N-VA neemt flauwe bocht

Het Laatste Nieuws had een gesprek met Bart De Wever. Dat is altijd nieuws. Daarin zegt de N-VA-voorzitter dat de N-VA het confederalisme op zak houdt tot op de verkiezingsavond van 2019. De partij zal geen communautaire campagne voeren. Economie. Veiligheid. Identiteit. Dat worden de drie pijlers.

Niets nieuw

De N-VA heeft al eerder de analyse gemaakt dat op het communautaire niets te winnen valt. De communautaire kiezers hebben ze al, en de communautaire kiezers die ze nu niet hebben, zullen ze nooit hebben. En daarbij, hoeveel procent van hun verkiezingsresultaat zijn dat, die communautaire kiezers? Die bocht is al met Bracke gemaakt. De rest is een rechte lijn, met hoogstens een flauwe bocht. De weg die zich aanpast aan het veranderende landschap.

De vorige verkiezingen, in 2017,  stond het sociaaleconomische centraal en het communautaire op de achtergrond. De boodschap zal nu zijn dat er sociaaleconomisch een enorme afstand is afgelegd. De N-VA gaat door op dat pad van sociaaleconomische hervormingen, maar de tijden zijn veranderd. Er staan andere punten op de politieke agenda dan enkel het sociaaleconomische.

De keuze voor de centrale thema’s is logisch. Veiligheid, identiteit en economie zijn punten die ze al eerder hebben geclaimd. Veiligheid hebben ze stukje voor stukje veroverd op het Vlaams Belang, geen enkel andere partij leek geïnteresseerd, terwijl het nu midden in de publieke discussie staat. Het thema identiteit is in het publieke debat bijna eigendom geworden van de partij. Hoe hard, alweer Vlaams Belang dat ook naar zich probeert te trekken. Ook het thema migratie, dat op de kruising ligt tussen veiligheid en identiteit, is op het publieke forum in handen van de N-VA, meer bepaald draait het daar rond Theo Franken. Schrijf maar op dat die sterk zal uitgespeeld worden in de campagne.

N-VA mist een kans

Dat betekent niet dat het toe te juichen is. De N-VA heeft in het communautaire haar verantwoordelijkheid niet genomen. Ze is de grootste ‘V-Partij’ die er ooit is geweest, maar heeft nagelaten het thema op de politieke agenda te houden of te brengen. Erger nog, ze heeft ervoor gekozen om het communautaire in de diepvries te stoppen. Na bijna vier jaar stilte komt ze dan tot de conclusie dat niemand wakker ligt van ‘het communautaire’. Tja.

Het is een grote gemiste kans. Want de drie thema’s die de N-VA naar voren brengt economie, veiligheid en identiteit zijn communautair. Als de N-VA echt verandering wil doorvoeren, dan moet ze de structuren van België aanpakken. Zoals België vandaag gestructureerd is, is die verandering een quasi onmogelijke zaak. Na die jaren regeringswerk zullen ze dat zelf maar al te goed weten.

De N-VA is groot geworden door de koppeling van het sociaaleconomische aan het communautaire. De analyse dat de malaise werd veroorzaakt door de Belgische structuur. Dat is nu na de zesde staatshervorming nog altijd zo. Maar gek genoeg hoor je de N-VA daar nooit over. Zonde, het is een enorme gemiste kans om de Vlamingen op de echte communautaire problemen te wijzen, de inconsequenties, de tegenwerking, de enorme verspilling van tijd en geld, de rem op de ontwikkeling en de overkill aan bestuursniveaus. Het communautaire, dat is niet enkel Linkebeek of Zaventem. Dat is goed en efficiënt bestuur, democratie, economie, veiligheid en identiteit. Of zoals de N-VA in een corrigerend bericht op haar website liet weten ‘alleen confederalisme biedt een structurele waarborg dat de Vlaamse kiezer het beleid krijgt waar hij of zij voor stemt.’

Afhankelijk

‘Ons communautair lot hebben we niet in eigen handen. We zouden gek zijn, mochten we onze tegenstrevers een cadeau doen door te focussen op een ambitie waarvoor we afhangen van de verkiezingsuitslag’. Dat is volgens De Wever in Het Laatste Nieuws de reden om niet communautair uit te pakken. Het is een drogreden. Want ook voor alle andere realisaties is de N-VA afhankelijk van de kiezer en de verkiezingsuitslag. Of dacht hij zijn migratieprogramma te realiseren met de PS, de CDh en de PTB? Of met de CD&V en de Open VLD? Kom nu.

Want de N-VA kan nooit echt afstand nemen van het communautaire. De andere partijen zullen De Wever willen ontmaskeren en ‘de buitenspelval openen’. Ze zullen de N-VA altijd blijven confronteren met hun communautaire programma. Altijd zullen ze zeggen dat je met een stem op de N-VA toch niet zeker weet wat ze er communautair zullen mee doen. ‘Je stemt voor veiligheid en ze splitsen het land’. Ik hoor het Calvo zo zeggen.

Tegenwind kwam er vanop de website van de N-VA zelf. ‘Confederalisme blijft de kern van het programma van de N-VA’. ‘Alle commotie en stemmingmakerij in de media ten spijt’, blijft de boodschap toch dezelfde: ‘Maar tot de kiezer de kaarten heeft geschud, aan beide kanten van de taalgrens, zal de nadruk in de N-VA-campagne dus liggen op het economisch herstelbeleid, op veiligheid en op het beschermen van onze manier van leven in Vlaanderen.’

Beginsel

Ook al is de N-VA een heel grote partij geworden, lang niet elke mandataris is een Vlaams-nationalist of flamingant. Toch zitten aan de top nog altijd mensen aan wiens Vlaamse overtuiging ik niet wens te twijfelen. Wat je ook allemaal ziet of hoort. Er blijft altijd een beetje hoop. Misschien is dat naïef. Maar de ware lakmoesproef komt in 2019. Dan zal blijken of dé strategie van dé partij (zoals militanten dat zeggen) echt verandering kan opleveren, echt meer autonomie naar Vlaanderen zal brengen. Echt een verandering. Als het dan niet gebeurt dan heeft de strategie gefaald. Dan heeft N-VA bestuurd, ten goede of ten kwade, afhankelijk van uw sociaaleconomische obediëntie. Dan heeft Vlaanderen ongeveer het bestuur gekregen waarvoor het stemde. Dan is de N-VA uitgegroeid tot een nieuwe Vlaamse volkspartij, ook een verdienste. Maar dan heeft ze niets van haar confederalisme of andere communautaire programma uitgevoerd, waar het de stichters in beginsel om te doen was.

Epiloog

Zoals zo vaak zal ook na 2019 de regeringssamenstelling bepaald worden in Wallonië. Misschien brengt de uitslag van de verkiezingen de splitsing van het land dichterbij dan verkiezingscampagne.