Geheim protocol tussen mediagroepen en Financiën

Dat protocol bepaalt dat de uitgevers geen btw moeten betalen op hun digitale nieuwsproducten. Door een toevalligheid kreeg Europa lucht van de geheime ‘Belgische regeling’ en stelde ons land prompt in gebreke.

De overheid die het op een akkoordje gooit met een sector om samen de eigen wetgeving te passeren. Zo kan het ‘verdoken protocol’ omschreven worden dat de administratie Financiên twee jaar terug, onder toenmalig minister van Financiën Steven Vanackere en zijn opvolger Koen Geens (beiden CD&V), uitwerkte met de grote mediagroepen. Met dit protocol hoeven mediabedrijven geen btw – normaal 21 procent – te betalen op hun digitale nieuwsproducten. De geheime regeling kostte de schatkist al miljoenen euro’s. Om evidente redenen repten de reguliere media hierover met geen woord. De huidige federale minister van Financiën, Johan Van Overtveldt (N-VA) en zijn entourage, waren tot zeer onlangs niet van dit geheime protocol op de hoogte. Daar wordt nu ontstemd gereageerd. 

Geen uitzondering

‘Voor elektronische diensten geldt volgens de relevante Europese richtlijn het normale btw-tarief’, klinkt het op het kabinet Van Overtveldt. ‘Dat tarief bedraagt in België 21 procent en de inning daarvan gebeurde altijd rigoureus. Tot onder de vorige regering die een verdoken protocol uitdokterde tussen de administratie en de grote uitgeverijen. Voortaan zouden de mediagroepen hun voordeel kunnen doen met een btw-nultarief voor hun digitale nieuwsproducten.’

Het protocol kwam er onder zware druk van de mediasector en heeft zoals gezegd enkel betrekking op de grote uitgeverijen. Kleine spelers zoals Apache.be bleven in de kou en ontsnappen niet aan de 21 % btw. Als verklaring bedacht men dat deze merkwaardige regeling enkel zou gelden voor uitgevers die hun nieuws zowel in print als digitaal verspreiden. Maar die redenering raakt kant noch wal. Ze was weliswaar het originele opzet – toenmalig minister Vanackere vroeg Europa een uitzondering te maken voor krantenuitgevers die digitaal een ‘exacte replica ‘ brachten van hun papieren krant. Maar Europa wenste gene uitzondering te maken.  Het geheime protocol dat dateert van na dat Europese njet,  staat met andere woorden helemaal los van die geweigerde aanvraag voor exacte replica.

Symposium

Op het kabinet Van Overtveldt is men ‘not amused’ over het bestaan van het bewuste protocol. ‘Het was bedoeld om onder de radar te blijven’, klinkt het. ‘Het is pas naar aanleiding van een recente veroordeling van Frankrijk en Luxemburg voor het toekennen van een verlaagd btw-tarief voor e-books en de daaropvolgende ingebrekestelling van België dat we weet hebben gekregen van het bestaan van deze regeling.’

Dat Europa wel op de hoogte was van de geheime deal tussen de Belgische overheid en de grote uitgeverijen, komt door een toevalligheid. Op een symposium over media in Nederland, dat onder meer handelde over btw-tarieven in het medialandschap, kwam het geheime protocol in de marge ter sprake. Zo kregen de bevoegde diensten binnen de Europese Commissie er uiteindelijk lucht van. Ze stelden ons land prompt in gebreke.

Expliciet

Apache.be schreef ruim een jaar geleden al over het bestaan van zo’n deal tussen de uitgevers en de overheid. Op deze site verklaarde Franck Arrii, hoofd van de dienst communicatie van toenmalig bevoegd EU-Commissaris Semeta bovendien dat Europa België nooit toestemming gaf voor een verlaagde btw op digitale producten:

Europa gaf met andere woorden nooit groen licht voor een bijzondere regeling of protocol. Integendeel, de bevoegde EU-commissaris zette het licht zelfs uitdrukkelijk op rood. Het was dan ook nooit de bedoeling dat Europa – of wie dan ook – ooit weet zou hebben van het geheim protocol, ten bate van de mediagroepen en ten nadele van de schatkist.

Europese top

Het ‘lek’ op het symposium en de daaropvolgende ingebrekestelling zorgen er nu voor dat de mediagroepen over afzienbare tijd door de overheid gedwongen zullen worden om wél 21 procent btw op hun digitale producten aan te rekenen. ‘We kunnen het geld moeilijk met terugwerkende kracht recupereren’, klinkt het op het kabinet Financiën, ‘maar wellicht vanaf 1 juli al zal de overheid de btw op digitale nieuwsproducten moeten aanrekenen.’

Daarnaast wil minister Van Overtveldt, samen met onder meer Luxemburg, Nederland en Frankrijk, werk maken van een officiële Europese regeling die lidstaten toelaat een verlaagd btw-tarief te hanteren voor digitale media, net zoals dat vandaag officieel kan voor papieren media. Een regeling die voor iedereen, dus ook voor zogenaamde ‘pure players’ als Apache.be moet gelden. Op de voorbije Benelux-top werd afgesproken om het thema op de komende Europese ministerraden te bespreken. Luxemburg en Nederland engageerden zich alvast om, als toekomstige voorzitters van die Europese ministerraden het thema te agenderen.

(c) Reporters