Het verschil tussen N-VA en VB: puntje op de i

Op woensdag 3 februari kruisten Barbara Pas (Vlaams Belang) en Peter De Roover (N-VA) de degens in het residentiële Edegem bij Antwerpen. Het debat draaide vooral rond de strategie (moest zij al bestaan) van N-VA om verdere Vlaamse autonomie te bekomen. Met dank aan de open brieven, opiniestukken en verwikkelingen op parlementair niveau zijn de breuklijnen tussen Vlaams-nationalistische hardliners en realpolitiker bekend. De ene kant verwijt de andere een diepvriesoperatie: na vijf jaar communautaire opberging zal de ontdooiing moeilijker dan ooit verlopen. De overzijde beroept zich op het realisme en voert een strategie op lange termijn, wars van slogans en oneliners.

Cordon sanitaire

Voor alles is de publieke verdediging van de institutionele stilstand door De Roover lovenswaardig. Je moet het maar doen, voor een bij wijlen geërgerde zaal de lijn der moderatie aanhouden en onderbouwen. Hij weigert zich in een verradersrol te wikkelen: deze koers is de juiste, want decennia zijlijn wierpen geen vruchten af. Natuurlijk onderbelicht hij de politiek-culturele invloed van Vlaams Blok/Belang ten tijde van haar electorale successen. Zelfs met een cordon sanitaire, en dus met de onmogelijkheid tot regeren, kon de partij het debat inluiden en een deel van het publiek discours bepalen. Over datzelfde cordon is De Roovers conclusie overigens bondig: dat is het probleem van het Vlaams Belang (VB), ‘niet van ons’. Dat dat ‘ons’ het cordon mee in stand houdt en dat de uitsluiting van een partij het concept democratie zelf aangaat, ontkent hij.

Barbara Pas betreurt het om met Peter De Roover te hoeven discussiëren over de verdere ontvoogding van Vlaanderen. In haar jonge jaren keek ze immers op naar mensen zoals hij. Dat uitgerekend de gewezen voorzitter van de Vlaamse Volksbeweging de communautaire stilstand verdedigt, is onbegrijpelijk voor Pas. De federale fractieleider van N-VA stelt dat hij na dertig jaar feitelijke machteloosheid geconstateerd heeft dat de aanpak van VB tot niets heeft geleid. Water bij de wijn, minder extremisme, compromissen: voor de ene realpolitik, voor de andere een knieval.

Franstalig ‘oui’

De Roover verkiest – ondanks Hendrik Vuyes ballonnetje om buiten de grondwet te treden – het systeem te veranderen binnen de Belgische grendels en structuren. Door de Parti Socialiste (PS) buitenspel te zetten en met een Franstalige minderheid te regeren, wedt de N-VA op twee paarden. Eerst en vooral kunnen de sociaaleconomische wensen van de Vlaamse meerderheid eindelijk verwezenlijkt worden. Ten tweede hoopt men dat de Franstalige socialisten eieren voor hun geld zullen kiezen en verdere regionale autonomie beogen omdat aldaar hun macht onaangetast is. Vlaams Belang werpt tegen dat een project waarbij men moet wachten op een Franstalig ‘oui’ nog zeer lang kan duren.

De lijn van N-VA is gekend: een regering zonder PS is een staatshervorming op zich. Reeds in 2012 werd de kiezer gevraagd in plekken als Herzele en Beveren om voor haar te stemmen om op die manier Elio Di Rupo en de PS een hak te zetten. Deze strategie trekt men door naar 2018 (gemeenteraadsverkiezingen) en 2019 (federale en Vlaamse verkiezingen). Onomwonden stelt De Roover dat een stem voor Vlaams Belang een stem voor de PS betekent. Hoe kleiner N-VA, hoe groter de kans op een tripartite zonder N-VA en met PS. Uiteraard gaat Pas niet akkoord met deze redenering.

Op die manier komen we bij een eerste cruciaal verschil tussen VB en N-VA. Voor eerstgenoemde is de onafhankelijkheid een doelstelling op zichzelf. Een Vlaams Belanger zou dus bij wijze van spreken nog liever in een onafhankelijk Vlaanderen met een sp.a-Groen-regering wonen dan in een België zonder PS. Een N-VA’er verkiest op dit moment een 21e juli met ministers en Kamervoorzitter van N-VA-signatuur aan de zijde van Koning Filip boven een links, monarchieloos, onafhankelijk Vlaanderen.

Illegitieme pacta

Het tweede cruciale verschil heeft te maken met structuren, wetten en verdragen. Dit komt zowel tot uiting in de Belgische als in de Europese context. Het andere grote thema van het debat was immers de snelle stijging van de influx van buitenlanders. Hier lijken beide politieke partijen naast elkaar te praten. Zelfs wanneer ze het in de grond met elkaar eens zijn, kiest N-VA ervoor om binnen structuren als de Europese Unie (EU) te redeneren. Vlaams Belang erkent de EU daarentegen niet als legitieme overheidslaag. Voor hen zijn afspraken binnen dit groter geheel onnodig want een inbreuk op de soevereiniteit. Ook al zou N-VA de grenzen willen sluiten, dan nog zou het opperen dat er zoiets bestaat als een Europees en internationaal kader. Pacta sunt servanda. Voor het VB waren de pacta van begin af aan illegitiem en dus verwerpelijk. Dit geldt eveneens voor de Belgische Grondwet. En ziedaar, het tweede verschil tussen beide.

Wanneer men als Vlaams-nationalist en/of criticus van het immigratiebeleid twijfelt tussen een stem voor het Vlaams Belang of de N-VA, kan men zichzelf twee vragen stellen. Ten eerste: erken ik dat een land zich aan afspraken uit het verleden moet houden? Als u vindt dat buiten de grondwet treden of unilateraal handelen op Europees vlak gerechtvaardigd is, dan ligt een VB-stem voor de hand. Als u echter meent dat de (inter)nationale rechtsorde respect en eerbied verdient, dan is de N-VA uw partij. Ten tweede: zou ik in een onafhankelijk Vlaanderen willen wonen onder links bestuur? De N-VA van vandaag zou ‘neen’ antwoorden. De socio-economische verwezenlijkingen primeren boven autonomie an sich.

Indien u tweemaal ‘ja’ antwoordt, lijkt een stem voor het Vlaams Belang de logische keuze. Schudt u bij beide vragen meewarig het hoofd? Stem dan voor de N-VA. Het wordt natuurlijk pas echt lastig als u de ene vraag positief en de andere negatief invult. Dan is het een kwestie van prioriteiten stellen. Of voor een nieuwe partij om die leemte op te vullen.

Wie het allemaal met eigen ogen wil zien, het debat is opgenomen en te bekijken op de youtube pagina van de Debatclub.

Foto © Doorbraak