JavaScript is required for this website to work.
Multicultuur & samenleven

Migratie, anders bekeken

ColumnJohan Sanctorum23/6/2015Leestijd 4 minuten

Nieuwe naties zullen moeten geconstrueerd worden om iedereen een ’thuisgevoel’ te geven.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Vorige zaterdag was het Wereldvluchtelingendag, een compleet gratuite bedoening waar niemand wat aan had, de vluchtelingen nog het minst.

Een wirwar van economische, politieke en gewoon menselijke factoren creëert een onafgebroken stroom van mensen die elders een beter leven zoeken. Kan men het hen verwijten? Zouden wij iets anders doen? Oorlog, honger, droogte, vervolging, dictatuur: er zijn een hoop places-not-to-be op deze aardbol, momenteel vooral gelokaliseerd in Afrika en het Nabije Oosten. De ironie wil dat onze Europese beschaving uit die regio’s afkomstig is.

Inderdaad, migratie is immers van alle tijden. Ook Europa is gevormd door inwijkelingen, volgens de laatste studies uitgerekend afkomstig uit dat Nabije Oosten. Zij zouden zo’n 10.000 jaar geleden hier de landbouw geïntroduceerd hebben en zich vermengd hebben met de inheemse jagerspopulatie. DNA-analyses zijn ondubbelzinnig: het merendeel van de blanke Europeanen is verwant met Syriërs, Libiërs, Irakezen, … die we vandaag proberen buiten te houden. Van je familie moet je het hebben.

Daarmee hoeven we het migratieprobleem niet te minimaliseren. Rechts in Europa heeft wel degelijk een punt: ongebreidelde migratie betekent finaal alleen de import van armoede, het ontwrichten van het sociale zekerheidsstelsel, en culturele desintegratie. Waarbij de islam fungeert als een permanente trigger voor sociale spanningen, waardenconflicten en verzuring.

Om deze vluchtelingendag niet helemaal nutteloos te maken, stel ik voor om wat te brainstormen en aan out-of-the-box-denken te doen. Twee denkpistes.

Een 100% halalstaat voor moslims die hier hun draai niet vinden

Ten eerste is het kalifaat, gepland door de Islamitische Staat, voor velen een apokalyptisch denkbeeld, maar dat is paniekzaaierij. Het zou ons integendeel kunnen ontlasten van een enorm probleem. Waarom geen migratie aanmoedigen van orthodoxe moslims naar het kalifaat-in-wording? Ze kunnen daar ongestoord hun religie beleven, inclusief zweepslagen, het afkappen van handen, vrouwen in de boerka, enz. De rest kan hier blijven en moderniseren.

De 100% halal-staat die we in de Noord-Afrikaanse woestijn gedogen, misschien zelfs via onderhandelingen met IS kunnen afbakenen, moet zoveel mogelijk extremistische krachten wegzuigen uit onze samenleving. Een enkele reis voor de jihadi’s: ze krijgen een ticket cadeau voor het land dat zij toch als een paradijs moeten zien. Zionisten ga nu wat achteruit, want ik durf hier de parallel met Israël te trekken: dat was ook een woestijnzone die als Beloofde Land een uitweg moest bieden uit een lang slepend probleem, namelijk dat van de diaspora en de bijbehorende Jodenvervolging. Jammer dat ze daarvoor eerst de Palestijnen moesten verjagen: constructiefoutje, maar het idee van Theodor Herzl (Der Judenstaat, 1895) klopte voor de rest als een bus.

Een veelgehoorde opmerking daartegen: ‘de Islamitische Staat zal nooit stoppen, ze willen heel de aardbol islamiseren’. Wel, de haalbaarheid van dat islamitisch wereldimperium is vrijwel nihil, alleen al vanuit militair-strategisch standpunt, zelfs onder een Jihad-vlag: op een zeker ogenblik worden de communicatie en logistiek door de uitgebreidheid hachelijk, en moet er gekozen worden voor consolidatie, met inbegrip van diplomatie en overleg met de overkant. Alle aspirant-wereldrijken zijn ten onder gegaan aan expansiedrift en onvermogen om zijn grenzen te stellen. Napoleon en Hitler toonden aan dat het zelfs heel snel kan gaan.

Ziezo, probleem nr. 1 opgelost: creatie van een voldoende groot moslimreservaat, dat zij gerust kalifaat of Heilig Islamitisch Rijk mogen noemen, het zal me worst wezen. Natuurlijk zal er altijd nog wat osmose plaats grijpen van terroristen die het Westen met geweld willen bekeren, maar dat moet toch beheersbaar zijn via een consequente grenzenpolitiek.

Een Afrikaans Utopia: nieuwe groeipool en place-to-be voor harde werkers

Daarmee is natuurlijk niet alles geregeld, want echte economische migranten (het overgrote deel dus) hebben aan religie geen boodschap. Ik stel daarom de oprichting van een tweede opvangzone voor, ergens in Centraal-Afrika – waarom niet het huidige territorium van een failed state als de Centraal-Afrikaanse Republiek.

Opzet: onder de hoede van de VN een nieuw thuisland creëren voor economische en politieke vluchtelingen wereldwijd, die zich willen schikken naar een democratisch-pluralistisch-seculier maatschappijmodel. Een multiraciale vrijstaat met een liberale grondwet en een sterk sociaal zekerheidssysteem, eventueel zelfs vanuit het basisinkomen.

Dit moet een veerkrachtige, ecologisch duurzame economie opleveren, gelinkt aan de onze (vooral export van landbouwproducten), een groeipool die ontheemden aantrekt die de handen uit de mouwen willen steken, wie weet zelfs jonge Europeanen met knowhow. Noteer inderdaad dat nu al gediplomeerde Portugezen wegtrekken naar de oud-kolonie Angola omdat ze daar meer perspectieven hebben dan in het nagenoeg bankroete thuisland.

Dit postkoloniaal Utopia kan gelden als testmodel voor grote socio-politieke veranderingen die misschien ook bij ons ingang kunnen vinden. Maar vooral zal het de migratiedruk op Europa enorm verminderen, en ontstaat er een ‘beloofde land’ dat ook echt iets belooft en een perspectief biedt aan ontheemden wereldwijd. Geraakt het New Utopia vol? Creëer er dan een tweede, op de puinen van een andere kapotte en economisch failliete staatsstructuur.

Ziezo, wilde dromen out of the blue. Hoe fantastisch ze ook lijken, nietsdoen is geen optie, en het huidige politieke dagjesdenken, zowel ter linker- als ter rechterzijde, is weerzinwekkend. Migratie is onvermijdelijk, het is een natuurlijk fenomeen zoals de wet van de communicerende vaten. Maar leiden, begeleiden, kanaliseren, het aanleggen van bekkens, is wel mogelijk. Liever deze ingenieuze hydrologie dan de chaos van bootdrenkelingen. We zullen op mondiaal vlak aan inventieve nation-building moeten doen om de puzzel terug in elkaar te leggen. Humanisme moet niet alleen met het hart maar vooral ook met verstand beoefend worden.

 

Johan Sanctorum is filosoof, publicist, blogger en Doorbraak-columnist.

Johan Sanctorum (°1954) studeerde filosofie en kunstgeschiedenis aan de VUB. Achtereenvolgens docent filosofie, tijdschriftuitgever, theaterdramaturg, communicatieconsultant en auteur/columnist ontpopte hij zich tot een van de scherpste pennen in Vlaanderen en veel gevraagd lezinggever. Cultuur, politiek en media zijn de uitverkoren domeinen. Sanctorum schuwt de controverse niet. Humor, ironie en sarcasme zijn nooit ver weg.

Commentaren en reacties