal bedienen, het is gedoemd om achterna te hinken en, wat de bussen betreft, gewoon mee in de autofiles te staan. Dus is het devies: wegen verbreden, dus nog minder beschikbare ruimte. Een straatje zonder einde.

Hoe milieuvriendelijk die elektrische SUV nu wel zal zijn, laat ik nog in het midden (de getankte elektriciteit zal sowieso vooral door onze kerncentrales geleverd worden). Feit is, dat op een planeet met straks 12 miljard mensen mobiliteit diepgaander zal moeten hertekend worden dan door de weg vol te stouwen met overmaatse bumpertanks, primair bedoeld om medereizigers van de weg te rijden en voetgangers te intimideren. Ook al rijden ze op batterijen.

Ik weet het, het is niet fair om dat feest in Vorst zo te bederven. Maar de auto-industrie, die decennia lang de elektrische wagen heeft tegengehouden met dank aan de petroleumlobby, voert nu een achterhoedegevecht. De halfblote babes op het salon veranderen daar niets aan. De elektrificatie is bij Audi (en dus moederbedrijf Volkswagen) overigens vooral een vlucht vooruit na het dieseldebâcle. Een facelift van iets dat in wezen tot de 20^ste eeuw behoort, tot de geschiedenis dus. En zo wordt die elektrische auto die ze in Vorst straks mogen bouwen, misschien al verouderd nog voor hij van de band rolt. Ondanks de fiscale spitstechnologie.

Johan Sanctorum is filosoof, publicist, blogger en Doorbraak-columnist