JavaScript is required for this website to work.

Staf De Clercq op weg naar een biografie

Katleen Van den Heuvel29/3/2015Leestijd 2 minuten
TitelStaf De Clercq op weg naar een biografie
AuteurPieter Jan Verstraete (red.)
UitgeverPieter Jan Verstraete
Onze beoordeling
Aantal bladzijden104
Prijs€ 17

In 2007 beviel Pieter Jan Verstraete van een eerste deel van wat een tiendelige reeks Cahiers Staf de Clercq moet worden. De ondertitel van de reeks spreekt voor zich: ‘Bijdragen ter bevordering van de studie van Staf de Clercq en tijdgenoten’. Hoewel bibliothecaris in Kortrijk om den brode, is het Verstraetes roeping biografieën te schrijven, vooral van Vlaams-nationalisten die de kant van de collaboratie kozen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast heeft hij nog een grote interesse voor Ierland, Friesland en allerlei autoritaire en fascistoïde figuren uit het interbellum. Iedereen zijn hobby.

Met zijn biografieën heeft hij al ontzettend belangrijk historiografisch werk verzet. Zijn boeken over Reimond Tollenaere, Odiel Spruytte en VNV-leider Hendrik Jozef Elias zijn stuk voor een stuk onmisbaar voor wie het interbellum in België bestudeert. Vorig jaar verscheen nog de vuistdikke biografie van Leo Vindevogel, oorlogsburgemeester van Ronse. Daarbij valt op dat elk boek, elke brochure van Verstraete in eigen beheer is uitgegeven. En toch verzorgd. We zien wel eens wat anders de revue passeren.

Zopas verscheen het negende deel van zijn Cahiers Staf de Clercq. Deze keer met een bijdrage van historicus Gui Van Gorp die uit zijn licentiaatsthesis een synopsis spitte van de katholiek-nationalistische Thomas De Backer, leider van vele Vlaams-nationalisten in de Kempen. Maar ook met een opvallend – helaas kort – interview met de chauffeur van De Clercq.

Van Gorps bijdrage toont net als de biografie van Vindevogel aan welke discussies en kuiperijen eraan te pas kwamen om binnen katholieke kringen een katholieke partij uit te bouwen, met uniforme kieslijsten. Christendemocraten, katholieke flaminganten en Vlaams-nationalisten waren te vaak dissident, en ook in de Kempen, waar Thomas De Backer met zijn katholieke achterban onderdak zocht bij de Frontpartij en later in kartel met het VNV van Staf de Clercq.

Verder dus een kort interview met de chauffeur van de VNV-leider die in 1942 overleed en werd opgevolgd door professor Hendrik Jozef Elias. Het stijl- en karakterverschil tussen beide opeenvolgende VNV-leiders wordt mooi gekenschetst door de chauffer. De Clercq kwam altijd vooraan zitten en sloeg een praatje, over het weer of de familie. Een sociale dorpsonderwijzer, dicht bij het volk. Elias daarentegen ging achteraan zitten, en keek amper om naar zijn chauffeur. Meneer de professor, verheven boven het volk.

Cahier nr. 9 omvat ook een biografische schets van de echtgenote van De Clercq. Daar leren we dat de erfgenamen van De Clercq in 1965 door de Belgische Staat een boete werden opgelegd van maar liefst 500 000 BEF. Omdat ze de kinderen waren van de VNV-leider. Alleen maar daarom. Ze hadden maar aan hun erfenis (in 1942) moeten verzaken, wat ze niet hadden gedaan. Hallucinant.

Ook de gevierde en gewraakte fotograaf Willy Kessels kreeg een biografische schets. En zonder vermelding van auteursrechten durfde Verstraete ook een portret van De Clercq over te nemen uit een recent Frans boek.

Het is nu uitkijken naar de feitelijk biografie van Staf De Clercq. Pieter Jan Verstraete belooft een tweedelige uitgave die in 2021 zou moeten verschijnen. Het aftellen kan beginnen.

 

U kunt Cahier nr. 9 bestellen door 17 euro over te schrijven op BE64 4627 2867 9152 van Pieter Jan Verstraete, 8500 Kortrijk.

Katleen Van den Heuvel (1972) is historica en filosofe en hoewel ze journalistiek studeerde geeft ze geschiedenis in het secundair onderwijs. Ze schrijft over geschiedenis, Europa, Verenigde Staten en media.

Meer van Katleen Van den Heuvel

‘De Belg’ is géén botte afrekening met Christian Van Thillo en zijn mediarijk, zoals de eerdere (en toekomstige) boeken van Guido Van Liefferinghe. Maar blij zal hij er zeker niet mee zijn.

Commentaren en reacties