Schotland wint sowieso

Op 18 september 2014 trekken de Schotten naar het referendumhokje om ‘ja’ of ‘nee’ aan te kruisen voor een onafhankelijk Schotland. Ter voorbereiding van een mogelijke onafhankelijkheid heeft de Schotse vice-eerste minister Nicola Sturgeon (SNP) plannen ontvouwd om een grondwet te introduceren in een mogelijk onafhankelijk Schots koninkrijk. De overgang van een Brits naar een zelfstandig Schotland wordt gedateerd op 24 maart 2016. Tegen dan moeten alle formaliteiten afgerond zijn (zoals het intrekken van ‘The Union with England Act 1707‘). Het voorstel van de SNP-regering spreekt over een interim grondwet die van kracht zou zijn tot er een definitieve versie wordt uitgevaardigd. Het Verenigd Koninkrijk moet zich tegen dan volledig teruggetrokken hebben uit het Schotse grondgebied (het nucleaire ‘Trident’-raketprogramma van het Britse leger incluis).

De Paus, de president en de tovenaar

Het ‘nee-kamp’ heeft ondertussen ook niet stilgezeten. De opmerkelijke steun van onder meer de Paus (cfr. Doorbraak gisteren), die een onderscheid maakt tussen een onafhankelijkheidsstreven op basis van emancipatie (bv. de Verenigde Staten) en op basis van puur separatisme. Bij dat laatste gaf hij Schotland als voorbeeld. Franciscus merkte wel op dat er ‘naties zijn met zo verschillende culturen dat ze niet eens te lijmen zijn’. Ook president Barack Obama liet doorschemeren dat hij liever geen onafhankelijk Schotland ziet, hoewel het uiteindelijk een beslissing is die ligt bij ‘the folks there‘, aldus de president. Ook de miljoenendonatie van auteur J.K. Rowling (bedenker van de Harry Potter-reeks) voor het unionistische kamp genoot veel aandacht. Zelfs zoveel dat de politie nu een onderzoek is gestart naar de veelvuldige aanvallen van laster.

De ‘Better Together‘-partijen maakten elk op zich plannen bekend voor een verdere devolution – dus minder unitair maken – van het VK na het referendum. Mochten de Schotten voor de Unie kiezen, dan krijgen ze sowieso meer vrijheid. Dit gaat van voorstellen voor een splitsing van een groot deel van de sociale zekerheid tot een schrapping van de Act of Union ten voordele van een Verklaring tot Federalisering.

No to Cameron

In de marge werd een opmerkelijke peiling bekend gemaakt. De figuur van David Cameron (Brits premier met Schotse roots) duwt een groot percentage van de Schotten naar het ja-kamp. Vooral het idee van een rechts beleid stoot de links kiezende Schotten af. Bij het vooruitzicht van een nieuwe Tory regering in Londen na de algemene verkiezingen van mei 2015, kiest een nipte meerderheid voor een onafhankelijk Schotland.

De laatste peilingen tonen nog altijd een voorsprong voor het afwijzen van die onafhankelijkheid, zo’n 46% tegenover een 36% pro-kiezers. Interessant zijn de twijfelaars die om en bij 21% van de stemmen uitmaken en daarmee de toekomst van Schotland en de Britse Unie zullen bepalen.

Foto: (c) Reporters