Gezocht: partijen voor #congov

Wat zal er in het rapport van informateur De Wever staan? ‘Sire, er zijn geen partijen meer die een Belgische regering willen vormen’? Als we de krantencommentatoren moeten geloven, wel. Oké, geen is overdreven. MR wil zeker wel, anders dreigt de verwoestijning. Open Vld wil eigenlijk ook wel, maar kiest ervoor om hoog spel te spelen, en wil dan ook in de Vlaamse regering breken. De vraag is of dat een verstandige tactiek is, meedoen terwijl je niet nodig bent. Ik zou daar toch nog maar eens over nadenken. Wie hebben we nog? CD&V en cdH, die willen ook, dat zit in hun genen, ‘het belang van het land’, weet u wel. Maar daarmee hebben we het zo al gehad.

PS-MR

Nu moeten we het bovenstaande ook al onmiddellijk nuanceren. Want wil de cdH wel met de MR? In Wallonië een centrumlinkse regering vormen en in Vlaanderen een centrumrechtse … ook politieke spagaat zorgt voor pijnlijke krampen. Ook al zouden daarover afspraken gemaakt worden, cdH is en blijft een kleine partner van de PS of van de MR. Ze hebben hen nodig, maar worden ook platgedrukt in hun onderlinge strijd …

Maar goed, met de christendemocraten en liberalen alleen red je het niet voor een Belgische regering. Wie nog? Daar knelt het schoentje volgens het commentariaat. Er zijn er nogal wat die ervan uitgaan dat de PS niet wil. ‘De PS weet ook welke maatregelen er moeten genomen worden en ze willen volgende keer niet nog meer klop krijgen van de PTB-GO!’. Dat is de redenering ongeveer. En ja, daar zit iets in. PS zou dan de cdH ’toestemming’ geven om (con)federaal te onderhandelen met de MR. Die zitten strategisch dan wel in een heel fijne situatie om te onderhandelen. Het moet immers niet. Het resultaat van die onderhandelingen zou dan wel die pijnlijke spagaat kunnen worden, of die centrumrechtse regering die eerder ‘centrum’ is dan rechts. Fijne situaties allemaal.

N-VA

Eenzelfde soort redenering lees je ook over de N-VA. Die zou (con)federaal te veel water bij de (communautaire) wijn moeten doen, een ’toegeving’ voor de centrumrechtse regering zou zijn: geen structurele ingrepen in het Belgische systeem, noem het ‘geen staatshervorming’. Komt N-VA daarmee weg bij de achterban, het congres dat de regeringsdeelname moet goedkeuren? Dat misschien nog wel, N-VA is niet meer dezelfde partij als vier jaar geleden en Bart De Wever komt met veel weg in zijn partij. Maar willen ze dat wel? Valt er genoeg sociaal-economische eer te halen in zo’n regering? Dus gaat het commentariaat ervan uit: N-VA zou liever niet in een (con)federale regering stappen. Regeren in Vlaanderen is hen genoeg. In de (con)federale regering is geen eer te halen.

In Vlaanderen is dan de vraag of CD&V wel in een Belgische regering wil zonder de N-VA. Wetende dat er op het einde van de rit problemen komen tussen de Vlaamse en de Belgische regering. Daar zal N-VA wel voor zorgen. Zo redeneren de krantencommentatoren verder. Ook voor CD&V dreigt een pijnlijke spagaat, eentje waarvan ze een voorsmaakje kregen tijdens de campagne in 2014.

Confederalisme

Dus als je de commentatoren moet geloven (en op een hoopje gooit) kan er enkel een Belgische regering worden gevormd door minstens partijen over de streep te trekken die eigenlijk niet willen. Op dit moment zijn er blijkbaar heel veel redenen te bedenken voor partijen om beter niet in een Belgische regering te stappen. België moet daarmee zowat het gekste land ter wereld zijn.

Volgens de gespecialiseerde journalisten is de belangrijkste taak van een formateur nu om partijen te zoeken die willen. Een leuk idee vanuit het perspectief van wie meer autonomie wil voor de regio’s. Er valt op het Belgische niveau niet zo veel eer meer te halen. De permanente diplomatieke conferentie heeft de grenzen bereikt. Hoe zei Leterme dat weer in de nasleep van de verkiezingen 2010? ‘De federale constructie heeft haar limieten bereikt’? Zoiets? Er is natuurlijk iets van.

Maar zal het echt allemaal zo’n vaart lopen? Er zijn wellicht heel wat scenario’s denkbaar. We zullen zien, maar het zou wel eens kunnen dat de politieke soep niet zo heet gegeten wordt als ze door de commentatoren wordt opgediend. Zien wat de koning doet met de informatieopdracht. Doet De Wever verder? Wordt de PS het veld ingestuurd? Zullen Reynders of Michel het brede middenveld als informateur mogen ontvangen (als troostprijs)? Of wordt er straks al een formateur aangesteld? Welke strategie zal het Paleis volgen? Misschien wordt het confederale model, waarvoor Bart De Wever nog politieke spitsroeden moest lopen tijdens de campagne, wel de redding van het Belgische niveau. Maar was dat de bedoeling? 

Overigens, moeten we dit geen ‘momentum’ noemen? Oh neen, dat is ook iets voor achteraf, om te zeggen dat we dat gemist hebben, dat bekt beter.

Foto © Reporters