JavaScript is required for this website to work.
Multicultuur & samenleven

Het hoofd van Samuel

ColumnJohan Sanctorum20/10/2020Leestijd 5 minuten
Samuel Paty: een voorbeeld om na te volgen, schrijft Johan Sanctorum.

Samuel Paty: een voorbeeld om na te volgen, schrijft Johan Sanctorum.

foto © AFP

Alleen een ‘polariserende’ boodschap, vanuit onze waarden, gekoppeld aan een grote schoonmaak, kan deze waanzin stoppen

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

De Franse leraar Samuel Paty werd door een moslimextremist overdag op straat onthoofd. De moordenaar postte het hoofd triomfantelijk op de sociale media. Maar het beeld mag niet op de sociale media getoond worden: het is schieten op de pianist. Zoals VB-Europarlementslid Tom Vandendriessche mocht ondervinden die er 30 dagen Facebook-cachot voor kreeg. De tijd dat de sociale media vluchtheuvels vormden voor de vrije meningsuiting, is al lang voorbij.

Zoals bekend had mijnheer Paty in een les over vrije meningsuiting een Mohammedcartoon uit Charlie Hebdo getoond, met de voorafgaandelijke waarschuwing dat moslimleerlingen de klas mochten verlaten. Vóór de fatale dag had de vader van een leerlinge verschillende haatboodschappen tegen de leerkracht verspreid, onder meer met valse aantijgingen over seksueel misbruik (een klassieker, zie juf Magalie). Deze haatboodschap werd verder verspreid door de grote moskee van Pantin. Tot een Tsjetjeense vluchteling, Abdoullakh Anzorov, hem oppikte en naar het Collège du Bois d’Aulne afreisde om Paty te executeren.

Dat geschiedde helemaal volgens de voorschriften van de Koran. In soera 47 vers 4 lezen we ‘Wanneer jullie ongelovigen in de strijd ontmoeten, tref dan hun nek’, en in soera 8 vers 12 staat: ‘Snij hun hoofden af en de toppen van hun vingers’. Om maar te situeren waar de dader de mosterd haalt. Uit een georkestreerde hetze, maar ook uit een heilig boek dat voor het merendeel der moslims belangrijker is dan de grondwet.

‘Islamofobie’

PatyBELGA/AFP

Zineb El Rhazoui

De dader werd in een gevecht doodgeschoten, een tiental personen uit zijn omgeving is aangehouden. De gescheiden leraar laat een zoontje van vijf na, en stond bekend als een toegewijd en ernstig pedagoog, een modelleerkracht.

Frankrijk is in shock, niet voor de eerste keer. Politici vallen over elkaar om de terreurdaad te veroordelen, het is ook geen zicht, zo’n kop die over de straat rolt, letterlijk dan. President Macron himself belooft concrete actie tegen deze ‘vijanden van de republikeinse orde’. Dat lijkt bemoedigend: zou het politiek correcte ontkenningsdiscours nu toch eindelijk ophouden? En wat denken de moslims zelf van deze straatexecutie?

Interessant is de strategie die gevolgd wordt door het Collectif Contre l’Islamophobie (CCIF) , een bekende drukkingsgroep die zeer actief is op het internet en onverbloemd met haatboodschappen uitpakt jegens verdedigers van de lekenstaat. Onder meer de Frans-Marokkaanse journaliste Zineb el Rhazoui, krijgt regelmatig bedreigingen uit die hoek. Zij en haar gezin staan al vijf jaar onder permanente politiebeveiliging: er is een soort fatwa uitgevaardigd tegen deze gewezen medewerkster van Charlie Hebdo, waarbij het CCIF de focus op haar levendig houdt.

Zineb el Rhazoui maakt daar ook regelmatig melding van, geeft interviews, en benoemt het CCIF als een gevaar voor de democratische rechtstaat. Wat doet dit Collectief vervolgens? Haar aanklagen wegens racisme. De daders transformeren zich tot slachtoffers en gaan zelf aan de klaagmuur staan, slim bekeken. Ze kunnen daarbij rekenen op de goodwill van linkse opiniemakers. Dat systeem doet ze minutieus uit de doeken in een interview: blijkbaar is het CCIF goed bij kas, beschikt het over een batterij advocaten, en intimideert het kritische intellectuelen en journalisten door hen racismeklachten aan te smeren, met alle reputatieschade van dien.

Een juridische jihad, jawel. De antiracismewet bewijst daarbij uitstekende diensten. Hij wordt te pas en te onpas bovengehaald tegen iedereen die zich islamkritisch uit of de praktijken van het CCIF zelf aan de kaak stelt. Of die op Facebook een afgehakt hoofd zou durven tonen. Zo wordt ‘islamofobie’ een spook dat zichzelf in stand houdt. Het woord suggereert dat het om iets ziekelijks gaat, een afwijking, en sluipt, mede dankzij het linkse multiculdiscours, in de standaardtaal. De verwisseling van dader en slachtoffer is zoals gezegd de motor van deze framing.

‘Polarisatie’

Dat leidt tot een afrekencultuur op zich. Islamkritische auteurs als Wim Van Rooy worden zo als pathetische complotdenkers voorgesteld, allicht daardoor raken ze nauwelijks of niet in de mainstream media. In een recensie van mijn recente boek Politiek incorrect krijg ik eveneens het etiket ‘islamofoob’ toebedeeld. ‘Sanctorum koestert een ziekelijk (sic) vijandbeeld, en het fundamentalistisch terrorisme is een waanbeeld.’ Tja. Een medische behandeling dringt zich op tegen dit soort politieke incorrectheid.

Om nog eens terug te komen op dat CCIF: in een reactie op de onthoofding veroordelen ze deze, maar distantiëren zich meteen ook van elke ‘polarisatie’ (die ze séparatisme noemen). Het zijn de zogenaamde islamofoben die polariseren, niet diegenen die haatboodschappen verspreiden en koppensnellers op ideeën brengen. Op die manier delen ze de algemene verontwaardiging en gebeurt er… niets. Het is als pyromanen die helpen blussen, tous ensemble.

Het probleem in Frankrijk is dus, dat werkelijk iedereen ‘horrifié’ is en de onthoofding ‘scandaleux’ vindt. Dat doet ons denken aan begin 2015 toen iedereen Charlie was: het begint op een patroon te lijken. Eerst komt iedereen op straat met de nationale vlag — de bewindvoerders vooraan —, nog even verder wordt er in bepaalde kringen gemompeld dat de slachtoffers het toch wel zelf gezocht hadden, daarna komt het Collectief tegen Islamofobie in actie, en het eindigt met journalisten/cartoonisten die in een bunker leven om de vrije meningsuiting te beoefenen. Noteer dat volgens een peiling 25% van de Franse moslims de aanslag op Charlie Hebdo niét wenst te veroordelen.

In dezelfde zin reageert Nadia Fadil, docente aan de KUL, op de onthoofding van de Franse leraar: ‘horrific, despicable and sad’, maar we mogen nu vooral niet polariseren zegt ze erbij, ook de Franse staat niet. Lees: het onthoofden van een leraar om religieuze redenen mag geen aanleiding zijn om de plaats van die religie in onze maatschappij in vraag te stellen, en op zoek te gaan naar individuen en groepen die de haat aanwakkeren.

Soit, u bent gewaarschuwd: wie een les in de vrije meningsuiting op school geeft, met enig beeldmateriaal, ‘polariseert’. Wie tegen een terechtstelling op straat protesteert, polariseert opnieuw. Iedereen is verontwaardigd en legt bloemen, maar niemand mag man en paard benoemen, want dat heet ‘polariseren’. Het is anderzijds wel duidelijk dat het ‘verbindende’ discours niet werkt: er moeten grenzen gesteld worden, anders verbinden we zo lang tot er niets meer te verbinden valt.

Een leraar in de Kempen

Hoe moet het dan verder? Alle moslims uit Frankrijk, uit Europa? Waarheen? De woestijn? De planeet Mars? Dat zullen de weldenkende verdedigers van de rechtstaat wel nooit willen. Gaat Emmanuel Macron echt in de tegenaanval, of blijft het bij wat verbale spierballen? De Europese islam zal blijven haat prediken tegen onze waarden — dat zit in haar DNA — en er tegelijk beroep op doen als het hen goed uitkomt. De enige oplossing is, hoe onaangenaam het ook klinkt: verder polariseren. Niet minder maar meer Mohammedcartoons, waardoor dit niet een zaak van enkelingen is, maar van een brede beweging.

Zo ver zijn we ondertussen. 1984 is realiteit geworden. pic.twitter.com/IYYvGGysAz

— PJ GRS (@PieterjanGoris) October 18, 2020

Vandaag meldde een leraar in de Kempen dat hij als eerbetoon voor Samuel Paty een les over vrije meningsuiting zou geven. Mét Mohammed-cartoons. Zijn tweet daarover werd aansluitend geblokkeerd. Ik hoop dat hij zijn les heeft mogen geven en dat hij door de directie niet werd teruggefloten. En dat zijn voorbeeld massaal navolging krijgt. Dit moet het normaal zijn, niet de uitzondering.

De bal ligt in ons kamp en we moeten niet jammeren over Europese waarden als we ze zelf niet actief willen beoefenen. We moeten van Samuel Paty geen eenzame martelaar maken, maar een voorbeeld. Copycatten, die man. Maak van de Mohammedcartoon hét icoon van de vrije meningsuiting. Hang hem uit, bespreek hem overal, druk hem af op T-shirts. Ja, dat polariseert. En ja, dit is de boodschap van vrijheid die we de jeugd moeten meegeven. Met toch de achterliggende gedachte: voor wie zich niet achter deze waarden schaart, is hier geen plaats. Ben ik duidelijk genoeg?

Johan Sanctorum (°1954) studeerde filosofie en kunstgeschiedenis aan de VUB. Achtereenvolgens docent filosofie, tijdschriftuitgever, theaterdramaturg, communicatieconsultant en auteur/columnist ontpopte hij zich tot een van de scherpste pennen in Vlaanderen en veel gevraagd lezinggever. Cultuur, politiek en media zijn de uitverkoren domeinen. Sanctorum schuwt de controverse niet. Humor, ironie en sarcasme zijn nooit ver weg.

Commentaren en reacties