Twee clicks verwijderd van censuur

Afgelopen weekend waren vier online populaire nieuwsbronnen nauwelijks beschikbaar. Vanwege mediaconcentratie kan een probleem bij één centrale server grote gevolgen hebben.

Wie de nieuwswebsite van De Standaard wilde raadplegen, was eraan voor de moeite. Wegens een storing moest de online berichtgeving terugvallen op een soort noodwebstek. Opvallend was dat de digitale kranten van Het Nieuwsblad, Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg gelijkaardige berichten toonden. Had iemand deze websites gehackt en platgelegd? Een georganiseerde aanval op de persvrijheid? Niets van dat. Uitgever Mediahuis stelde dat het om een technisch hardwareprobleem ging. Pas tegen zondagochtend liep alles weer normaal.

Mediaconcentratie

Het wordt wel eens vergeten hoe verstrengeld onze media zijn. De panne van vier belangrijke nieuwsbronnen maakt dit nogmaals duidelijk. Door de mediaconcentratie kan een probleem bij een enkele server meerdere informatiekanalen blokkeren. Mediahuis is immers uitgever van alle getroffen kranten. Zou De Persgroep in zijn vuistje gelachen hebben? De kranten van de grote concurrent van Mediahuis kenden immers geen problemen. Hoogstwaarschijnlijk zagen de beheerders van De Morgen en Het Laatste Nieuws een kleine knik naar boven in de bezoekersstatistieken. Maar reden tot lachen is er allerminst. Gelijkaardige voorvallen bij de centrale server van deze uitgever zou evenzeer beide populaire websites treffen.
Er is al wat verschenen over de effecten van mediaconcentratie op een verschraling van de inhoud – of content, in managertaal. De Vlaamse Regulator voor de Media (VRM) uitte reeds openlijke zorgen. In Vlaanderen zijn er maar twee grote spelers die zowel dag- als weekbladen in hun portefeuille hebben zitten. Door journalistieke stukken, onderwerpkeuze en personeel onderling te coördineren zouden kranten hun eigenheid en ‘smoel’ stilaan verliezen. Vlaanderen blijkt overigens te klein voor deze bedrijven. Zopas nog raakte bekend dat Mediahuis haar terrein weer eens uitbreidt in Nederland.

Structureel probleem

Tom Naegels behandelde het onderwerp meermaals toen hij in dienst was van De Standaard als ombudsman. Zo laakte hij de problematische overname van artikelen, waarbij zusterkranten elkaars inhoud te zeer vertrouwen. Zo kan een fout in een krant perfect overgenomen worden door een andere. De schrijver ziet een structurele moeilijkheid: ‘Het grootste probleem van online nieuws is vandaag dat er te veel verhalen zonder controle worden overgenomen, en dat fouten zich zo razendsnel verspreiden. Hun impact wordt zo veel groter.’

De hardwareproblemen van afgelopen weekend leggen een ander euvel bloot. Hier draait het niet zozeer om de inhoud van de journalistieke stukken maar om een organisatorisch en technisch aspect. De kranten zijn nog steeds niet inwisselbaar – Het Nieuwsblad is niet dezelfde krant als Gazet van Antwerpen. Wat ze wel volledig delen is de hardware. En dat kan een probleem vormen.

Kaf van het koren

Vorige week waren we immers getuige van een georganiseerde aanval op wereldberoemde websites zoals Twitter en Spotify. Hier was sprake van hackers. De problemen bij Mediahuis zijn voor alle duidelijkheid niet gelinkt aan de bestoking. Maar het is nu duidelijk dat een potentiële hacker vier belangrijke websites kan neerhalen met een welgemikt offensief op één server.
Uiteraard is de online berichtgeving van krantenwebstekken niet de belangrijkste bron van informatie. Twitter en Facebook staan open voor iedereen, ook voor journalisten, om informatie de wereld in te sturen. Daarenboven zijn alternatieve bronnen zoals Doorbraak, newsmonkey en Apache vrij beschikbaar. Maar een online redactie kan toch een belangrijke functie spelen in de zogenaamde gatekeeping van nieuws. Door het kaf van het koren te scheiden kan ze de bezoekers duidelijk maken wat voor nieuws relevant en waarheidsgetrouw is en wat niet. Twitter doet dit vooralsnog niet.
Een goede hacker doet er dus goed aan de servers van Mediahuis en De Persgroep te lokaliseren en te doorgronden. In zekere zin zijn we twee clicks verwijderd van het censureren van onze belangrijkste binnenlandse online nieuwsbronnen. De mediaconcentratie maakt hen het werk een pak gemakkelijker.

Foto: (c) Reporters