JavaScript is required for this website to work.
Binnenland

Kaarsen branden voor de Heilige Emilie

Staatshervorming knipt Brussel verder los van Vlaanderen

Bart Maddens17/10/2013Leestijd 3 minuten

De uitvoering van de staatshervorming knipt de band tussen Vlamingen binnen en buiten Brussel los en lijft die eerste dan in bij Wallo-Brux, schrijft Bart Maddens. 

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Hoeveel keer nog slapen voor we naar de stembus moeten ? Ik ben te lui om het na te tellen. Maar het moet wel een respectabel  getal zijn want eerst hebben we nog Sinterklaas, Kerstmis en Pasen. Toch doet iedereen alsof de verkiezingen al voor de deur staan. Ook in de Vlaamse Beweging is het al speculatie over 25 mei wat de klok slaat. Welke electorale strategie moet de N-VA volgen? Wat betekent confederalisme voor die partij? Wat met de bocht van Bracke? Moet Bart De Wever zich outen als kandidaat-premier? Dit is wat de flaminganten vandaag bezig houdt, mezelf inbegrepen. 

Alleen, er is wel nog dat ene kleine detail: vooraleer we aan de verkiezingen toe zijn moet eerst nog de staatshervorming worden goedgekeurd in het parlement. Iedereen voelt echter met de ellenbogen aan dat dit een politiek non-event wordt. De kans dat de meerderheid hierover struikelt is klein tot onbestaande. De grote lijnen van de staatshervorming zijn al twee jaar bekend. De journalisten staan duidelijk niet te springen om de honderden bladzijden wetteksten (die al sinds eind juli beschikbaar zijn op de websites van Kamer en Senaat ) uit te vlooien op zoek naar mogelijke verschillen tussen de voorstellen en het akkoord van oktober 2011. De parlementsleden van Vlaams Belang en N-VA zullen dit hopelijk wel doen. Maar van de parlementaire debatten zal weinig of niets doordringen tot de publieke opinie. Het wordt wachten op een vervolg van Hendrik Vuye’s onvolprezen (maar doodgezwegen) boek De zesde staatshervorming (eerste fase)voor een degelijke analyse daarvan.

Misschien zou de Vlaamse Beweging zich toch beter wat meer met die staatshervorming bezighouden, in de plaats van met de strategie van de N-VA. Temeer omdat de rampzalige gevolgen van de staatshervorming zich nu veel duidelijker aftekenen dan twee jaar geleden. Neem nu de positie van de Brusselse Vlamingen. In 2011 trokken de Vlaamsgezinden aan de alarmbel omdat in Brussel een aantal belangrijke gemeenschapsbevoegdheden (kinderbijslagen en het grootste deel van de overgehevelde bevoegdheden inzake gezondheidszorg en bijstand aan personen) worden toegekend aan de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) en niet aan respectievelijk de Vlaamse of Franse Gemeenschap. Het was een abstract verhaal waar niemand zich veel bij kon voorstellen.   

Vandaag wordt echter pijnlijk duidelijk wat dit concreet betekent. Op 19 september sloten de vier Franstalige partijen het ‘Accord de la Sainte Emilie’. Dat was een bekrachtiging van een informele overeenkomst die al in juni was bereikt. Kort gezegd komt het hierop neer dat de Franstaligen het beleid inzake de naar de GGC overgehevelde gemeenschapsbevoegdheden zoveel mogelijk willen afstemmen op dat van het Waals Gewest. Via allerlei institutionele mechanismes zullen ze ervoor zorgen dat er (in de woorden van Paul Magnette) ‘une convergence maximale’ wordt gecreëerd tussen het Waalse Gewest en de GGC.

Dit is dus de zesde staatshervorming in de praktijk. Eerst wordt  de band tussen de Brusselse Vlamingen en Vlaanderen doorgeknipt. Want de Vlaamse overheid zal in Brussel niets meer te zeggen hebben inzake de naar de GGC overgehevelde bevoegdheden. Vervolgens worden die Brusselse Vlamingen ingelijfd bij de Fédération Wallonie-Bruxelles. Dat de Vlamingen in de GGC daar wel nog moeten mee instemmen is voor de Franstaligen niet meer dan een detail. Ongetwijfeld  rekenen ze erop dat de toekomstige anti-N-VA meerderheid in Brussel, mits enige druk en het spreekwoordelijke bord linzensoep, blijk zal geven van de nodige  ‘redelijkheid’ . 

Alvast bij Brigitte Grouwels valt van die ‘redelijkheid’ vooralsnog niet veel te merken. Vorige week nog  haalde ze snoeihard uit naar de Franstaligen in een interview met Le Vif/L’Express (11 oktober):   ‘C’est incroyable de la part des partis francophones d’avoir osé agir de la sorte dans le dos des Flamands de Bruxelles, sans les consulter.’ Maar was dat wel zo? In het eerder geciteerde interview van 20 september liet Paul Magnette doorschemeren dat het akkoord al was voorgelegd aan de Vlaamse partijen. Magnette maakte zich sterk dat de Vlamingen zich niet zouden verzetten daartegen. Zou het kunnen dat hierover achter de schermen al een en ander is afgesproken met sommige Vlaamse politici, maar dat dit pas na de verkiezingen bekend mag raken?

Volgens Grouwels moet het beleid inzake kinderbijslagen in Brussel evengoed worden afgestemd op dat van de Vlaamse Gemeenschap. Maar als je de kinderbijslagen in Brussel moet harmoniseren én met Vlaanderen én met Wallonië, dan krijg je natuurlijk opnieuw een Belgische kinderbijslag. En dan zijn we terug bij af. De Vlamingen staan duidelijk schaakmat in dit dossier. Wat Grouwels zegt heeft veel weg van bang fluiten in het donker. De waarheid is dat de Vlaamsgezinde Brusselaars  door de Vlaamse onderhandelaars in de steek zijn gelaten en nu in grote mate zijn overgeleverd aan de Franstaligen. Als de zesde staatshervorming is beklonken, dan  rest de Brusselse Vlamingen niet veel meer dan een paar kaarsen te branden, bijvoorbeeld voor de Heilige Emilie. 

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>

Bart Maddens (1963) is germanist en politieke wetenschapper. Als student was hij actief in het KVHV van Leuven en in de Volksunie-Jongeren. In de jaren 1990 was hij lid en bestuurder van het IJzerbedevaartcomité. Vandaag publiceert hij regelmatig opiniestukken over de Vlaamse Beweging en de staatshervorming. Hij is auteur van onder meer 'Omfloerst separatisme. Van de vijf resoluties tot de Maddens-strategie'. 

Commentaren en reacties
Gerelateerde artikelen

De oorlog tussen Israël en Hamas, islamisme, terreuraanslagen, fake feminisme, westerse zelfhaat, … Het hangt allemaal samen, schrijft Darya Safai in haar boek. Het werk is ons boek van de week.