The referendum show must go on

Zoals eerder voorspeld, laten de catalanisten het opschorten van het onafhankelijkheidsreferendum niet aan hun hart komen. Dinsdagavond betoogden tienduizenden Catalanen in de regen voor gemeentehuizen en gebouwen van instellingen allerlei. Minister-president sprak honderden burgemeesters van gemeenten toe, die wel van plan zijn het referendum te organiseren. En vrijdag beslisten de pro-referendumpartijen om gewoon door te gaan met de oorspronkelijke plannen.

Het opschorten van het referendum door het Spaanse Grondwettelijk Hof mag dan in de realiteit betekenen dat het referendum verboden is, in Catalonië luisteren ze niet meer naar Madrid.

Vertegenwoordigers van de centrumrechtse regeringspartij CiU, de links-republikeine ERC, de extreem-linkse CUP en het Groen-linkse ICV-EUiA beslisten vrijdagnamiddadg samen met de Catalaanse regering het referendum spijts het centralistische verzet toch te laten doorgaan op 9 november. Daarenboven wordt in een gezamenlijke mededeling aan het Grondwettelijk Hof gevraagd ‘zo snel als mogelijk de opschorting op te heven van de wet op het organiseren van volksraadplegingen en met betrekking tot het decreet om het referendum te organiseren’.

Eerder deze week – na de uitspraak van het constitutoneel hof – waren de voorbereidingen voor het referendum door de regering stopgezet. Maar de massale steunbetuigingen van de burgerinitiatieven en de steun van zowat alle Catalaanse gemeenten (920 van de 947) deden, als verwacht, de kar keren. Sinds zaterdag wordt er gewoon verder gewerkt. Alsof er niets is gebeurd.

En ook de peilingsbureaus spelen een rol in dit debat, zoals eerder ook in Schotland. Eerder dan naar een Si of No voor onafhankelijkheid te peilen, werden Catalanen nu bevraagd of het referendum moest blijven doorgaan of niet. 70,8 % wil doorgaan met de raadpleging, 22,9 % wil dat de regering ervan afziet, 6,4 % is onbeslist.

Door de massale steunbetuigingen van de Catalanen (tijdens hun nationale feestdag op 11 september), hun gemeenteraadsleden en regering, schat The Economist de beweging voor het onafhankelijkheidsreferendum zeer hoog in. Weinig actuele burgerinitiatieven scoren zo hoog op een democratieschaal, als de Catalaanse. En ook Harvard Political Review analyseert het gebeuren: ‘Het meest principiële grondslag van liberale democratie is het burgerrecht om af te zien van een regering die faalt de belangen van haar burgers te dienen, en in de plaats een meer efficiënte uit te bouwen. Er zijn maar weinig betere hedendaagse voorbeelden van zo’n situatie dan de eenzijdige economische relatie van Catalonië met de centrale Spaanse regering,’ zo stelt het gezaghebbende politieke blad. ‘Of ze nu beslissen te blijven of te vertrekken, de Catalanen moeten op z’n minst de mogelijkheid krijgen om over hun eigen lot te beslissen.’

Ondertussen noemt de Italiaanse krant Il Giornale de strijd tussen Barcelona en Madrid onomwonden een verbale Secessieoorlog.

Wordt vervolgd.