‘Keep calm and love Belgium’?

Amper 7000 betogers telde de ‘mars tegen haat en terreur’ in Brussel. De wereld verbaasde zich over dat futiele getal en vergeleek met het miljoen dat opstapte tijdens de Charlie-betoging te Parijs op 11 januari.

Maar Brussel is Parijs niet, en in België geldt een andere cultuur, een andere burgermoraal, andere media, en een ander soort rekenkunde. En vooral: een muffe, bedwelmende politieke correctheid die ook vandaag nog altijd elk teken van verontwaardiging smoort.
Het begon al met de hogere wiskunde, beoefend door de organisatoren zelf: 15.000 deelnemers telde Wouter Hillaert van ‘Hart boven Hard’,- “net evenveel als we verhoopt hadden”, liet hij juichend weten in een persbericht. Een uur later stelde hij dat cijfer twitterend bij naar 10.000 omdat niemand hem geloofde. Gelukkig was er nog de politie in deze Turkse bazar, die dus 7.000 koppen telde. Of hoezeer links in Vlaanderen nog altijd het licht van de zon ontkent.

“De boodschap heeft veel minder te maken met hoeveel mensen hier precies waren dan de impressionante sereniteit en eensgezindheid”, vergoelijkte Wouter vervolgens zijn telprobleem. Dat is zeker waar: de kwaliteit is belangrijker dan de kwantiteit. Als ik alleen op de Anspachlaan loop, sereen en eensgezind betogend tegen het slechte wiskundeonderwijs in onze scholen, dan is dat een statement dat kan tellen.

Tricolore sfeertje

Maar nu serieus: een betoging ‘tegen de haat en terreur’, die niet mag benoemen waar die terreur vandaan komt, wat voor een wollige bedoening is me dat? We hoeven daar niet eens een rechts verhaal van te maken: gewoon op onze culturele strepen staan en zeggen dat wij geen godsdienst of ideologie op onze bodem willen die niet-gelovigen als een ondersoort beschouwt, homofilie verbanvloekt en de vrouw achter gordijntjes laat zwemmen,- dat is al genoeg. Een betoging voor de lekenstaat, de democratie en de vrijemeningsuiting.

Maar dat kon natuurlijk niet, gezien de multiculturele toonaard die van meet af aan werd opgelegd, gelardeerd met talrijke Belgische vlaggetjes die weeral de ‘verbondenheid’ moesten benadrukken, en het idee dat alles in orde komt als we maar lief genoeg zijn. Sereen en eensgezind voor meer van hetzelfde,- wie komt daar nu voor uit zijn luie zetel?

Het tricolore sfeertje,- dat brengt ons op de tweede reden waarom er maar een paar duizend betogers opdaagden. We zijn nu niet meer 1995 (het jaar van de Witte Mars) maar 2016, het jaar waarin België internationaal definitief als een ‘failed state’ is geklasseerd. Alleen Wouter Hillaert en de huidige federale regering geloven nog dat dit goed komt, en dat de operettestaat uit 1830, altijd al lijdend aan een licht soortelijk gewicht, zich nog kan rehabiliteren.
Er is dus bij ons geen greintje republikeinse reflex aanwezig, waar citoyens zich, boven alle politieke meningsverschillen heen, affirmeren als burgers van een land met gedeelde grondwaarden. Wij zijn belastingontduikende niet-burgers van een niet-natie, geleid door klungelende bewindvoerders die het surrealisme als een meta-ideologie verinnerlijkt hebben. Zonet moest er nog eentje ontslag nemen omdat ze het parlement zat voor te liegen. Ze was stomweg ‘vergeten’ het rapport te lezen waarin de ontoereikende veiligheidsmaatregelen op Zaventem netjes waren opgesomd. Meteen een goede insteek voor een andere betoging, een massabetoging dan, met iets meer energie dan die van een brandende kaars.

Want ergens vermoed ik dat Michel en C° opgelucht zijn dat het ‘maar’ dat was. Hét momentum na 22 maart was, of men dat nu graag hoort of niet, de zogenaamde hooligan-demonstratie aan de Beurs. Als de verontwaardiging ontbreekt, is er geen enkele reden om hier en nu op straat te komen. Een verontwaardiging omtrent het Molenbeek-gehalte van dit land, de vraag hoe het zover is kunnen komen, het onvermogen van de staat om zijn burgers te beschermen, de (on)geloofwaardigheid van de politici, de twijfelachtige rol van de reguliere media, de monarchie die vooral wil depolariseren en toedekken, en tenslotte de legitimiteit van het regime zelf.

Niet dus, oef. Het bleef allemaal koek en ei, voor de twee man en een paardenkop toch. ‘Keep calm and love Belgium’ is de tekst van een bordje, door een moeder in de handen van haar zoontje gestopt. Was het maar zo simpel.

Johan Sanctorum is filosoof, publicist, blogger en Doorbraak-columnist.