De energiecrisis én andere financiële besognes zorgen ervoor dat er binnen het Europees Parlement almaar luider gemord wordt over de even dure als inefficiënte maandelijkse verhuis van Brussel naar Straatsburg. Zowel de Franse regering als de stad Straatsburg lijken nu een nieuw offensief geopend te hebben om het parlement steviger in Straatsburg te verankeren. ‘Al te doorzichtig, en wat mij betreft hoegenaamd geen optie’, stelt Europees parlementslid Johan Van Overtveldt (N-VA).

Het zou een perfecte quizvraag kunnen zijn: over hoeveel gebouwen beschikt het Europees parlement? Het antwoord luidt, u leest het goed : 27. Vijf van die gebouwen bevinden zich in Straatsburg, de stad die ook de officiële zetel van het EP is. In de hoofdstad van de Elzas beschikt het EP in totaal over 344.000 vierkante meter kantoorruimte. Dat is iets meer dan de helft van de beschikbare ruimte in Brussel. Ook in Luxemburg neemt het EP nog eens 176.000 vierkante meter kantoren in. Zowel over de kantoren in Brussel als over die in Straatsburg was er de voorbije maanden en jaren al heel wat te doen.

Het meest iconische gebouw in Brussel is de Henri Spaak-building, die medio jaren negentig werd opgetrokken en waarin ook het parlementaire halfrond zich bevindt. Dat gebouw is fel verouderd en de energiezuinigheid ervan is om te huilen. Al jaren spreekt men van een broodnodige renovatie, maar het prijskaartje daarvan zou oplopen tot minstens 500 miljoen euro. De meeste gebouwen in Straatsburg zijn iets recenter, maar ook daar valt er veel aan te merken op de energiezuinigheid. Bovendien staan ze grotendeels leeg in de periodes dat er geen plenaire parlementszitting is in Straatsburg. Zowat veertig weken per jaar dus. Dat laatste argument is natuurlijk koren op de molen van de europarlementariërs die afwillen van het maandelijkse verhuiscircus tussen Brussel en Straatsburg. En dat is ook de Fransen niet ontgaan.

Culturele evenementen

Afgelopen zomer al bevestigde het bureau van het Europees Parlement dat het gebruik en de bezetting van de gebouwen van het Europees parlement in Straatsburg geoptimaliseerd moesten worden. Zowel tijdens de de plenaire zittingen daar – 12 weken per jaar dus – als buiten die zittingen. Na overleg met de Franse overheid kwam het bureau tot het besluit dat de verschillende parlementsgebouwen in Straatsburg ook voor conferenties en culturele evenementen zouden kunnen worden ingezet.

Met het oog daarop legde het bureau aan de secretaris-generaal van het Parlement de vraag voor om de verschillende opties te onderzoeken. Eerder deze week moest het begrotingscomité van het Europees Parlement zich uitspreken over een eerste aantal voorstellen. ‘Ik en vele anderen hebben ons bij die stemming onthouden’, klinkt het bij europarlementslid Johan Van Overtveldt (N-VA), die ook voorzitter is van dat begrotingscomité.

‘Hoe kunnen we immers stemmen over een aantal voorstellen waarvan de budgettaire impact totaal onduidelijk is? Een gebouw kopen of huren, een ander verkopen of renoveren, het schiet alle richtingen uit momenteel. Eén ding is wel duidelijk: er wordt vanuit Frankrijk stevig gepusht om Straatsburg meer gewicht te geven. Terwijl ikzelf en de meeste andere parlementsleden niets liever willen dan dit verhuis-cirus zo snel mogelijk te stoppen, maar dat zit er voorlopig niet in, vrees ik.’

Luxehotel

Op zich vindt Van Overtveldt het idee om de bezetting van de EP-gebouwen in Straatsburg al minstens te optimaliseren absoluut verdedigbaar. ‘Als we dan toch veroordeeld zijn om maandelijks één week in Straatsburg te blijven vergaderen, dan is het godgeklaagd dat er in die drie weken dat de gebouwen daar leegstaan geen andere invulling voor gezocht wordt. Maar geen haar op mijn hoofd dat eraan denkt om iets goed te keuren waarvan niemand weet wat het finaal zal kosten. En dus moet er een nieuw en veel concreter voorstel op tafel komen. Daar zullen de Fransen ongetwijfeld ook voor zorgen.’

De politieke nieuwssite Politico schreef eerder deze week dat Frankrijk het Europees Parlement zou hebben voorgesteld om het prestigieuze Osmose-gebouw, vlakbij de zetel van het EP in Straatsburg, aan te kopen. Dat mag dan wel veel recenter en energiezuiniger zijn, ook daar zouden nog voor minstens 25 miljoen euro herinrichtingskosten nodig zijn.

In het verlengde daarvan zou het EP het relatief verouderde Salvador de Madariaga-gebouw, één van de vijf huidige parlementsgebouwen, willen verkopen. Volgens Politico zou parlementsvoorzitter Roberta Metsola begin dit jaar ook een brief geschreven hebben aan de toenmalige Franse premier Castex. Daarin toonde ze zich enthousiast over het idee om het Salvador de Maderiaga-gebouw van de hand te doen en het vervolgens om te bouwen tot een luxehotel. Ideaal om de parlementsleden, hun gevolg en de journalisten in onder te brengen tijdens maandelijkse plenaire sessies van het EP daar, zo luidde de redenering.

Hele stoet luxewagens

Het hernieuwde Franse offensief  moet natuurlijk gezien worden in het kader van het groeiende verzet bij heel wat parlementsleden tegen de maandelijkse verhuis. De uit de pan swingende energiekosten in Straatsburg – voor gebouwen die drievierde van de tijd grotendeels leeg staan – gaven die tegenstanders van het verhuiscircus ook nieuwe brandstof. De aankoop van een prestigieus én energiezuinig gebouw, in combinatie met een nieuw luxehotel, zou het Parlement in Straatsburg daarentegen opnieuw wat steviger verankeren.

‘Ironisch genoeg lijken de Fransen niet te beseffen dat net zo’n nieuw hotel vlakbij het Parlement ook de laatste sympathie bij de inwoners van Straatsburg voor het EP zou kunnen doen wegsmelten’, klinkt het bij een waarnemer in de stad. ‘Vandaag profiteren immers tientallen hotels in het stadscentrum mee van de maandelijkse verhuis. Mochten die inkomsten wegvallen, dan blijven voor die hotels enkel de lasten over. Bijvoorbeeld een hele stoet luxewagens die elke avond opnieuw het verkeer in de binnenstad in de war sturen omdat de parlementsleden en hun uitgebreide gevolg daar een hapje moeten gaan eten.’

Blijft natuurlijk de vraag wat er moet gebeuren met het Henri Spaak-gebouw in Brussel. ‘Persoonlijk vind ik dat beide dossiers compleet los staan van elkaar’, klinkt het bij Van Overtveldt. ‘Maar het is niet denkbeeldig dat de Fransen voor de renovatie daarvan op de rem staan. Tegelijk vind ik dat ook hele Brusselse gebouwenpatrimonium aan een grondige evaluatie toe is. Bovendien zijn er voorlopig uiteraard ook nog meer dan voldoende andere financiële noden, zodat ook een beslissing over het Henri Spaak-gebouw nog wel even op zich zal laten wachten.’