Eerder dit jaar vloog een klinisch psycholoog naar Brussel om zo’n 6.000 mensen toe te spreken in Vorst Nationaal over de relevantie van Bijbelse verhalen voor goed bestuur. U leest het goed: een lezing door een psycholoog die zo'n massa mensen aantrekt! De man in kwestie? De beroemde en beruchte Canadees Jordan B. Peterson. Hemzelf kreeg Doorbraak nog niet te pakken. Zijn dochter konden we wel spreken In de afgelopen zeven jaar heeft Jordan Peterson zich ontwikkeld van een zachtmoedige…
Niet ingelogd - Plus artikel - log in of neem een gratis maandabonnement
Uw Abonnement is (bijna) verlopen
Uw (proef)abonnement is verlopen (of uw browser weet nog niet van de vernieuwing)
Eerder dit jaar vloog een klinisch psycholoog naar Brussel om zo’n 6.000 mensen toe te spreken in Vorst Nationaal over de relevantie van Bijbelse verhalen voor goed bestuur. U leest het goed: een lezing door een psycholoog die zo’n massa mensen aantrekt! De man in kwestie? De beroemde en beruchte Canadees Jordan B. Peterson. Hemzelf kreeg Doorbraak nog niet te pakken. Zijn dochter konden we wel spreken
In de afgelopen zeven jaar heeft Jordan Peterson zich ontwikkeld van een zachtmoedige academicus met een twijfelachtige kledingstijl tot een publieke intellectueel in driedelig pak die sportstadions vult. Vanwege zijn standpunten over sociale kwesties evolueerde de Canadese professor tot een progressieve bête noir, een bliksemafleider voor linkse journalisten, politici en, meer recentelijk, het College of Psychologists of Ontario.
Tijdens de beproevingen die gepaard gingen met zijn onwaarschijnlijke rise to fame had Peterson het geluk dat zijn vrouw, zoon en dochter zijn trouwste supporters waren. Zijn dochter Mikhaila stapte inmiddels uit de schaduw van haar vader. Als presentatrice van de Mikhaila Peterson Podcast heeft ze zich ontpopt tot een onafhankelijke, invloedrijke stem in het openbaar debat.
Je bent een drukke zakenvrouw, Mikhaila. Je bent ook getrouwd en moeder van een dochtertje. Wat vind je van de zogenaamde tradwife-trend, waarbij vrouwen, vaak twintigers of dertigers, ‘traditionele genderrollen’ promoten op sociale media?
Mikhaila Peterson: ‘Heel positief maar weinig verrassend. Decennialang werd vrouwen wijsgemaakt dat ze hun wens om een gezin te stichten opzij moesten zetten ten gunste van professioneel en financieel succes. De jongere generatie vrouwen, die, bij gebrek aan een beter woord, de huisvrouwlevensstijl ‘verheerlijkt’, biedt een welkome en langverwachte terugslag tegen dat idee.’
‘Ik kreeg mijn dochtertje toen ik 24 was en moeder zijn is ongetwijfeld de meest uitdagende job die ik ooit gehad heb. Ik geloof dat de maatschappij de rol van ouders, vooral die van moeders, oneerlijk heeft gemarginaliseerd, ondanks het feit dat het de meest cruciale baan ter wereld is. Mijn vader adviseerde me altijd dat als ik kinderen wilde, het beter was om dat op jonge leeftijd te doen, omdat de kans groot is dat je er spijt van krijgt als je wacht tot je ouder bent.’
Tijd is de grootste vijand van een moeder in spe?
Peterson: ‘Er zijn veel vrouwen die hun wens om een gezin te stichten uitstellen, zichzelf geruststellend dat ze ‘nog tijd hebben’. Maar als ze dan toch besluiten een gezin te stichten, vaak eind dertig, moeten ze afrekenen met vruchtbaarheids- en zwangerschapsproblemen.’
‘Kinderen opvoeden is een uitdaging, of je nu vijfentwintig of vijfendertig bent. Maar het geloof dat een succesvolle carrière en een imposante bankrekening voorwaarden zijn voor een gelukkig gezin, is gewoon niet waar. Vrouwen worden voorgelogen.’
Denk je dat het kerngezin – moeder, vader en kinderen – nog langer de maatschappelijke norm is?
Peterson: ‘In elke functionerende samenleving zijn er normen die men zowel op maatschappelijk als op regeringsniveau promoot als het waard na te streven. Gezonde samenlevingen erkennen uitzonderingen op die normen, maar wat ze niet doen is de normen zelf afvoeren. Ze gooien het kind niet met het badwater weg.’
‘De populariteit van de ‘tradwife‘-trend is alleen maar het meest zichtbare aspect van een grotere verschuiving, tenminste in Noord-Amerika en vooral onder jongeren. Ze trouwen op jongere leeftijd en krijgen snel daarna kinderen; dat is een punt van trots geworden. En ja, ze omarmen meer traditionele rolpatronen. De belangrijkste taak van een vrouw is het maken en grootbrengen van kinderen. Dat is de norm. Niet alle vrouwen zijn geroepen om moeder te zijn, maar de meeste wel. En een gezonde samenleving zou dit verlangen moeten aanmoedigen in plaats van ontmoedigen.’
De olifant – of zilverruggorilla – in de kamer: de controversiële influencer Andrew Tate. Progressieven mogen hem niet, maar ook onder conservatieven bestaat er een duidelijke kloof tussen mensen die hem zien als een positieve kracht en mensen die hem zien als een onwelkome, contraproductieve afleiding. Jouw gedachten?
Peterson: ‘Zijn juridische problemen even buiten beschouwing gelaten, weet ik niet of zijn boodschap van netto nut is voor de maatschappij. Kijk, ik ben ervan overtuigd dat jonge mannen rolmodellen nodig hebben die hen vertellen dat ze sterk moeten zijn en voor zichzelf moeten zorgen. Dat is prima.’
‘Zijn grootste nadeel is volgens mij zijn onbestaande focus op gezinsgerichtheid. Ik denk niet dat hij vrouwen ziet als gelijkwaardige partners in een relatie. Hij lijkt er vooral op gericht om mannen te helpen sterkere en betere versies van zichzelf te worden, maar ik ben niet zeker van zijn uiteindelijke doel. Ik geloof dat een gezin stichten en bijdragen aan de maatschappij dat doel is, maar ik weet niet of hij het daarmee eens zou zijn.’
‘Dat gezegd zijnde: ik verkies Tate boven de ruggengraatloze mannen die tegenwoordig de westerse samenleving lijken te domineren, al is dat misschien niet zo’n hoge lat (lacht).’
In een minder ruggengraatloze maatschappij zou iemand als Tate niet beroemd zijn geworden?
Peterson: ‘Absoluut, en hetzelfde geldt voor mijn vader. Pap wordt soms bekritiseerd omdat hij niets nieuws of verfrissends zou zeggen. Maar als dat klopt, waarom heeft hij dan miljoenen boeken verkocht en hoe kan hij duizenden mensen naar zijn lezingen lokken? Hij zegt duidelijk ware dingen, ja, maar ze zijn niet langer alledaags. Als mannen niet zo verloren waren, zou pap gewoon een professor in Toronto zijn en Tate een gepensioneerde kickbokser die in Roemenië woont.’
‘Mannen zouden min of meer al de personen zijn die mijn vader zegt dat ze moeten zijn. Het feit dat ze iemand zoeken om hen dingen te vertellen waarvan ze diep van binnen al weten dat ze waar zijn, laat zien hoe hard ze dwalen in deze progressieve samenleving.’
De populariteit van je vader heeft hem in de problemen gebracht met de Canadese overheid en onlangs met het College of Psychologists of Ontario. Als ik het goed begrijp moet Dr. Peterson een ‘heropvoedingscursus’ voor sociale media volgen?
Peterson: ‘Ja, en als hij de cursus niet volgt, nemen ze hem zijn licentie af.’
Ze moeten behoorlijk serieus bewijs van wangedrag hebben?
Peterson: ‘Dat hebben ze niet. Kijk, in Canada maken miljoenen mensen deel uit van zogenaamde gereguleerde beroepen. Deze beroepen hebben regelgevende organen, meestal samengesteld uit beroepsuitoefenaars, die quasi-overheidsgezag hebben over hun collega’s. Normaal gesproken dienen deze organen om de beroepsbeoefenaren en natuurlijk de cliënten, de patiënten, te beschermen. Maar al die mensen, één voor één, die geklaagd hebben bij het College over mijn vader, zijn figuren die nog nooit met hem in dezelfde ruimte waren. Ze vinden zijn tweets niet leuk, dat is alles. Belachelijk.’
Anderzijds staat Dr. Peterson op Twitter bekend als nogal, laten we zeggen, ‘bot’.
Peterson: ‘Ik denk dat hij de eerste is om dat toe te geven. Maar het College wordt niet verondersteld een sociale media-monitor te zijn die reageert op klachten van mensen die geen flauw idee hebben wie pap is.’
‘Het zou naïef zijn om deze vervolging niet te erkennen voor wat het is: een politieke afrekening. Hij heeft dingen gezegd over de Canadese regering die gezegd moesten worden. Sommige van de klachten komen trouwens van mensen in de regering, iets wat je zou associëren met communistisch China, niet met het “Vrije Westen”.’
‘Pap gaat in beroep tegen de beslissing, maar ik heb niet veel vertrouwen in het Canadese rechtssysteem. Veel rechters hebben de woke-agenda van ganser harte omarmd, dus ik weet zeker dat ze graag de kans krijgen om hun ideologische vijand op heropvoedingscursus in te sturen en door het stof te doen gaan.’
Je vader werd voor het eerst bekend door zijn kritiek op transgenderisme.
Peterson: ‘Dat is natuurlijk het meest in het oog springende voorbeeld. Pap heeft het idiote idee dat meisjes van veertien hun gezonde borsten niet mogen laten verwijderen en gesteriliseerd mogen worden. Gek, nietwaar? Ik ben ervan overtuigd dat dit een van die dingen is waar we over een paar jaar op terug kijken en zullen zien hoe slecht we die kinderen hebben behandeld.’
‘Zijn fundamentele argument is dat professionals in de gezondheidszorg de vrijheid moeten hebben om hun patiënten te behandelen volgens de beste praktijken zoals zij die begrijpen. Hij gelooft niet dat jonge mensen die worstelen met genderdysforie “bevestigd” moeten worden en op weg gezet moeten worden naar een geslachtsveranderende operatie. De richtlijnen van het College over deze kwestie zijn verkeerd, maar je ertegen uitspreken plaatst je in hun vizier.’
Aan de andere kant kan hij dat vizier verwijderen door zijn licentie op te geven. Niemand dwingt hem om een vergund psycholoog te zijn.
Peterson: ‘Natuurlijk, maar wat is het verschil tussen dat en iemand verbieden zijn beroep uit te oefenen? In het geval van mijn vader, een beroep waarvoor hij bij uitstek gekwalificeerd is. Hij is al tientallen jaren een clinicus, heeft een doctoraat en heeft gedoceerd aan Harvard en de Universiteit van Toronto. Hij is goed in wat hij doet. Maar hij heeft de verkeerde opvattingen, en daarom zien ze hem liever gemuilkorfd – van al het goede dat hij doet trekken ze zich niets aan.’