Seks op 14 als fetisj

Sabien Lahaye-Battheu (Open Vld) heeft een wetsvoorstel klaar om komaf te maken met de discriminatie van de 14- tot 16-jarigen. Ze deed haar verhaal in De Morgen (26 mei 2015). Seks moet volgens Open Vld wettelijk toegestaan zijn vanaf 14 jaar, als de partner maximaal vijf jaar ouder is.

Maatschappelijk aanvaardbaar

De vraag die me bezighoudt is: waarom? Waarom moet dat zonodig? Er is een schemerzone in de wet voor de leeftijdscategorie tussen 14 en 16 jaar en die moet weggewerkt worden. Goed, maar in welke richting? Seksuele meerderjarigheid blijft vanaf 16, of wordt door een wetsaanpassing de facto verlaagd tot 14 jaar. Volgens Open Vld is seks verbieden onder de 16 niet meer van deze tijd. Dat schijnt gebaseerd te zijn op een wet uit 1867, nooit een goede aanbeveling voor een wet in de Wetstraat. Volgens Kamerlid Sabien Lahaye-Battheu komt die wet ‘niet meer overeen met wat wij vandaag als maatschappij aanvaardbaar vinden’. Pardon? Wat wij vandaag als maatschappij aanvaardbaar vinden? Mevrouw Lahaye-Battheu bedoelt dat zij dat niet meer aanvaardbaar vindt. Gelieve dat dan ook zo te zeggen in plaats van je te verstoppen achter ‘dé maatschappij’. Een persoonlijke overtuiging wordt hier zo maar uitvergroot als een algemeen gedragen idee.

De uitspraak van het Open Vld-Kamerlid is niet alleen misleidend, ze is ook gewoon fout. Want in dezelfde media die de aankondiging van de Open Vld publiceerden, stonden verwijzingen naar een onderzoek van het VTM-programma Telefacts bij duizend Vlamingen. Op Newsmonkey vermelden ze dat zo: ‘Slechts één op vijf vindt dat de wet moet worden aangepast. En nog eens één op vijf is zelfs van mening dat 16 jaar nog te vroeg is’. Dat lijkt niet echt op de maatschappelijke verwerping van een oude wet zoals Sabien Lahaye-Battheu dat beschrijft.

Trauma

In De Ochtend had het liberale Kamerlid nog een argument: ‘Heel wat jongeren zitten in de grijze zone tussen 14 en 16 jaar oud. Dat moeten we opklaren. De relaties die zij willen beleven, moeten we hen laten beleven.’ Opvallend is toch hoe een gedrag hier met gemak genormaliseerd dient te worden. Het is toch niet zo dat de wet zomaar elk gedrag moet volgen en wettelijk moet indekken, of wel? Trouwens op welk gedrag wijst het Kamerlid hier? Waarschijnlijk verwijst ze naar onderzoek waaruit blijkt dat jongeren gemiddeld tussen de 15 en de 18 jaar seksueel actief worden. De leeftijd bij meisjes (16 jaar) ligt iets lager dan bij jongens (17 jaar). Het jongste uiterste van die curve is de 13,5% die jonger is dan 14 die seks heeft, het andere uiterst is de 11% die ouder is dan 18. Mij rest de vraag waarom die jongste groep normatiever zou zijn dan die oudste groep. We zouden met hetzelfde gemak die jongste uitersten in de curve kunnen ‘problematiseren’

Je kan eigenlijk met die cijfers even goed besluiten dat die seksuele meerderjarigheid vanaf 16 goed is. De gemiddelde leeftijd ligt op de wettelijke leeftijd en een enquête wijst uit dat de Vlaming die verandering niet wil. Aan welke nood moet die wet dan tegemoet komen? In De Morgen krijgt die vraag een antwoord: ‘Stel: een vijftienjarig meisje begint een seksuele relatie met een jongen van achttien. Voor heel wat ouders of vrienden is dat geen schande. Toch is die relatie bij wet verboden. Dat heeft soms traumatische gevolgen. “Denk aan een emotionele vader die zijn dochter betrapt en meteen de politie belt.” Zegt Wim Van de Voorde van Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid. ”Tot een veroordeling komt het zelden, maar intussen is het parket wel ingeschakeld. Dat kan bijzonder traumatisch zijn voor die jongeren.”’ Je stelt je toch spontaan de vraag over hoevele duizenden getraumatiseerde jongeren mijnheer Van de Voorde het hier heeft. Het is een pseudo- probleem dat amper voorkomt en wordt opgeblazen tot een belangrijk argument. Het lijkt meer een moreel verwijt naar die ouderwetse vader die vindt dat zijn dochter te jong is om in bed te duiken, terwijl ‘heel wat mensen dat geen schande vinden’, eigenlijk is het mijnheer Van de Voorde die dat geen schande vindt. Waarom zou die vader dat niet mogen denken? Volgens mij heeft hij als opvoeder nog altijd het goed recht om te vinden of zijn dochter al dan niet te jong is voor een seksuele relatie. ‘Voor heel wat mensen is dat geen schande.’ Nog eens, wanneer en waarom wordt een bepaald gedrag normatief en wat wil de Open Vld met dit wetsvoorstel bereiken?

Banalisering

Open Vld verhoogt de druk op jonge mensen om op jongere leeftijd seksueel actief te worden. Wat wint onze maatschappij daar eigenlijk mee? Wat winnen jongeren met het signaal van de wetgever dat je er vanaf je 14de mag (en dus ook moet?) aan beginnen? Is er trouwens al onderzoek gebeurd naar die 13,5 procent die voor hun 14de seksueel actief waren? Evalueren ze dat zelf positief?

Zal de Zweedse coalitie dit voorstel van de Open Vld volgen? Doen ook CD&V en N-VA vrolijk mee in een wettelijk opbod in het overseksualiseren van de maatschappij? Onze maatschappij kampt nu al met een overseksualisering met  de banalisering van de seksualiteit als gevolg. Seks is niet meer iets bijzonders tussen twee mensen die elkaar graag zien; seksualiteit wordt een soort gezelschapsspel ‘van 14 tot 104 jaar’. Je moet het gespeeld hebben, liefst met zoveel mogelijk mensen. De wetsaanpassing ondersteunt die visie op seksualiteit, volgens mij een foute visie. Het is een fout signaal van de wetgever naar de maatschappij, omdat ze de banalisering van de seksualiteit normaliseert.

De vraag is natuurlijk of Open Vld hier niet voor zijn beurt spreekt en de coalitiepartners in snelheid pakt. In het regeerakkoord staat (p. 87): ‘De wetgeving omtrent de leeftijd van seksuele meerderjarigheid zal worden geharmoniseerd.’ Afwachten of de Zweedse coalitie dat zoals Open Vld interpreteert als een de facto verlaging van de seksuele meerderjarigheid naar 14 jaar.

Hallo CD&V? Quid N-VA? Wordt vervolgd.

Foto © www.sabien-lahaye-battheu.be