Islamofobiefobie

‘Kom, ge zijt aan het zeveren’. Met dit ene onsterfelijke citaat zal Bert Anciaux door het leven moeten gaan, sinds hij in een Reyers Laat van mei 2013 deze woorden tot Etienne Vermeersch heeft gericht. Anciaux stelde zichzelf daar voor als een eenvoudig man die weliswaar niet zoveel boeken had gelezen, maar die toch wist dat ‘rond islamofobie heel veel feiten worden gepleegd’. Dus had hij bij de Senaat een voorstel van resolutie betreffende de strijd tegen islamofobie ingediend. Vermeersch daarentegen stelde voor dit woord te schrappen. Wat volgens een mogelijke interpretatie van Anciaux’ voorstel eigenlijk ook al strafbaar was, maar goed,   voorlopig was Etienne slechts een zeveraar.

Het resolutievoorstel was een copie conforme van de acht voorwaarden waaraan voldaan moet worden om van islamofobie te mogen spreken, te lezen in de rapporten van de Britse Runnymede Trust (1997). Acht opvattingen over de islam die je niet mag hebben. Denken of zeggen dat de islam zich niet aanpast, dat hij ‘anders’ is, of inferieur aan het Westen, dat hij oorzaak is van de botsing der beschavingen, dat de islam een politieke ideologie uitmaakt, of dat zijn kritiek op het Westen moet afgewezen worden. En tenslotte vijandigheid tegen islam en moslims zelf. Alle acht strafbaar, alhoewel het vijfde punt, denken dat de islam een politieke ideologie is, in Arabische landen al geschrapt is. Daar geven ze dit nu openlijk toe.

De vraag waarom de academische islamofobie-industrie er een fobie in plaats van een misdaad van gemaakt heeft, is tot nu toe onbeantwoord gebleven. In de perceptie zit achter de ‘fobie’ namelijk (vaak onterecht) het fobietje: iets merkwaardigs, afwijkends, licht lachwekkends. Atefobie blijkt een angst voor ruïnes te zijn, sciafobie de angst voor je eigen schaduw, allodaxofobie de angst voor opinies van een ander (heel toepasselijk in deze context). In een lijst van 500 fobieën hebben alleen homofobie, xenofobie en islamofobie de betekenis van hun tweede lid zien verschuiven van ‘angst’ naar een soort ‘misdadige en strafbare weerzin’.

Het is deze uitbreiding die het mensen bijna onmogelijk maakt eraan te ontsnappen. Net zoals bij de DSM 5, het diagnostische handboek voor geestesziekten, worden de afwijkingen steeds talrijker. Driftbuien, verzameldrift en zelfs ouderdom en rouw zijn nu plots afwijkingen of soorten depressies geworden. De methodiek waarmee men je een label opplakt is bijna identiek: om ‘borderline’ of ADHD als diagnoses mee te krijgen moet je aan vijf van negen citeria voldoen. In Anciaux’ voorstel moet je moet aan ‘verschillende’ criteria ‘in sterke mate’ beantwoorden. Ga daarmee naar de rechter. Sinds de aanslagen in Parijs wordt er in de EU gelobbyd om een gelijkaardige wetgeving op Europees niveau ingang te doen vinden.

Voor de ongeduldigen onder u: hoe gaan we nu de mensen van hun islamofobie afhelpen in plaats van ze te bestraffen? Daartoe bestaat er een eeuwenoude en dus efficiënte methode: we helpen de mensen van hun fobie af door ze eraan bloot te stellen. Dat was de baseline van de Now or Never-show op de televisie in de jaren negentig. We halen Walter Grootaers weer van stal. Slangenvrees? Ga ermee in bad. Schapenogenvrees? Slabber er een emmer van op!

Bij een islamofobie- Fear Factor show laat zich ook wel een en ander bedenken. Maar dat zou dan weer een hoog Charlie Hebdo-gehalte hebben, dus geef ik mijn scenario nog niet prijs.

Ik lijd namelijk aan islamofobie-fobie. 

Jean-Pierre Rondas in DS Avond van vrijdag 23 januari 2015.

Foto (c) Reporters