Lagere kredietwaardigheid voor België

De kredietbeoordeelaar Fitch heeft de kredietwaardigheid van België verlaagt tot AA-. Dit lijkt geen spectaculair nieuws omdat de daling beperkt is en de kredietwaardigheid nog op een acceptabel peil blijft. Toch is dit verontrustend.

Zo is er maar één duidelijke verklaring voor de verlaging: een laks begrotingsbeleid. In een periode van redelijke groei zonder spectaculaire tegenvallers heeft de regering de toch beperkte begrotingsambitie niet kunnen waarmaken. De toekomst ziet er zeker niet beter uit met vier verkiezingen op komst. In de kranten leest men immers al dagelijks mogelijke partijstrategieën rond de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2018. Die kunnen niet los worden gezien van de volgende verkiezingsronde zeven maand later. Ieder saneringsbeleid lijkt dus al vooraf gehypothekeerd. Rek zit er op het begrotingsbeleid niet meer op en moed ontbreekt om politieke risico’s te nemen.

Het besluit is dat een regering voor de zoveelste keer zal falen in het saneren van de overheidsfinanciën. Dit is wat internationale instellingen zoals het Internationaal Monetair Fonds of de Europese Commissie al vaststelden en hierom hun commentaar op het begrotingsbeleid verscherpten. Wat Fitch doet is dus niet echt verrassend, maar bevestigt dat op de internationale financiële markten de kredietwaardigheid van ons land verder afglijdt. Blijkbaar gingen de beleidsvoerders er van uit dat het zo geen vaart zou lopen. Dat heeft men in Griekenland ook gedacht. Die ervaring zou toch duidelijk moeten gemaakt hebben dat financiële markten misschien traag, maar wel altijd reageren. Vandaag is trouwens te verwachten dat de reactie sneller zal komen en dus is het verbazend dat de verlaging van de kredietwaardigheid voor de regering een non-event is.

De verscherping van de commentaren over het begrotingsbeleid en de verlaging van de kredietwaardigheid lijken het verderzetten van een aftakelingsproces dat decennia geleden startte. Vele regeringen hebben goede voornemens geformuleerd, maar weinig opgelost. Toegegeven, de situatie is niet ontspoord zoals in Griekenland, maar doordat ‘Europa’ vorderingen eist op het vlak van het saneren van de overheidsfinanciën is het vermijden van ontsporingen niet meer voldoende. Het blijft een raadsel hoe de situatie in de toekomst zal opgelost worden, maar optimistisch zijn we niet omdat deze regering geen gebruik maakte van de communautaire stilstand om te saneren. Zal dit verbeteren als er verder institutioneel wordt hervormd? Eerst natuurlijk een communautair akkoord vinden en dat zal minimaal een halve zo niet hele legislatuur in beslag nemen. Tegen dan zijn we weer zeven of acht jaar verder. Kan men zolang nog een ontsporing vermijden?

Neen, de verlaging van onze kredietwaardigheid is een zeer slecht voorteken. Internationaal ziet men duidelijk wat Belgische waarnemers al lang geleden hadden moeten vaststellen. Gevolgen op de financiële markten zullen niet uitblijven. Gevolgen op het begrotingsbeleid wel.

Foto: (c) Actua TV