Bijna 600 dagen geleden viel de regering-Michel over het Marrakeshpact. Meer dan 400 dagen geleden gingen we stemmen. Sindsdien is er geen volwaardige federale regering meer. Nooit stemde Wallonië linkser, nooit stemde Vlaanderen rechtser. Uit de opstelsom van die twee democratieën is gewoonweg geen Belgisch compromis meer mogelijk. Maar precies dat blijkt iedereen te ontkennen. Dat heeft een aantal redenen.

België te verschillend voor één beleid

De voorbije decennia is de unitaire Belgische staat in zes staatshervormingen veranderd naar een federale structuur. Dat is niet het resultaat van regionalistische scherpslijperij, maar komt gewoon uit de realiteit voort. Wallonië en Vlaanderen zijn immers niet alleen cultureel, maar ook politiek, sociaal en economisch te verschillend om één federaal beleid op te enten. Bijvoorbeeld, in Wallonië is werkloosheid een probleem (vraag naar arbeid) in Vlaanderen werkzaamheid (aanbod van arbeid). Eenzelfde Belgische oplossing kan onmogelijk beide problemen tegelijkertijd oplossen.

Er worden ook andere ideologische keuzes door de burger gemaakt. De Waalse kiezer verkiest linkse partijen die meer migratie willen, de Vlaamse kiezer doet precies het omgekeerde, die wil via rechtse partijen vooral minder migratie. Opnieuw kan één beleid niet geven aan beide democratieën waar men voor stemde.

Regionalisering is democratisering

Wie bevoegdheden regionaliseert, kan dus zijn kiezer veel gemakkelijker en coherenter beleid teruggeven waarvoor die kiezer ook gestemd heeft. Dat is de reden waarom zowel in Vlaanderen als Wallonië al lang een regering in het zadel is, terwijl het Belgische niveau blokkeert. Immers, wie federaal bestuurt, moet dus altijd of de Vlaamse of de Waalse kiezer bedriegen of negeren.

De voorbije 13 jaar hebben we niet alleen drie jaar geen volwaardige regering gehad, maar toen er wel een regering was, bleek deze ofwel zonder meerderheid in Vlaanderen (Di Rupo I) of Wallonië (Michel I) te moeten besturen. De regeringen daarvoor, Verhofstadt in de jaren ’90 of Leterme in de jaren ’00 beloofden beiden meer Vlaanderen, maar om Belgisch te kunnen besturen, deden ze precies het omgekeerde. Ze moesten hun Vlaamse kiezers bedriegen om Belgisch te besturen.

Het geld is op

Terwijl Nederland de voorbije jaren overschotten boekte en haar staatsschuld zag dalen tot amper 50% van het BBP, bleef België gewoon de schulden verder opstapelen tot meer dan 100%. Het financieel rapport van 5 jaar kracht van verandering eindigde met een begrotingstekort van maar liefst 7 miljard. Dat loopt bij ongewijzigd beleid structureel op tot 12 miljard per jaar. Daarmee hebben we het grootste begrotingstekort van de eurozone en het wordt steeds erger en erger met Wilmès.

Vlaanderen heeft een Noord-Europese economie, maar België heeft tegelijkertijd Zuid-Europese schulden. Daar bovenop is nu de coronacrisis gekomen die in één klap enkele tientallen miljarden extra staatsschuld betekent, maar ook tien- tot honderdduizenden extra werklozen. Om het helemaal erg te maken, is dit allemaal tegen de achtergrond van een onvoorbereide en dus ongefinancierde vergrijzing die onze sociale zekerheid onbetaalbaar dreigt te maken.

Laat de kiezer de richting bepalen

Alle economen waarschuwen in niet mis te verstande woorden. De medische crisis is geluwd, maar de economische crisis zal onvermijdelijk keihard toeslaan zoals nooit tevoren. We zitten momenteel in het oog van de coronastorm. Alle rode lichten gaan af voor wat er aan komt, buiten in de Wetstraat. Daar blijft men spartelen in het moeras van het Belgisch immobilisme. Daar blijft men doen alsof een federale regering wenselijk en mogelijk is.

Maar de tegenstellingen tussen Vlaanderen en Wallonië zijn simpelweg te groot geworden. En die kunnen niet meer overbrugd worden met extra belastingen of extra schulden. Het geld is op. Een Belgische regering vormen zal vandaag niet mogelijk zijn en morgen ook niet. De welvaart en de sociale zekerheid van miljoenen Vlamingen staat op het spel. Als de politiek er niet uit geraakt, dan moet het aan de burger zijn om de richting te tonen. Stop dit circus. Nieuwe verkiezingen!