Opmerkingen vanuit Brussel over het BHV-akkoord

I Franstalige voorrechten geconsolideerd en uitgebreid

Wie de Franstalige pers erop naleest en de verklaringen van Laurette Onkelinckx op de RTBF beluistert merkt dat de Franstaligen zéér tevreden zijn over het voorlopig resultaat van de onderhandelingen. Ze kijken zelfs enigszins verwonderd naar het Vlaamse enthousiasme. Voor hun is het voornaamste opzet geslaagd: ‘le désenclavement’. Brussel zal niet langer een eiland in Vlaanderen zijn, maar wordt territoriaal verbonden met Wallonië, en dit op verschillende manieren en in concentrische cirkels:

–          Het allerbelangrijkste is natuurlijk het feit dat er een politieke link ontstaat tussen de inwoners van de zes faciliteitengemeenten die zullen kunnen blijven stemmen voor de Brusselse politici. Dit nieuwe kanton vormt de gedroomde corridor die Brussel met Wallonië verbindt.

–          Daarnaast zijn er voor het nieuwe gerechtelijke arrondissement Halle-Vilvoorde uitzonderlijke taalrechten uitgewerkt. Dat nieuwe gerechtelijk arrondissement wordt een tweetalige anomalie in het Nederlandse taalgebied.

–          Vervolgens is er de Région Métropolitaine, die zich uitstrekt over het hele grondgebied van de vroegere provincie Brabant. (Het is voorlopig nog niet duidelijk hoe die entiteit zal functioneren, maar ook al heeft ze maar een adviserende functie, ze bestaat).

Als het de bedoeling was om tot een vereenvoudiging te komen van de administratieve indeling van België door het laten samenvallen van de grenzen van taalgebieden, gewestgrenzen, provincies en arrondissementen, dan ziet men dat dit hoegenaamd niet het geval is. De situatie wordt veel complexer, met ongelijke rechten onder de burgers, telkens in het voordeel van de Franstaligen. In plaats van de taalgrens te beveiligen, is ze heel wat poreuzer geworden.

II Vlaamse rechten in Brussel teruggeschroefd

Er is geen sprake van een evenwichtig akkoord want, terwijl Franstalige inwoners van het Vlaams Gewest een politieke band houden met de Brusselse politieke klasse, wordt de politieke band tussen de Brusselse Vlamingen en de Vlaamse politieke klasse doorgeknipt. Komt daarbij dat zij op eigen kracht geen gekozene  meer zullen kunnen aanwijzen, tenzij misschien in ingewikkelde kartelformules, maar men ziet moeilijk alle Vlaamse partijen samenwerken aan een eenheidslijst.

Bovendien krijgt Brussel constitutieve autonomie. Het is een van de laatste juridische verschillen die er vandaag voor zorgen dat Brussel geen ‘région à part entière’ is. Met de erkenning van Brussel als gewest op gelijke voet met Vlaanderen en Wallonië erkent men tegelijk ook zijn recht op zelfbeschikking.

Het verhaal is nog niet afgerond. De onderhandelingsnota van Elio Di Rupo bevat nog een onuitputtelijke voorraad voorstellen die er allemaal zonder uitzondering op gericht zijn om de rechtspositie van de Vlamingen te ondermijnen (door de taalwet zo aan te passen dat de verplichte tweetaligheid van de ambtenaren wordt afgeschaft) en de bevoegdheden van de Vlaamse Gemeenschap te beknotten. Men wil immers allerlei duidelijk persoonsgebonden bevoegdheden aan het Brusselse Gewest toevertrouwen (of aan de GGC): arbeidsmarktbeleid, beroepsopleiding, kinderbijslag, gezondheidszorg, inburgeringsbeleid,…  Het weze opgemerkt dat daarbij een aantal bevoegdheden van de Vlaamse Gemeenschap afgepakt worden (inburgering en beroepsopleiding), precies op domeinen waar de Vlaamse gemeenschap de laatste jaren sterk op ingezet heeft.

Conclusie:

Kortom: buiten Brussel worden de grenzen eenzijdig in het voordeel van de Franstaligen herzien; binnen Brussel worden de Vlamingen meer en meer gemarginaliseerd. De Franstaligen hebben zich in de ideale juridische uitgangspositie gewerkt om hun plan B (Wallo-Brux) te realiseren conform de internationale rechtsorde. Ook al is het niet voor onmiddellijk, het separatisme (waarbij Vlaanderen Brussel verliest), komt een flinke stap naderbij.

Tegelijkertijd wordt er voor zorg gedragen dat de Franstaligen haast nergens rechten of taalrechten verliezen, terwijl dat voor de Vlamingen in Brussel wel het geval is.