JavaScript is required for this website to work.
post

Heilig hart

Tastend zoeken naar een goede relatie

Guido Lauwaert30/4/2018Leestijd 3 minuten

Samenleven moet je leren. Arne Sierens toont het aan met zijn nieuw toneelstuk Heilig Hart.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Wat stelt de voorstelling voor? Hoe twee jonge koppels, nauwelijks twintig jaar oud, de juiste manier zoeken om samen te leven in de samenleving. Of zoals de flyer van COMPAGNIE CECILIA ons leert ‘hun weg zoeken op de kronkelende autostrade van het leven. Heeft Moos met Titzia eindelijk de liefde van zijn leven gevonden? Slagen Boelie en Wanda erin hun persoonlijke drama een plaats te geven in hun relatie?’

Dubbel moeilijk

Tussen willen en kunnen staan rituelen in de weg en onverwoestbare tradities, en ook gevoelens, waar niemand een vaste greep op heeft. Voor een jong koppel, onervaren en niet al te mondig is het daarom dubbel moeilijk om een evenwicht te vinden ten bate van een goede verstandhouding. Want daarmee valt of staat het samen leven, het samenleven. Doe er gerust een flink schep bovenop als twee koppels hun wel en wee delen. Ze denken elkaar te kunnen helpen, terwijl vaak het tegendeel het geval is.

Telkens weer

Arne Sierens is van afkomst, de volkswijk, vertrouwd met de mensen die hun problemen kunnen benoemen maar ze niet kunnen verklaren. Niet naar een tafel- en bedgenoot toe, hun beste vriend[in] maar ook niet voor zichzelf. Die vertrouwdheid weet Arne Sierens telkens weer om te zetten in een goed verhaal met sterke dialogen. Jammer alleen dat de mensen, het volksdeel, over wiens levenswijze hij getuigt met zijn stukken, niet naar de voorstelling komen kijken. Ze zouden wat kunnen leren. Een toneelstuk is trouwens altijd een sociaal maatschappelijke les, of het probleem waar het stuk om draait zich nu in een kasteel of in een krot afspeelt.

De wording en uitwerking

Niet alleen is Arne Sierens een bekwaam auteur maar tevens een goed regisseur. Bewust wil hij de oerversie van een toneelstuk zelf regisseren. Het maakt dat hij in de eerste speelperiode kan blijven schaven tot hij gaandeweg tot een definitieve versie komt. Een werkwijze waar ook de grote Griekse tragedieschrijvers aan vasthielden, en om een paar recente voorbeelden te noemen, Samuel Beckett en Hugo Claus. Eenmaal het stuk staat als een huis kan de auteur het stuk loslaten, waarna andere gezelschappen, en regisseurs, er mee aan de slag kunnen.

Voor de vormgeving heeft regisseur Arne Sierens gekozen voor een draaitoneel als speelvlak. De duur van de voorstelling blijft het speelvlak draaien. De verklaring is aardig maar simpel: het leven is een draaitoneel. Heel wat koppels blijven hun hele leven in het rond draaien met zichzelf. Op het draaitoneel staan zuilen. Ze verbeelden de problemen waar de mensen dagelijks honderdmaal tegenaan botsen of er trachten omheen te lopen. Een muzikant met een elektrische gitaar en een synthesizer speelt van begin tot einde. Wat mij betreft is die overbodig, maar Arne Sierens wijst op het feit dat in veel gezinnen de radio van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat aan staat, op luide toon. Ze denken hiermee een gezellige sfeer te creëren, zonder te beseffen dat dit gejank nu precies de druppel is die bij conflicten de emmer doet overlopen. Eigenlijk is het de laatste twintig jaar de gewoonte geworden de televisie in de keuken aan te zetten. Een televisie op het toneel zou bovendien veel goedkoper zijn geweest dan de gitarist. Wie goed kijkt en luistert weet tot slot dat de voorstelling, zowel qua tekst als regie, opgedeeld is in drie delen, zijnde presentatie [van de problematiek], kristallisatie [van het conflict] en explicatie [van de verzoening die tot een loutering leidt]… of simpel gezegd: hemel, hel en vagevuur.

Wie is wie en wat is wie

Zoals eerder aangegeven wordt het verhaal verteld en verbeeld door twee koppels, klassiek van aard [m/v]. Het ene koppel is Moos en Titzia, Robrecht Vanden Thoren en Anemone Valcke, het andere Boelie en Wanda, Gilles De Schryver en Linde Carrijn. Drie van de vier acteurs doen aardig hun best, van meet af aan is echter duidelijk dat de hele voorstelling door Anemone Valcke gedragen en gestuwd wordt. Door een totaal kaduke motoriek, een vuile uitspraak en asynchrone motoriek van Linde Carijn, verliest de voorstelling echter een deel van zijn [geloof]waardigheid.

Geen kantelmoment

Tot slot dient gezegd dat Heilig Hart inhoudelijk wat meer om het lijf mocht hebben. Er mankeert een kantelmoment aan. Een stijlbreuk zorgt voor een verrassingsmoment. Dat is er niet. Omdat de voorstelling slechts vijf kwartier duurt valt het ontbreken ervan niet op. Was het er wel geweest zou Heilig Hart een kroon verdienen. In de huidige vorm slechts een hoed. Mits wat extra getimmer zal het een hoge zijn.

Heilig hart
tekst en regie Arne Sierens
productie Compagnie Cecilia / Arne Sierens
gezien: 25 april 2018
t/m 12 mei De Expeditie – Gent
volgend seizoen op tournee
tickets & info: www.compagnie-cecilia.be

 

Guido Lauwaert (1945) is organisator, regisseur, acteur, auteur, columnist, recensent voor o.a. Het Laatste Nieuws, NRC Handelsblad, Het Parool, VPRO-radio, Knack en Doorbraak. Hij richtte de Poëziewinkel op (later Poëziecentrum) en heeft een grote liefde voor Willem Elsschot en Paul van Ostaijen.

Commentaren en reacties