Revolutie van rechts en intellectuelen in Vlaanderen tijdens het interbellum. Ideeënhistorische bijdragen

De periode tussen beide wereldoorlogen laat de geesten in Vlaanderen anno 2011 niet onberoerd. De grote strijd van de ideologieën die toen woedde tussen parlementaire democratie en de extremen van links en rechts, kan nog altijd rekenen op verwerking in ons collectief bewustzijn. Ook al omdat 1914-’18 niet alleen de oude orde op de helling zette, maar ook de ‘Vlaams-nationale kwestie in zijn volle omvang [deed] rijzen’ (p. 274). Olivier Boehme werpt een licht op het denken van intellectuelen in Vlaanderen die zich in hun zoektocht naar nieuwe zekerheden op sleeptocht lieten nemen door de ‘Revolution von rechts’ die vooral in de Duitstalige wereld opgang maakte. Sommigen belandden in het vaarwater van fascisme en nationaalsocialisme. In zijn panoramische ideeëngeschiedenis definieert de Vlaamse historicus de revolutie van rechts of  ‘konservative Revolution’ als een negatie van het samenlevingsmodel van de Franse revolutie, maar ook als de keuze voor een organische en hiërarchische maatschappijvorm. Boehme borstelt boeiende portretten van figuren zoals een Victor Leemans en een Max Lamberty. Bij Hendrik De Man, een van de grote denkers van het socialisme en als politicus man van de praktijk, haalt hij de interessante idee dat het er voor de Vlamingen op aan komt ‘niet te veel te verwachten van de staat, maar wel van de sociale en culturele inspanningen van het volk zelf’ (p. 188). Wie van de verwevenheid van politiek, maatschappij en denken houdt, vindt in dit boek zijn gading.