JavaScript is required for this website to work.
post

Leopold II-weg

Pieter Bauwens25/6/2015Leestijd 3 minuten

Leopold II een monster? Tiens, waarom heeft die dan straten en standbeelden in ons land? Tijd voor actie. 

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Leopold II was een hebberige machthebber. De bezitter van een privékolonie Kongo-Vrijstaat. De Congolezen zag hij eerder als een soort slaven die er enkel moesten voor zorgen dat hij zo rijk mogelijk werd. Ten allen prijze. Zelfs voor de maatstaven van zijn tijd was hij wreed. De schattingen van het aantal slachtoffers van de privé-eigenaar van Kongo-Vrijstaat lopen nogal uiteen. Maar zelfs de minimumschatting van drie miljoen mensen is al hoog genoeg om niet trots te zijn op ‘onze’ tweede koning der Belgen. Het maximum van tien miljoen, doet Leopold toetreden tot de galerij van wreedste dictators in de geschiedenis. En dat terwijl de man nooit een voet in Kongo-Vrijstaat heeft gezet: hij liet het vuile werk over aan huurlingen.

Een van die huurlingen was trouwens Jules Marie Alphonse Jacques. Beter bekend als ‘Generaal Jacques’ of nog beter als Generaal Jacques de Dixmude. Voor hij een Belgische held werd bij de verdediging van Diksmuide in 1914 werkte hij voor Leopold II in Congo. Hij werd bij naam genoemd in het rapport van Roger Cassement, die als Brits diplomaat in Kongo het misdadige systeem van dwangarbeid meldde aan zijn ministerie. Een rapport dat zou ‘uitlekken’ en wereldwijd schandaal veroorzaakte.

Leopold II regeerde als alleenbezitter en -heerser ‘maar’ van 1885 tot 1908. Toen vonden de andere machten het welletjes en moest Leopold zijn ‘Vrijstaat’ afstaan aan België. De inhalige bankiers van vandaag zijn er maar klein bier tegen. Dat het fortuin van zijn nazaten gefundeerd is op bloedgeld, dat de koninklijke schenking (door hem opgezet) gevuld is met gebouwen die met bloedgeld zijn gekocht of opgetrokken, is iets voor het geweten van wie dat bestuurt. Maar ook ons land, en zeker Brussel, staat vol met gebouwen en lanen die door deze niets ontziende vorst zijn gebouwd of aangelegd. Wat te denken van het Jubelpark, met die protserige triomfboog ter gelegenheid van 50 jaar België in 1880 (afgewerkt in 1908). Ik voel me al niet goed als ik er naar kijk, wat moet mijn Congolese mede-Vlaming daarvan vinden?

In ieder geval, de misdaden van Leopold II kunnen wat mij betreft niet vaak genoeg beklemtoond worden. Het is een zeer donkere bladzijde uit de geschiedenis van de monarchie van ons land. Niet iets om trots op te zijn, niet iets om te verzwijgen. Ook niets om ons met een schuldgevoel over op te zadelen, België heeft het moeten proberen rechttrekken. Daar is ook veel over te zeggen, maar dat is voor een ander artikel.

Hoewel de wreedheden van het bewind van Leopold II algemeen bekend zijn en niet betwist worden, blijft dat hoofdstuk vaak gesloten. Leopold II is nog altijd aanwezig in ons straatbeeld. Een diepgravend onderzoek op Google Maps toont het snel aan. Oostende, Dendermonde, Sint-Jans-Molenbeek, Oostende, Brugge, Sint-Niklaas, Koksijde en Watermaal-Bosvoorde hebben een Leopold II-laan. Brugge heeft daarbovenop nog een Leopold II-dam. Koekelberg heeft een Leopold II-tunnel én een –laan. En Sint Truiden heeft een Leopold II-straat, zoals Les Bons Villers, Bergen, La Louvière en Thuin een Rue Leopold II hebben. Namen, Spa en Verviers hebben een Avenue Leopold II. Gezien de intensiteit van ons onderzoek is dat misschien nog maar het topje van de ijsberg. Hoe komen ze er op. En waarom laten ze dat?

Het moet echt nalatigheid zijn van Groen of sp.a, die altijd happig zijn om straatnaam van een historisch ‘fout’ personage koste wat het kost te veranderen. Maar Leopold II mag blijven. Hoeveel standbeelden van de Afrakkanse handenhakker zouden er eigenlijk nog staan in ons land? Al zeker in Oostende (op de zeedijk, prominenter kan niet), in Gent staat hij in het Zuidpark (in het progressieve Gent dan nog), in Brussel prijkt Leopold II op het Troonplein, ook Ekeren heeft er een. De meeste van die standbeelden zijn als eens beklad en in Oostende heeft een grapjas met historisch inzicht al eens de hand van Leopold er af gehaald.

Misschien moeten we een proces inspannen tegen die gemeenten die nog straten of standbeelden hebben. Of we maken er aanschouwelijke geschiedenis van en plaatsen standbeelden en straatnamen van de collega-wreedaards van Leopold: de Mao Zedongstraat, komt uit op de Pol Potstraat. En Adolf Hitler, die krijgt een steeg of een laan, één die doodloopt op de Josef Stalinlaan. Met centraal een plein met een beeldengroep waarin Leopold II een afgehakte hand geeft aan Mugabe en Idi Amin Dada (ik zeg maar iets).

Mocht ik mandataris zijn van N-VA of Vlaams Belang, ik zocht me een meerderheid voor een motie, resolutie, besluit, om het even wat. In Gent of in Oostende, links kan daar toch niet tegen zijn? Zullen ze de slager van Congo verdedigen dan? Hop, hop, aan het werk!

Foto (c) Reporters (Theophile de Giraud, schilderde in 2009 het standbeeld van Leopold II in Brussel rood als protest tegen de rol die Leopold II speelde in Congo.)

Personen

Pieter Bauwens is sinds 2010 hoofdredacteur van Doorbraak. Journalistiek heeft hij oog voor communautaire politiek, Vlaamse beweging, vervolgde christenen en religie.

Commentaren en reacties