JavaScript is required for this website to work.
post

Merkel geeft Poetin op zijn donder

Dirk Rochtus19/11/2014Leestijd 2 minuten

In Duitsland wemelt het van ‘Russlandversteher’. Maar niet alle Duitse politici stellen zich begrijpend op tegenover Rusland. Bondskanselier Angela Merkel gaf de Russische president Vladimir Poetin zelfs op zijn donder.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Tussen Duitsland en Rusland hebben altijd nauwe banden bestaan. De publicist Helmut Wolfgang Kahn schreef ooit dat het Duitsers en Russen altijd dan goed ging als ze in vrede met elkaar leefden. Is die vredevolle relatie bedreigd nu de annexatie van de Krim door Rusland ook de Duitse politiek verdeelt?

Tegenwind

De sociaaldemocraat Matthias Platzeck, voorzitter van het Deutsch-Russisches Forum, deed enkele dagen geleden heel wat stof opwaaien met de uitspraak: ‘Die Annexion der Krim muss nachträglich völkerrechtlich geregelt werden, sodass sie für alle hinnehmbar ist.’ (De annexatie van de Krim moet achteraf volkenrechtelijk worden geregeld zodat ze voor iedereen verteerbaar is). Geschrokken van de hevige tegenwind in eigen land haastte de voormalige minister-president van de Duitse deelstaat Brandenburg zich om te verklaren dat hij met een ‘regeling’ niet ‘erkenning’ bedoelde. Het zou zijn bedoeling geweest zijn om eindelijk vooruit te komen in een crisis die dreigt te escaleren. De vroegere voorzitter van de Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD) verstaat onder die ‘regeling’ bijvoorbeeld een herhaling van het referendum op de Krim onder toezicht van de Organisatie voor Vrede en Veiligheid in Europa (www.osce.org) . Platzeck wees er op dat de wereld er niet mee gebaat is als Poetin als een gieter zou afgaan en opgevolgd zou worden door iemand die misschien nog ‘meer nationalistisch’ zou zijn: ‘Wenn Russland als zweitgrößte Nuklearmacht der Welt aber politisch instabil würde, hätte das unabsehbare Folgen. Das wäre brandgefährlich!’ (‘Indien Rusland als tweede grootste atoommacht in de wereld echter politiek instabiel zou worden, zou dan onafzienbare gevolgen hebben. Dat zou uiterst gevaarlijk zijn!’). Ook zijn partijgenoot Frank-Walter Steinmeier, de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, lijkt verder te willen denken dan de crisis in Oekraïne: ‘Wir haben mit ein paar anderen Bedrohungen weltweit fertig zu werden’ (‘We moeten wereldwijd een paar andere bedreigingen onder de knie krijgen’) zoals de discussie over het nucleaire programma van Iran of de bedreiging die Islamitische Staat (IS) voor de beschaafde wereld en de menselijkheid vormt. De ontvangst van Steinmeier in het Kremlin vorige dinsdag wijst op de rol die Duitsland bekleedt in het zoeken van een oplossing voor de crisis.

‘Pikante voorstellen’

Maar een as Berlijn-Moskou mag er zeker nooit meer komen, zoals Marielouise Beck, de groene expert voor Oost-Europa, aanmaande. De ‘pikante voorstellen’ van Platzeck veroorzaken volgens haar alvast onrust over de Duitse houding in landen zoals Estland waar een grote Russischtalige bevolking leeft. Ook bondskanselier Angela Merkel speelde in op de angst voor nog meer grensverschuivingen in Europa die door een erkenning van de Russische annexatie van de Krim mogelijk zouden kunnen worden. In een redevoering in Sydney, in de rand van de top van de G-20 afgelopen week, veroordeelde Merkel die krachten die in Europa het ‘recht van de sterkste’ hanteren en door hun annexatiepolitiek de Europese vredesordening op de helling zetten. Als voormalige ‘Ossi’ waarschuwde ze Poetin dat Europa niet door het stof zou kruipen voor Rusland zoals de DDR dat ooit had gedaan tegenover de Sovjet-Unie. Volgens Tom Strohschneider, hoofdredacteur van ‘Neues Deutschland’ – een krant met ‘wortels’ in de DDR – maakt het verschil in toon tussen Merkel en Steinmeier duidelijk dat de Duitse regering erg verdeeld is over de houding die er tegenover Rusland moet worden aangenomen.

Foto (c) Reporters

Dirk Rochtus (1961) is hoofddocent internationale politiek en Duitse geschiedenis aan de KU Leuven/Campus Antwerpen. Hij is voorzitter van het Archief en Documentatiecentrum voor het Vlaams-nationalisme (ADVN). Zijn onderzoek gaat vooral over Duitsland, Turkije, en vraagstukken van nationalisme.

Commentaren en reacties