Wallonië en Brussel beschikken over hoge werkloosheidscijfers, zowel in absolute zin als in verhouding tot hun bevolking. Vlaanderen doet het goed, behalve bij de activering van 50-plussers. Dat blijkt nog maar eens uit cijfers die Vlaams Belang-kamerlid Hans Verreyt opvroeg bij minister van werk Pierre-Yves Dermagne. Het VB wil echter meer inzetten op activering van jongeren dan op de activering van 50-plussers.

In Vlaanderen waren er in 2021 gemiddeld 141.443 werklozen, in Wallonië 138.195. Zo blijkt uit de cijfers die Hans Verreyt opvroeg. In Vlaanderen wonen evenwel 6,6 miljoen mensen, in Wallonië drie miljoen minder.

Opmerkelijk is dat in Wallonië en Vlaanderen evenveel werklozen wonen met de Belgische nationaliteit – gemiddeld 120.500. In Wallonië wonen meer werklozen met een nationaliteit uit de Europese Unie: bijna 12.000, vergeleken met 11.000 in Vlaanderen. Daarnaast zijn er in Vlaanderen bijna 10.000 werklozen met een nationaliteit van buiten de EU. In Wallonië zijn er dat ongeveer de helft minder.

Waar Wallonië bijzonder slecht scoort, is in langdurige werkloosheid. Gemiddeld 31.482 mensen zijn tussen de 2 en de 5 jaar werkloos. In Vlaanderen is dat 28.446. Voor een bevolking die bijna dubbel zo groot is, scoort Vlaanderen relatief ook beter voor werkloosheid tussen de 5 en de 10 jaar: 22.621 mensen tegenover 18.148 in Wallonië.

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kent zijn eigen dynamiek. Voor 1,2 miljoen inwoners waren er in 2021 in totaal gemiddeld 66.860 werklozen, waarvan in absolute aantallen haast evenveel EU-burgers en non-Europeanen als in Vlaanderen.

Jongerenwerkloosheid Waals-Brussels probleem, ouderen in Vlaanderen

Wallonië scoort bijzonder slecht wat betreft jongerenwerkloosheid: gemiddeld waren 16.882 Walen in 2021 werkloos na een gevolgde studie. Bijna 5.000 onder hen zijn dat al langer dan twee jaar. Ook Brussel scoort hier slecht: na een studie waren in 2021 2.796 Belgische Brusselaars werkloos, tegenover 5.017 in Vlaanderen.

Vlaanderen scoort evenwel slecht wanneer het over ouderenwerkloosheid gaat. Gemiddeld 15.805 Vlamingen waren in 2021 niet-werkzoekend, maar kregen wel een bedrijfstoeslag. Het gaat hier om het zogenaamde SWT-stelsel, dat veelal oudere werknemers recht geeft op een vaste werkloosheidsuitkering en op een aanvullende vergoeding van hun voormalige werkgever. Wallonië kent slechts 5.050 niet-werkzoekende SWT’ers, Brussel 587.

Wallonië heeft wel meer werklozen met inkomensgarantie-uitkering dan Vlaanderen: 14.329 tegenover 13.438. Dit gaat om werklozen die tijdelijk het werk hervat hebben, en de garantie hebben dat hun werkloosheidsuitkering en loon een voldoende hoog inkomen garanderen. Dit om te vermijden dat de werkloosheidsvergoeding hoger ligt dan deeltijds opnieuw werken.

‘OCMW van de wereld’

Voor kamerlid Verreyt bewijzen de cijfers wat al langer bekend was: ‘België telde in 2021 in totaal dus 346.500 werklozen. Zo’n 40 procent daarvan zijn te situeren in Vlaanderen, de rest in Brussel (20 procent) en Wallonië (40 procent). Ook opmerkelijk is het feit dat er 33.200 EU-burgers werkloosheid ontvangen en bijna 25.000 vreemdelingen van buiten de EU. Ook daarvan zit 60% in Franstalig België.’

‘De cijfers tonen aan dat de arbeidsmigratie die men ons al jaren door de strot duwt en via Europese richtlijnen nog extra wil aanmoedigen, een aanslag zijn op onze sociale zekerheid. We zijn effectief het OCMW van de wereld aan het spelen.’

‘Ook zijn er zijn er 30.400 werklozen die tussen de 10 en 20 jaar onafgebroken werkloosheid betaald krijgen,’ vervolgt Verreyt. ‘Maar liefst 8.400 mensen zijn zelfs langer dan 20 jaar werkloos. Het merendeel van die mensen woont in Franstalig België.’

Vlaams Belang wil daarom de werkloosheidsvoorwaarden strenger maken, maar alleen voor jongeren, zegt Verreyt. ‘Werkloosheidsuitkeringen moeten tot twee jaar in de tijd beperkt worden. Als sociale volkspartij hebben we echter begrip voor het feit dat men boven de 50 jaar moeilijker een job kan vinden. Deze mensen moeten niet verplicht worden tot het aannemen van een andere job. Vooral de jongerenwerkloosheid moet aangepakt worden, bijvoorbeeld met verplichte opleidingen in knelpuntberoepen.’

Dermagne: ‘1,7% meer arbeidsparticipatie dan voor Vivaldi’

Vermits Verreyt de cijfers schriftelijk opvroeg aan Pierre-Yves Dermagne, heeft die laatste nog geen reactie gegeven aan het Vlaams Belang. Wanneer gecontacteerd door Doorbraak, stelt Dermagnes woordvoerder Laurens Teerlinck het volgende:

‘De Belgische arbeidsparticipatie bedraagt vandaag 71,6% van de beroepsactieve bevolking. Dat is 1,7% meer dan bij de start van de regering. De werkzaamheidsgraad is vandaag de hoogste in meer dan 20 jaar. De werkgelegenheidsgraad stijgt in alle regio’s. In Vlaanderen het meest.’

Gevraagd naar een concrete aanpak van de federale regering, antwoordt het kabinet-Dermagne:

‘De werkgelegenheidsgraad naar 80% doen stijgen in 2030 is een gemeenschappelijke doelstelling van alle regeringen, zowel de federale als de regionale. In de eerste plaats omvat de komende arbeidsdeal de modernisering van onze arbeidsmarkt, die meer evenwicht tussen werk en privé mogelijk moet maken. De deal omvat echter ook maatregelen om de werkgelegenheidsgraad te doen stijgen. Hierbij denken we aan betere opleidingen, transitietrajecten en meer aandacht voor omkaderde e-commerce. Eerstdaags worden de adviezen van de sociale partners verwacht en kan de tekst over de arbeidsdeal voor goedkeuring naar de ministerraad.’

Mini-taxshift

‘Naast de arbeidsdeal heeft de Vivaldicoalitie ook andere maatregelen genomen om werken aantrekkelijker te maken. Voor het eerst sinds 2008 is het minimumloon verhoogd. Dat zal verder toenemen de komende jaren. De zogenaamde mini-taxshift zorgt voor extra koopkracht voor mensen met een laag en gemiddeld loon.’

‘Ten slotte heeft Pierre-Yves Dermagne een interfederaal platform opgericht om samen te werken met alle ministers bevoegd voor werk in België. De focus ligt hierbij op knelpuntberoepen en meer mobiliteit van werknemers. De komende weken wordt  ook het tijdelijk combineren van een werkloosheidsuitkering met een loon voor wie in een knelpuntberoep start, of in een andere regio gaat werken, mogelijk. In juni gaat ook een werkgelegenheidsconferentie van start die extra aandacht heeft voor mensen met een migratieachtergrond,’ aldus Teerlinck.